Nấu chín vẫn bị nhiễm trùng nặng

BSCKI Lê Văn Thiệu, khoa Nhiễm khuẩn tổng hợp, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết, nguy cơ từ thịt lợn bệnh không chỉ dừng ở vi khuẩn mà còn liên quan đến độc tố, nhiệt độ cao cũng không thể phá hủy hoàn toàn.

Lợn mắc bệnh thường nhiễm nhiều loại vi khuẩn, ký sinh trùng và virus. Khi con người tiêu thụ thịt từ những con vật mắc bệnh hoặc chết vì bệnh, nguy cơ ngộ độc thực phẩm và mắc các bệnh truyền nhiễm rất lớn.

Những vi khuẩn như Salmonella, E.coli hay Listeria có thể tồn tại trong thịt lợn bệnh, gây nên các triệu chứng rối loạn tiêu hóa như tiêu chảy cấp, nôn mửa và sốt cao. Ở những nhóm đối tượng có sức đề kháng yếu như trẻ em, người già và phụ nữ mang thai, nguy cơ biến chứng nặng càng cao.

Theo BS Nguyễn Thành Úc, Phó Trưởng khoa Nhi - Bệnh viện Đa khoa trung tâm tỉnh Tiền Giang, thịt heo bệnh, dù được nấu chín kỹ, vẫn có thể dẫn đến nhiễm trùng nặng do 2 nguyên nhân sau:

Vi khuẩn còn sót lại: Một số vi khuẩn gây bệnh ở heo, như vi khuẩn liên cầu lợn, có khả năng kháng nhiệt cao. Nấu chín thông thường không thể tiêu diệt hoàn toàn những vi khuẩn này, đặc biệt là khi chúng ở sâu bên trong thịt dày. Khi ăn thịt heo bị nhiễm vi khuẩn này, vi khuẩn có thể xâm nhập vào cơ thể qua đường tiêu hóa và gây ra nhiễm trùng.

Ngoài vi khuẩn liên cầu lợn, còn có các loại khác như tụ cầu Staphylococcus aureus, có khả năng tạo bào tử giúp chúng có thể chịu được nhiệt độ cao. Bào tử của những vi khuẩn này có thể tồn tại trong thịt heo dù đã được nấu chín kỹ. Khi ăn phải thịt heo bị nhiễm bào tử vi khuẩn, bào tử này sẽ kích hoạt và phát triển thành vi khuẩn gây bệnh trong cơ thể người.

Theo các nghiên cứu khoa học, bào tử của vi khuẩn Staphylococcus aureus có thể chịu được nhiệt độ 121^oC trong 10 phút. Đây là nhiệt độ tiệt trùng được sử dụng phổ biến trong các thiết bị tiệt trùng y tế. Ký sinh trùng như sán trong thịt heo (sán dải heo, sán lá gan) có thể sống sót nếu thịt không được nấu chín kỹ.

Khi ăn phải nang sán, ấu trùng sán sẽ di chuyển đến các cơ quan khác trong cơ thể người và phát triển thành sán trưởng thành, gây ra các bệnh lý nguy hiểm. Một số virus gây bệnh ở heo như cúm heo, tai xanh có thể lây truyền sang người qua đường tiêu hóa nếu ăn phải thịt heo bệnh chưa nấu chín kỹ.

Độc tố vi khuẩn có thể gây ung thư

Theo BS Nguyễn Thành Úc, một số vi khuẩn gây bệnh ở heo, như vi khuẩn tả lợn, có thể sản sinh độc tố. Độc tố này không bị tiêu hủy bởi nhiệt độ nấu nướng thông thường. Độc tố do vi khuẩn tả lợn sản sinh, có tên khoa học là Shiga-like toxin (SLT), có thể bị bất hoạt ở các mức nhiệt độ khác nhau tùy thuộc vào thời gian nấu nướng.

Khi ăn thịt heo bị nhiễm độc tố này, độc tố có thể xâm nhập vào máu, gây ra các triệu chứng nặng, bao gồm nhiễm trùng huyết.

