Mới đây, Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM - cơ sở 3 cho biết, bệnh viện vừa tiếp nhận một trường hợp liệt mặt ngoại biên trong bối cảnh thời tiết đang dần chuyển sang mùa mưa.
Cụ thể, bệnh nhân nữ 30 tuổi, phát hiện bị liệt nửa mặt phải sau khi tỉnh dậy, với các biểu hiện như mắt không thể nhắm kín, nhân trung lệch, miệng méo khi nói. Thay vì đến cơ sở y tế, chị chọn điều trị bằng phương pháp xoa bóp dân gian suốt 14 ngày nhưng không cải thiện, thậm chí tình trạng ngày càng nặng hơn.
 |
| Ảnh minh họa |
Tại bệnh viện, kết quả đo điện cơ xác định bệnh nhân bị liệt dây thần kinh số VII (dây thần kinh mặt) bên phải. Sau ba tuần điều trị tích cực, chức năng vùng mặt đã phục hồi khoảng 80% và bệnh nhân đang tiếp tục được theo dõi.
BSCKI Âu Văn Khê, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM - cơ sở 3 cho biết, thời điểm giao mùa hoặc những ngày nắng nóng cao điểm là lúc số ca liệt mặt tăng mạnh, do nhiều người sử dụng quạt hoặc điều hòa liên tục mà không giữ ấm cơ thể đúng cách.
Theo bác sĩ Khê, một luồng gió lạnh đột ngột cũng có thể gây ra tình trạng liệt mặt, đặc biệt ở những người có sức đề kháng yếu. Ngoài yếu tố thời tiết, các loại virus tiềm ẩn trong cơ thể như HSV-1 (virus herpes simplex) hoặc zona thần kinh cũng có thể tái hoạt động khi cơ thể suy yếu, gây tổn thương dây thần kinh mặt.
Người có các bệnh nền như rối loạn chuyển hóa, tuần hoàn não kém, hoặc tăng huyết áp cũng có nguy cơ cao hơn.
Theo y học cổ truyền, tình trạng liệt mặt thường do phong hàn xâm nhập, khiến khí huyết bị bế tắc ở vùng mặt. Người có thể trạng yếu, khí huyết lưu thông kém sẽ dễ bị ảnh hưởng khi thời tiết thay đổi đột ngột.
Dù thuộc y học hiện đại hay cổ truyền, các chuyên gia đều khẳng định liệt mặt không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ mà còn gây khó khăn trong sinh hoạt, giao tiếp và ảnh hưởng tâm lý nặng nề nếu không được điều trị kịp thời.
BS Khê lưu ý, bệnh nhân có thể nhận diện sớm liệt dây thần kinh số VII qua các biểu hiện: mặt mất cân đối, nhân trung lệch, miệng méo sang bên lành, mất nếp nhăn trán, mắt bên liệt không thể nhắm kín. Ngoài ra, bệnh nhân có thể bị chảy nước khi uống, đọng thức ăn trong má, đau hoặc ù tai nếu nguyên nhân do virus.
Nếu không được điều trị sớm, bệnh có thể dẫn đến di chứng như co cứng cơ mặt, méo miệng kéo dài, giảm vị giác...
Để phòng tránh liệt mặt khi thời tiết giao mùa, người dân nên:
Giữ ấm vùng đầu, cổ và mặt, nhất là khi đi xe máy, tắm khuya hoặc sử dụng điều hòa.
Tránh ngồi trực tiếp trước quạt hoặc máy lạnh.
Mặc áo mưa kín khi ra ngoài trời mưa, gió.
Khi có dấu hiệu nghi ngờ, cần đi khám sớm. Không nên tự ý xoa bóp nếu chưa có chỉ định chuyên môn.
Người từng mắc bệnh nên duy trì luyện tập nhẹ nhàng các cơ mặt mỗi ngày để tránh tái phát.
