Để tháo gỡ khó khăn cho các địa phương trong công tác GPMB và triển khai thực hiện nhiệm vụ mới được phân cấp, UBND tỉnh đã thành lập 2 tổ công tác, đồng thời chỉ đạo Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh cử người về hỗ trợ.

Vướng giá đất

Dự án Khu tái định cư (TĐC) hơn 31ha ở phường Tam Phước, tỉnh Đồng Nai, người dân đã bốc thăm vị trí đất từ đầu năm 2025, cuối tháng 6-2025 dự án đã được tổ chức lễ khởi công xây dựng hạ tầng. Thế nhưng, đến nay vẫn chưa có giá đất cụ thể để áp giá, lập phương án bồi thường, hỗ trợ.

Ông Chu Tiến Dũng, Phó Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh, đơn vị chủ đầu tư xây dựng hạ tầng khu TĐC cho biết: “Chúng tôi đang chờ giá đất cụ thể để áp giá, lập phương án bồi thường, hỗ trợ các tổ chức, cá nhân”. Trước đó, trung tâm đã có văn bản và trực tiếp làm việc với UBND phường để đôn đốc thực hiện, nhưng chưa có kết quả. Trung tâm kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo địa phương đẩy nhanh tiến độ xác định giá đất cụ thể để hoàn thành công tác GPMB, đẩy nhanh tiến độ dự án khu TĐC.

Tương tự, Dự án Xây dựng hạ tầng khu TĐC 49ha tại phường Phước Tân cũng vướng mắc khâu này. Chủ tịch UBND phường Phước Tân Thiều Thị Minh Hường, cho hay: “Dự án TĐC trên nhằm bố trí chỗ ở cho các hộ dân bị thu hồi đất phục vụ đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu. Phường đã nhận hồ sơ đề nghị xác nhận nguồn gốc đất từ Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh, nhưng mới xác nhận được 118/414 hồ sơ. Do chưa có giá đất cụ thể nên chưa thể lập phương án bồi thường, hỗ trợ TĐC”.

Cũng theo bà Thiều Thị Minh Hường, do phường Phước Tân không sáp nhập với phường nào nên không có thêm nhiều nhân sự. Phường đã kiến nghị Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh bổ sung 4 cán bộ để hỗ trợ công tác xác định giá đất cụ thể của dự án nhưng chưa được đáp ứng. Ngoài ra, Hội đồng Thẩm định giá đất của phường đã thành lập, song chưa có cán bộ có chứng chỉ thẩm định giá, nên phường kiến nghị bổ sung 1 nhân sự có chứng chỉ này.

Ngoài những vướng mắc nêu trên, các địa phương đang có dự án GPMB làm: khu công nghiệp, đường cao tốc, đường vành đai, khu đô thị… cũng gặp khó trong tìm đơn vị tư vấn thẩm định giá đất, nguồn tài chính để ký hợp đồng với thuê đơn vị tư vấn; một số loại cây trồng chưa được ban hành bổ sung đơn giá làm cơ sở tính toán, lập phương án bồi thường.

Theo ông Đinh Tiến Hải, Phó Giám đốc phụ trách Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh, tại Dự án Đường cao tốc Bắc - Nam phía Tây, đoạn Gia Nghĩa - Chơn Thành (qua địa bàn tỉnh Bình Phước cũ), công tác bồi thường, hỗ trợ, TĐC cơ bản đã hoàn thành thủ tục. Riêng việc xác định giá đất và phê duyệt phương án bồi thường các địa phương đang triển khai, dự kiến trong tháng 11-2025 sẽ ban hành quyết định phê duyệt.

Đưa cán bộ tỉnh về hỗ trợ cơ sở

Giá đất cụ thể do cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành và áp dụng đối với khu, thửa đất tại từng thời điểm nhất định. Đây là căn cứ để tính bồi thường, hỗ trợ, TĐC khi Nhà nước thu hồi đất; đồng thời là cơ sở tính nghĩa vụ tài chính về đất đai như đóng tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, thuế, phí. Khâu này vướng kéo theo công tác GPMB vướng, tiến độ dự án bị ảnh hưởng.

Tại hội nghị trực tuyến về tình hình kinh tế - xã hội của Chính phủ với các địa phương, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Võ Tấn Đức cho rằng: Công tác giải ngân vốn đầu tư công 6 tháng đầu năm 2025 và 1 tháng sau sáp nhập đạt thấp. Một trong những nguyên nhân chính là công tác bồi thường, GPMB, bố trí TĐC còn chậm, do vướng mắc trong kiện toàn hội đồng thẩm định giá đất cấp xã, khó lựa chọn đơn vị thẩm định giá, chưa xác định rõ thẩm quyền của đơn vị tham mưu xử lý, chưa có quy hoạch sử dụng đất hằng năm, chính sách bồi thường còn bất cập.

Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Văn Hà cũng thừa nhận công tác GPMB là điểm yếu của việc giải ngân vốn đầu tư công. Chính vì thế, vừa qua, UBND tỉnh đã thành lập 2 tổ công tác chuyên trách giải quyết khó khăn, vướng mắc trong công tác bồi thường, hỗ trợ, TĐC cho các dự án. Thành viên của tổ là lãnh đạo các sở, Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh và UBND phường, xã có dự án. Các tổ công tác này cần được kích hoạt ngay để hỗ trợ địa phương trong công tác bồi thường, GPMB.

Cùng với đó, lãnh đạo tỉnh giao Sở Nông nghiệp và Môi trường khẩn trương ban hành văn bản quy phạm pháp luật để cấp xã yên tâm thực hiện; đồng thời tổ chức ngay việc tập huấn chuyên môn nghiệp vụ cho cán bộ, công chức cấp xã, nhất là chứng chỉ về thẩm định giá.

Đối với các địa phương đang gặp vướng mắc trong xác định cụ thể, thẩm định giá đất, UBND tỉnh chỉ đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường, Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh cử cán bộ trực tiếp xuống hỗ trợ. UBND xã phối hợp chặt chẽ với các cơ quan cấp tỉnh để đẩy nhanh công tác xác nhận nguồn gốc đất, lập và phê duyệt phương án bồi thường, đảm bảo mặt bằng cho các dự án trên địa bàn.