Tuy nhiên, đằng sau sự chậm trễ này không phải là việc doanh nghiệp cố tình né tránh, mà xuất phát từ sự chưa thống nhất giữa quy định pháp lý và đánh giá y khoa.
Vấn đề này đang trở thành “nút thắt” lớn, không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến người tham gia bảo hiểm mà còn tác động đến hoạt động của doanh nghiệp và uy tín của toàn thị trường.
Quy định chưa thống nhất, khách hàng và doanh nghiệp rơi vào thế khó
Theo Thông tư 67/2023/TT-BTC, quyền lợi thương tật toàn bộ và vĩnh viễn chỉ được chi trả khi người được bảo hiểm bị tổn thương cơ thể từ 81% trở lên, có xác nhận từ cơ quan y tế hoặc hội đồng giám định y khoa. Thế nhưng, các văn bản chuyên ngành khác lại đưa ra tỷ lệ tổn thương khác nhau đối với ung thư tuyến giáp.

Bảo hiểm được xem là một hành trình nhân văn vì thể hiện sự quan tâm và trách nhiệm của mỗi người đối với tương lai của bản thân và gia đình, do đó khung pháp lý cần hoàn thiện sớm nhất có thể để bảo vệ các bên tham gia thị trường.
Cụ thể, theo Thông tư liên tịch 28/2013 và Thông tư 22/2019, ung thư tuyến giáp thể biệt hóa được xếp 81%, đồng nghĩa đủ điều kiện chi trả. Ngược lại, thể không biệt hóa, vốn nghiêm trọng hơn về mặt y khoa, tiên lượng xấu hơn, lại chỉ ở mức 71%, chưa đủ điều kiện. Điều này tạo ra một nghịch lý: bệnh nhẹ hơn thì được chi trả, bệnh nặng hơn thì lại không.
Trong khi đó, hướng dẫn y khoa của Bộ Y tế (Quyết định 1514/QĐ-BYT) xác định ung thư tuyến giáp thể không biệt hóa là giai đoạn IV, tiên lượng rất xấu; còn thể biệt hóa tiến triển chậm và có thể điều trị hiệu quả. Như vậy, cách xác định trong các văn bản hiện hành chưa phản ánh đúng bản chất y khoa, khiến cả khách hàng lẫn doanh nghiệp đều rơi vào thế khó.
Một số trường hợp bệnh nhân ung thư tuyến giáp đã phải “mòn mỏi” chờ quyền lợi, trong lúc bản thân đang ở giai đoạn điều trị khó khăn. Tâm lý bức xúc của khách hàng là dễ hiểu, bởi bảo hiểm nhân thọ vốn được xem như “lá chắn tài chính” khi rủi ro xảy đến.
Doanh nghiệp lúng túng, thị trường đối mặt rủi ro
Trong thực tế, nhiều doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ cho biết họ rất mong muốn chi trả nhanh chóng cho khách hàng, song việc này không thể thực hiện ngay khi các văn bản quy phạm pháp luật chưa đồng bộ. Nếu tự ý chi trả ngoài khung pháp lý, doanh nghiệp có nguy cơ vi phạm quy định, đối mặt với rủi ro pháp lý, đồng thời tạo ra sự bất bình đẳng giữa những khách hàng có cùng điều kiện nhưng được áp dụng tiêu chí khác nhau.
Không chỉ vậy, việc chi trả chưa hợp lý còn tạo ra gánh nặng tài chính, có thể khiến doanh nghiệp phải điều chỉnh phí, từ đó ảnh hưởng đến khả năng tiếp cận sản phẩm bảo hiểm của đông đảo người dân. Đây là hệ lụy lâu dài cần được cân nhắc cẩn trọng, bởi thị trường bảo hiểm chỉ có thể phát triển bền vững nếu bảo đảm được tính công bằng và minh bạch.
Theo Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam, vướng mắc này không phải của riêng một doanh nghiệp nào mà là khó khăn chung của toàn ngành. Hiệp hội đã nhiều lần kiến nghị Bộ Y tế, Bộ Tài chính và Cục Quản lý Khám chữa bệnh phối hợp xem xét, thống nhất tỷ lệ tổn thương đối với ung thư tuyến giáp, nhằm vừa bảo vệ quyền lợi khách hàng, vừa tháo gỡ rào cản cho doanh nghiệp.
Bộ Y tế đã giao cho Bệnh viện Bạch Mai và Bệnh viện K nghiên cứu, trong đó có đề xuất cần cập nhật và sửa đổi các thông tư hiện hành. Đây được xem là bước đi quan trọng để đưa ra hướng dẫn mới, phù hợp hơn với thực tiễn y khoa.
Cần hành lang pháp lý rõ ràng để củng cố niềm tin
Các chuyên gia cho rằng, việc sớm có hướng dẫn thống nhất là vô cùng cần thiết. Khi quy định pháp luật đồng bộ với y khoa, khách hàng sẽ được bảo vệ tốt hơn, doanh nghiệp có cơ sở pháp lý để thực hiện chi trả một cách đầy đủ và minh bạch. Quan trọng hơn, sự minh bạch này sẽ củng cố niềm tin của công chúng đối với thị trường bảo hiểm nhân thọ, lĩnh vực vốn đang chịu nhiều định kiến.
Trong bối cảnh ngày càng nhiều người tìm đến bảo hiểm như một giải pháp an toàn tài chính, việc tháo gỡ “nút thắt” ung thư tuyến giáp không chỉ giải quyết bức xúc trước mắt mà còn khẳng định sự nhân văn, công bằng của chính sách bảo hiểm tại Việt Nam. Đây cũng là minh chứng rằng, chỉ khi có khung pháp lý rõ ràng và thống nhất, quyền lợi của người tham gia bảo hiểm mới thực sự được đảm bảo trọn vẹn.
Khiếu nại của một khách hàng N.Q.H gần đây là một ví dụ điển hình cho tình trạng "tiến thoái lưỡng nan" này. Ông H tham gia bảo hiểm nhân thọ từ năm 2019, sau đó được chẩn đoán ung thư tuyến giáp và điều trị tại nhiều bệnh viện. Tuy nhiên, quyền lợi bảo hiểm của ông vẫn chưa được giải quyết do doanh nghiệp phải chờ hướng dẫn thống nhất từ Bộ Y tế - tình cảnh mà nhiều công ty bảo hiểm khác cũng đang gặp phải.
Ông Ngô Trung Dũng, Phó tổng thư ký Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam thừa nhận vấn đề chi trả quyền lợi đối với bệnh nhân ung thư tuyến giáp (thể biệt hóa và không biệt hóa) không chỉ là khó khăn riêng của một doanh nghiệp, mà đang tác động đến toàn ngành bảo hiểm nhân thọ. “Các doanh nghiệp không né tránh trách nhiệm mà đang thận trọng để bảo vệ cả quyền lợi người tham gia và uy tín của thị trường. Khi các quy định pháp luật hiện hành chưa thống nhất, doanh nghiệp vẫn tiến hành chi trả sẽ tạo ra rủi ro pháp lý, đồng thời có nguy cơ gây bất bình đẳng giữa các khách hàng. Ngay khi có hướng dẫn, toàn ngành sẽ nhanh chóng triển khai chi trả đầy đủ, minh bạch cho khách hàng. Đặc biệt, một số doanh nghiệp đã cam kết sẽ chi trả lãi suất theo quy định cho phần chi trả để chia sẻ với khách hàng trong thời gian chờ đợi hướng dẫn của cơ quan quản lý Nhà nước”, ông nói.