Những ngày này, trên các chợ mạng xuất hiện nhiều địa chỉ rao bán một loại quả lạ có hình thù đặc biệt: thon dài, hai đầu nhọn hoắt như cặp sừng trâu. Loại quả này nhanh chóng thu hút sự chú ý của chị em thành phố. Người bán giới thiệu đây chính là quả sừng trâu, một loại quả mọc dại ở núi rừng Tây Bắc.
Quả sừng trâu có hình dáng đặc biệt khiến nhiều người tò mò
Chị Lài (người bán đặc sản Tây Bắc trên chợ mạng) chia sẻ, quả sừng trâu có vị chua gắt nhưng giòn tan, mùi thơm đặc trưng, khiến ai ăn rồi cũng nhớ mãi. Cách ăn chuẩn vị là gọt sạch lớp vỏ dày có nhiều nhựa và xơ, sau đó thái lát mỏng, ăn kèm với củ đậu, rau mùi và chấm chẩm chéo – thứ nước chấm đặc trưng của người Thái vùng cao. "Ai đã ăn thử một lần là muốn ăn lần hai, lần ba. Vị chua giòn lạ miệng hòa quyện cùng chẩm chéo rất dễ gây nghiện”, chị Lài giới thiệu.
Chị Lài nói thêm, nếu ăn cả vỏ, quả sừng trâu sẽ rất chua, chát và có cảm giác khé cổ do phần nhựa trắng bám nhiều. Đó cũng là lý do người vùng cao khuyên phải gọt kỹ vỏ trước khi thưởng thức.
Ngoài bán cả quả, nhiều người còn cắt sẵn, bán cùng với chẩm chéo
Ngày trước, quả sừng trâu mọc hoang đầy rừng, chẳng mấy ai để ý. Trẻ con vùng cao thường hái ăn chơi cho vui hoặc dùng làm đồ chơi vì hình dáng kỳ lạ, nhọn hoắt. Nhưng vài năm gần đây, cùng với trào lưu săn đặc sản rừng và quà vặt lạ miệng, quả sừng trâu bất ngờ “lên ngôi”, được người thành phố săn lùng như món ăn độc lạ.
Giá bán tại rừng chỉ khoảng vài chục nghìn đồng mỗi kg, nhưng khi về tới thành phố, mức giá có thể lên đến 90.000 đồng/kg, thậm chí có nơi bán combo sừng trâu kèm chẩm chéo với giá 120.000 đồng/kg. Dù vậy, nhiều người vẫn sẵn sàng bỏ tiền mua thử vì tò mò và thích khám phá hương vị mới lạ.
Cây sừng trâu, còn gọi là cây sừng dê, thuộc họ trúc đào, có tên khoa học là Strophanthus divaricatus. Cây mọc thành bụi nhỏ cao từ 3–4,5 mét, có hoa và quả dạng nang, hai đầu nhọn, dính ở phần gốc rồi chĩa ra hai bên như sừng trâu. Trái sừng trâu dài khoảng 10–15 cm, vỏ cứng, bên trong chứa hạt có đầu nhọn và lông mao trắng mịn.
Quả sừng trâu giòn và có vị chua đặc trưng
Loại cây này thường cho thu hoạch quả vào khoảng tháng 6 đến tháng 10 hằng năm, khi đó người dân vùng cao lại rủ nhau vào rừng hái về bán cho thương lái. Không chỉ được dùng để ăn chơi, một số người còn tận dụng quả sừng trâu làm gia vị tạo vị chua tự nhiên cho các món canh, đặc biệt là canh cá.
"Mình nhớ hồi nhỏ, mỗi buổi trưa thường rủ đám bạn trong làng đi vào rừng hái quả dại để ăn, trong đó có quả sừng trâu. Quả này vỏ dày và cứng nhưng bên trong rất giòn, vị chua thanh, chấm mới muối tiêu hoặc chấm chéo vừa ngon vừa lạ miệng.
Quả này còn có thể sử dụng là gia vị tạo vị chua cho một số món ăn ở Tây Bắc
Bây giờ, nhiều loại trái rừng ở Tây Bắc thành đặc sản được người thành phố biết đến như sừng trâu, thanh mai, núc nác, mắc sim... Vào mùa, người dân vào rừng hái rồi bán cho thương lái. Nếu bán ở chợ quê, giá chỉ hơn chục nghìn, nhưng khi vận chuyển về thành phố, giá có thể gần tới 100.000 đồng nhưng vẫn rất đắt hàng", anh Giang (ở Lai Châu) chia sẻ.
