Có câu nói rằng: “Người giỏi đánh trận không giận, người giỏi chiến thắng không tranh”.
Những người thực sự tài giỏi, có sức mạnh không dễ bị chọc tức bởi họ luôn giữ được sự tỉnh táo. Những người có thể đi được chặng đường dài không sa vào những cuộc tranh chấp vô bổ bởi họ có tầm nhìn xa hơn.
Trí tuệ cảm xúc đích thực chính là sự tỉnh thức. Nó không phải là công cụ để đạt được lợi ích cá nhân, mà là khả năng thấu hiểu người khác, duy trì sự cân bằng trong các mối quan hệ và sẵn sàng lùi lại một bước khi cần thiết.
Nói một cách cụ thể, biểu hiện rõ nhất của một người có trí tuệ cảm xúc cao gói gọn trong 3 chữ: “không đối đầu”. Khả năng này không chỉ giúp bạn xử lý tốt các mối quan hệ với người khác mà còn giúp bản thân ngày càng trở nên xuất sắc hơn.
1. Không đối đầu trong lời nói: Không dùng lời cay nghiệt
Những người có trí tuệ cảm xúc càng cao càng hiểu rõ rằng việc cố giành phần hơn trong một cuộc tranh cãi chỉ khiến họ mất đi những mối quan hệ lâu dài. Khi cảm xúc dâng trào, con người thường mất đi lý trí và những lời nói thốt ra có thể gây tổn thương sâu sắc cho người khác. Dù thời gian trôi qua, dù bạn đã bình tĩnh lại và xin lỗi, những vết sẹo trong lòng đối phương vẫn khó mà lành được. Mối quan hệ giữa hai người vì thế mà không còn thân thiết như xưa, thay vào đó là sự xa cách, e dè.
Vì vậy, trước khi cất lời, hãy kìm chế một chút để giữ lại khoảng trống cho mối quan hệ. Đồng thời, khi đối mặt với những lời châm chọc, mỉa mai, sự im lặng không phải yếu đuối mà là khả năng giúp bạn thoát khỏi xiềng xích cảm xúc. Điều đó giúp bạn tránh được những hậu quả đáng tiếc do lỡ lời.
Sự kìm chế trong lời nói này vừa không để lại vết thương do những lời cay độc bộc phát, vừa không làm hao mòn tình cảm vì những cuộc đối đầu vô nghĩa. Dần dần, bạn sẽ nhận thấy có nhiều người muốn gần gũi với bạn hơn. Họ biết rằng khi ở bên bạn, họ không cần lo sợ bị tổn thương bởi lời nói hay phải luôn căng thẳng đề phòng.
Chính bạn cũng sẽ dần gạt bỏ sự nóng nảy trong cảm xúc và có được sự điềm tĩnh trong cách nói chuyện. Đó là món quà quý giá nhất mà trí tuệ cảm xúc cao mang lại.
2. Không đối đầu về lợi ích: Biết nhường nhịn
Có những lúc việc không lùi bước có thể giúp bạn bảo vệ lợi ích cá nhân; nhưng trong hợp tác, nó không phải là cách để duy trì lâu dài. Chỉ những người có tầm nhìn xa mới hiểu rằng lợi ích nhỏ trước mắt có thể đổi lấy mối quan hệ bền chặt hơn trong tương lai.
Họ thấu suốt rằng lợi ích không phải do tranh giành mà có, mà là do trao đổi. Biết nhường nhịn lợi ích đúng lúc giống như gieo hạt giống. Dù ban đầu có vẻ như bạn nhận ít hơn, nhưng về sau, những hạt giống ấy sẽ lớn lên thành cây đại thụ vững chắc, mang đến cho bạn những mối quan hệ rộng mở hơn, sự hợp tác lâu dài hơn và tình cảm sâu sắc hơn.
Người xưa ó câu: “Không tranh lợi ngắn hạn với người, chỉ tranh lợi dài hạn với thời gian”.
Những người có trí tuệ cảm xúc cao đã nhìn thấu được chân lý này. Họ không quá câu nệ từng chút một mà biết cách nhường lại một phần lợi ích để rồi gặt hái được nhiều hơn.
Trong cuộc sống, nhiều mâu thuẫn nảy sinh chỉ vì con người không muốn từ bỏ dù chỉ là những thứ nhỏ nhặt. Những người càng khư khư giữ chặt, càng chiếm đoạt nhiều lại càng không được mọi người yêu mến và khó có được thành công lớn. Chỉ khi cả hai bên cùng tiến bộ, cùng sẻ chia, sự nghiệp mới có thể phát triển lớn mạnh và các mối quan hệ mới có thể bền chặt.
3. Không đối đầu trước mâu thuẫn: Lòng khoan dung
Không ai là hoàn hảo, mỗi người đều có những khiếm khuyết nhỏ. Nếu một người luôn nhìn người khác bằng ánh mắt xoi mói, chỉ thấy toàn khuyết điểm thì mối quan hệ giữa hai người sẽ nhanh chóng chấm dứt.
Một người thực sự có trí tuệ cảm xúc cao lại có trái tim rộng lượng. Họ không chấp nhặt từng chuyện nhỏ hay chỉ chăm chăm nhìn vào thiếu sót của người khác mà có thể chấp nhận sự không hoàn hảo của đối phương và nhìn nhận mọi người xung quanh bằng thái độ chân thành nhất.
Ngay cả khi người khác mắc lỗi nhỏ, họ không vội chỉ trích, thay vào đó là tha thứ và giúp đỡ tìm ra gốc rễ của vấn đề. Chính sự thấu hiểu này sẽ khiến đối phương cảm thấy ấm áp, tin tưởng và ngưỡng mộ bạn hơn.
Ai cũng có những giới hạn riêng, không thể hoàn hảo. Khi phát sinh bất đồng, đừng quá khắt khe hay ép buộc đối phương phải suy nghĩ giống mình mà hãy thể hiện sự cảm thông. Niềm tin giữa con người đôi khi được xây dựng từ sự thấu hiểu và sẻ chia. Điều đó khiến mối quan hệ ngày càng vững chắc. Khi một người có thể bao dung cho người khác, cuộc sống cũng sẽ đối xử với họ một cách dịu dàng.