Cuộc chiến với tử tử thần để giữ lại sự sống

Chị T mang thai lần thứ tư, với tiền sử ba lần mổ lấy thai trước đó. Ngay từ đầu thai kỳ, chị đã được chẩn đoán mắc rau cài răng lược — một biến chứng sản khoa hiếm gặp nhưng cực kỳ nguy hiểm, khi bánh rau cài quá sâu vào cơ tử cung, thậm chí có thể xuyên qua lớp cơ tử cung và lan tới các cơ quan lân cận như bàng quang. Nguy cơ băng huyết sau sinh rất cao, có thể đe dọa đến tính mạng người mẹ và có thể phải cắt tử cung để cầm máu.

Nhận định đây là một trường hợp nguy cơ cao, các bác sĩ khoa Sản, Bệnh viện Hữu nghị Việt Nam Cu Ba Đồng Hới đã theo dõi liên tục suốt thai kỳ và xây dựng phương án can thiệp tối ưu ở tuần thai thứ 35.

Cuộc mổ diễn ra dưới sự phối hợp của ba khoa chuyên môn cao gồm Sản khoa, Gây mê hồi sức và Ngoại thận tiết niệu do TS. BS Trần Thị Sơn Trà, trưởng khoa Sản cùng các thành viên khác trong ê-kíp tiến hành.

Ca mổ diễn ra trong trạng thái khẩn trương, từng thao tác là một cuộc chạy đua với thời gian để hạn chế tối đa lượng máu mất. Các kỹ thuật tiên tiến nhất đã được huy động như Catheter tĩnh mạch trung tâm và theo dõi huyết áp động mạch xâm lấn (IBP), Dao Aesculap chuyên dụng với độ chính xác cao và an toàn, quy trình cầm máu và bảo tồn tử cung được thực hiện với sự phối hợp nhuần nhuyễn giữa các bác sĩ chuyên ngành.

Sau những giây phút căng thẳng, 1 bé trai nặng 2,2 kg chào đời an toàn trong niềm vỡ òa của toàn ê-kíp. Nhưng hành trình chưa kết thúc, các bác sĩ lập tức tập trung thực hiện các kỹ thuật để kiểm soát chảy máu, bảo tồn tối đa chức năng sinh lý cho sản phụ.

Đặc biệt hơn, tử cung của sản phụ được bảo tồn nguyên vẹn — một điều tưởng chừng bất khả thi khi đối diện với rau cài răng lược thể xâm lấn sâu. Khi ca mổ kết thúc sau hàng giờ nghẹt thở, cả phòng mổ lặng đi trong niềm nhẹ nhõm, một sự sống mới được mở ra, một sự sống vừa được bảo vệ trọn vẹn.

Loại tai biến sản khoa nguy hiểm

ThS.BS Trần Xuân Cảnh, Trưởng khoa Sản bệnh, Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An cho biết, rau cài răng lược là tai biến sản khoa vô cùng nguy hiểm, không chỉ gây nguy hiểm cho cuộc sinh mà còn đe dọa tính mạng mẹ bầu.

Bởi bình thường bánh nhau sẽ bong ra khỏi thành tử cung sau khi sản phụ sinh em bé. Bánh nhau sau đó được xổ ra bên ngoài. Tuy nhiên, khi mẹ bầu mắc phải nhau cài răng lược, bánh nhau không thể tự bong khỏi thành tử cung mà bám chặt vào các cơ tử cung, thậm chí xâm lấn sang các cơ quan lân cận. Đây chính là nguyên nhân gây ra tình trạng băng huyết sau sinh, nhiễm trùng hậu phẫu… thậm chí gây tử vong ở thai phụ.

Các nghiên cứu từ những năm 1970-1980 cho thấy, tỷ lệ mắc phải tình trạng này là 1/2.510 đến 1/4.017. Vào những năm 1982-2002, tỷ lệ mắc phải là 1/533. Tỷ lệ này ngày càng tăng là do sự thay đổi của các yếu tố nguy cơ gây bệnh, đáng chú ý nhất là sự tăng lên của việc sinh mổ lấy thai ngày càng được chỉ định rộng rãi.

Hiện nguyên nhân chính xác gây bệnh vẫn chưa được xác định rõ ràng nhưng theo các chuyên gia phần lớn mẹ bầu gặp phải tình trạng này đều có điểm chung là có vết sẹo trên thành tử cung do phẫu thuật mổ lấy thai hoặc bóc nhân xơ tử cung.

Bên cạnh đó, việc mẹ bầu có tiền sử sinh mổ lấy thai hoặc mắc phải nhau tiền đạo cũng làm tăng nguy cơ bị nhau cài răng lược. Thống kê cho thấy, khoảng 5-10% các trường hợp mắc bệnh là ở mẹ bầu bị rau tiền đạo.

Sinh mổ lấy thai làm tăng nguy cơ bánh nhau không thể tự động tách khỏi thành tử cung. Mẹ bầu có tiền căn vết mổ cũ càng nhiều, nguy cơ gặp phải tình trạng này càng lớn. Thống kê cho thấy, trên 60% các ca mắc là ở mẹ bầu có vết mổ cũ 3 lần trở lên.

Rau cài răng lược không gây ra bất cứ triệu chứng hay dấu hiệu rõ rệt nào, chỉ vào những tháng cuối thai kỳ (tam cá nguyệt thứ ba) xuất hiện tình trạng xuất huyết âm đạo bất thường mới phát hiện ra.