Theo BS Lê Văn Thiệu, việc ăn phải thịt chứa độc tố có thể gây ngộ độc cấp tính, với các biểu hiện như nôn mửa dữ dội, đau bụng, tiêu chảy, sốt cao và tụt huyết áp. Trong những trường hợp nghiêm trọng, bệnh nhân có thể rơi vào tình trạng sốc nhiễm độc, đe dọa tính mạng.

Không chỉ dừng lại ở những biểu hiện cấp tính, việc tiếp xúc lâu dài với lượng nhỏ độc tố tích tụ trong cơ thể còn có thể dẫn đến các tổn thương mạn tính ở gan, thận, hệ miễn dịch. Nhiều nghiên cứu còn chỉ ra mối liên hệ giữa độc tố thực phẩm với nguy cơ gây ung thư.

Đặc biệt, thịt chứa độc tố hoặc đã bắt đầu phân hủy có thể không biểu hiện rõ ràng qua màu sắc hay mùi vị. Điều này dễ khiến người tiêu dùng chủ quan khi lựa chọn thực phẩm, vô tình đưa những mối nguy tiềm ẩn vào bữa ăn gia đình.

“Mặc khác, sử dụng dụng cụ chế biến thực phẩm không đảm bảo vệ sinh như dao, thớt… có thể dẫn đến lây nhiễm chéo vi khuẩn. Vi khuẩn từ thịt heo bệnh có thể lây sang các thực phẩm khác và gây bệnh khi ăn phải.

Nhất là những người có hệ miễn dịch suy yếu, như người già, trẻ em, người mắc bệnh mãn tính hoặc đang sử dụng thuốc ức chế miễn dịch, dễ bị nhiễm trùng hơn”, BS Nguyễn Thành Úc cho biết thêm.

Lợn bệnh sống vẫn nhiễm u hạt gạo do sán dây lợn

GS.TS Nguyễn Văn Đề, Nguyên chủ nhiệm Bộ môn ký sinh trùng Trường Đại học Y Hà Nội cảnh báo, người dân cần cảnh giác với lợn bệnh bị nhiễm ấu trùng sán dây lợn. Sán dây lợn ký sinh ở ruột non, nếu quá nhiều sán sẽ thành kén - các u nang sán lợn (lợn gạo).

Bệnh ấu trùng sán lợn là bệnh truyền nhiễm ở mô gây ra bởi ấu trùng sán dây lợn. Người bị nhiễm sán này là do ăn thịt lợn gạo chưa nấu chín. Sán ký sinh ở ruột non và không phải là căn nguyên chủ yếu gây tiêu chảy nhưng quá nhiều sán sẽ thành kén (lợn gạo).

Kén là những đốt sán già rụng ở ruột non theo nhu động ngược chiều lên dạ dày, dưới tác dụng của dịch tiêu hoá trứng từ các đốt già được giải phóng xuống tá tràng, hàng nghìn ấu trùng thoát ra khỏi trứng và chui qua thành ruột vào hệ tuần hoàn đi khắp cơ thể, vào các cơ, các mô, phát triển thành nang ấu trùng sán (trong chứa đầu sán).

Người có nang ấu trùng sán còn gọi là người gạo. Bởi các kén này giống như hạt gạo ở các tổ chức dưới da, mắt, não, cơ, tim, phổi gan và phúc mạc.

Người nhiễm bệnh có thể có rất ít hoặc không có triệu chứng trong nhiều năm, đến đau bụng không điển hình hoặc tiêu chảy, đôi khi táo bón hoặc có những u chắc không đau khoảng 1–2 cm ở dưới da và ở cơ. Có người có triệu chứng thần kinh nếu não bị ảnh hưởng. Sau nhiều tháng hay nhiều năm các u này chuyển sang đau và sưng phù rồi hết sưng.

Ở các nước đang phát triển, tình trạng u hết phù chính là một trong những nguyên nhân thường gặp nhất gây co giật. Tùy vị trí u nang mà có các tổn thương khác nhau như ở da, não, mắt, cơ tim....

“Vì những lý do trên, tuyệt đối không ăn thịt heo bệnh, dù được nấu chín kỹ, vẫn có thể dẫn đến nhiễm trùng nặng”, BS Nguyễn Thành Úc khuyên.