Hiện đã bắt đầu vào thời gian nghỉ hè của các học sinh, do vậy trẻ có nhiều thời gian tham gia các hoạt động vui chơi ngoài trời như đạp xe, đá bóng, hay thử sức với những trò chơi vận động thú vị. Nhưng bên cạnh niềm vui và sự náo nhiệt ấy, kỳ nghỉ hè cũng tiềm ẩn nhiều điều đáng lưu tâm.
Điển hình như trường hợp bé trai 12 tuổi, khi vui chơi và đạp xe cùng bạn bè đã bị trượt bàn đạp và va chạm mạnh vùng kín vào yên xe, dẫn đến đau nhức, bầm tím nhẹ. Tuy nhiên, gia đình đã chủ quan, nghĩ rằng đây là chấn thương nhỏ nên chỉ bôi gel lạnh, chườm đá tại nhà mà không đưa con đến bệnh viện kiểm tra ngay. Ngày 2/6, tình trạng tinh hoàn tiếp tục sưng to và tím bầm nghiêm trọng. Lúc này, gia đình mới hốt hoảng đưa con đến bệnh viện thăm khám.
Khi đạp xe trẻ rất dễ gặp phải chấn thương vùng kín, vì thế phụ huynh tuyệt đối không chủ quan. Ảnh minh họa.
ThS.BS Đinh Hữu Việt - Trưởng khoa Nam học (Bệnh viện Nam học và Hiếm muộn Hà Nội) sau khi thăm khám và siêu âm, phát hiện một bên tinh hoàn của bệnh nhân đã bị tổn thương nghiêm trọng, trên siêu âm Doppler không thấy tín hiệu mạch của tinh hoàn. Trước tình trạng trên, các bác sĩ đã hội chẩn, kết luận ban đầu là xoắn tinh hoàn sau chấn thương, đây cũng là một trường hợp hiếm gặp khó chẩn đoán và cần phẫu thuật.
Kết quả kiểm tra trong mổ cho thấy tinh hoàn bị xoắn hai vòng, tím bầm, hoại tử. Trước tình trạng này, bác sĩ buộc phải chỉ định cắt bỏ bên tinh hoàn đã hoại tử để ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm hơn. Sau ca phẫu thuật, bệnh nhi đã tỉnh táo, đỡ đau và đang trong quá trình theo dõi tại bệnh viện. Dự kiến, bệnh nhân có thể xuất viện trong vài ngày tới.
Bác sĩ Đinh Hữu Việt cho biết, các chấn thương tinh hoàn thường xuất phát từ những tình huống rất dễ gặp trong cuộc sống như tai nạn khi chơi thể thao, ngã xe, ngồi sai tư thế hoặc tai nạn lao động... Tuy nhiên, nhiều người thường chủ quan hoặc không biết cách xử lý đúng, dẫn đến hậu quả không mong muốn.
Theo bác sĩ Hữu Việt, 6 giờ đầu sau khi chấn thương là “thời gian vàng” để điều trị và bảo tồn tinh hoàn. Trong khoảng thời gian này, khả năng phục hồi chức năng tinh hoàn là cao nhất. Ngược lại, nếu chậm trễ, nguy cơ tổn thương nghiêm trọng hoặc phải cắt bỏ tinh hoàn sẽ tăng cao.
Bác sĩ Đinh Hữu Việt cho biết, thời gian vàng để "cứu" tinh hoàn bị xoắn là 6 giờ, vì thế khi trẻ có bất thường cần đưa đến viện càng sớm càng tốt.
Do vậy, vị chuyên gia này khuyến cáo, các bậc phụ huynh, khi thấy các dấu hiệu bất thường như bìu - tinh hoàn to, nhỏ bất thường, bao quy đầu xơ hẹp, viêm sưng nề nên đưa con đi khám sớm, đặc biệt những trường hợp chấn thương vùng nhạy cảm. Chấn thương dù nhẹ, nhưng việc chủ động đưa con đi thăm khám sớm sẽ giúp điều trị hiệu quả cao nhất, tăng cơ hội bảo tồn tinh hoàn và tránh được những hậu quả đáng tiếc.
Với trẻ nhỏ, nhất là thời gian nghỉ hè, trẻ có nhiều hoạt động thể thao hay vui chơi, đây cũng là điều bổ ích với trẻ để tăng hoạt động trải nghiệm, rèn sức khỏe. Tuy nhiên, khi vui chơi rất dễ gặp chấn thương, do vậy việc cần làm ngay với phụ huynh là nhắc nhở trẻ cần cẩn thận để bảo vệ cơ thể, đặc biệt là vùng nhạy cảm khi vui chơi. Nếu không may gặp tai nạn hoặc cảm thấy đau, hãy báo ngay cho bố mẹ và yêu cầu được đưa đi khám bác sĩ.
Theo bác sĩ Việt, tinh hoàn không chỉ là “nhà máy sản xuất” tinh trùng mà còn đảm nhiệm việc tiết hormone testosterone – yếu tố then chốt duy trì sức khỏe sinh lý và tinh thần của nam giới. Mất đi một hoặc cả hai tinh hoàn có thể gây ra các hệ lụy như: Vô sinh - nếu mất cả hai tinh hoàn; lượng testosterone giảm đột ngột có thể ảnh hưởng đến chức năng sinh lý, giảm ham muốn. Nhiều bệnh nhân phải đối mặt với sự tự ti, lo âu, thậm chí trầm cảm.
Chính vì vậy, bất kể là trẻ em hay người lớn, khi gặp chấn thương hoặc có triệu chứng đau, sưng tinh hoàn, cần đến ngay các cơ sở y tế chuyên khoa để được thăm khám kịp thời. Việc tự ý sử dụng thuốc tại nhà hoặc chủ quan bỏ qua triệu chứng, bỏ lỡ thời gian vàng điều trị có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm. Ngoài ra, để phòng tránh chấn thương tinh hoàn, khi chơi thể thao phái mạnh nên sử dụng đồ bảo hộ phù hợp, trong lao động cần cẩn thận khi mang vác đồ vật nặng.
