Liên quan đến thông tin Trung Quốc đang phát triển nhiều cảng nổi để hỗ trợ cho quá trình cải tạo đất trái phép ở quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa, thuộc chủ quyền Việt Nam mà hãng tin IHS Jane's dẫn lời quan chức từ Trung tâm Nghiên cứu Khoa học Tàu biển Trung Quốc (CSSRS) cho biết, Kiến Thức đã có cuộc trao đổi với Thiếu tướng Lê Mã Lương, nguyên Giám đốc Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam về mục đích và tham vọng của Trung Quốc tại các hòn đảo thuộc chủ quyền của Việt Nam.

Phiên bản đồ họa của những cảng nổi này được trình chiếu tại triển lãm Shiptec China 2014.

- Trung Quốc đang tiến hành các hoạt động xây dựng cảng nổi ở quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam, Thiếu tướng nhận định gì về hành động này của Trung Quốc?

- Trung Quốc xây dựng cảng nổi ở hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa cho thấy tình hình biển Đông ngày càng nghiêm trọng. Trung Quốc ngày càng lấn tới. Hành động này dẫn đến nguy cơ mà nhiều người không lường trước được. Bởi việc xây dựng cảng nổi ở quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam, Trung Quốc sẽ thực hiện âm mưu biến các bãi đá san hô thành đảo nhân tạo, thậm chí thành những căn cứ quân sự lớn. Khi hoàn thành, các đảo này sẽ nối với nhau thành hệ thống các đảo quân sự, rút ngắn khoảng cách 1000 km từ đảo Hải Nam đến Trường Sa. Đồng thời, việc làm này tạo điều kiện cho các máy bay trực sẵn thành tổ hợp quân sự cực lớn, khống chế Biển Đông. Hơn nữa, việc triển khai nhiều cảng nổi, Trung Quốc có thể xây dựng hàng loạt các khu định cư ở các đảo do nước này chiếm đóng trái phép ở Trường Sa và Hoàng Sa. Qua đó, Trung Quốc sẽ làm mạnh hơn yêu sách chủ quyền trên Biển Đông. Trung Quốc muốn thao túng, làm những chuyện lớn, chứ không dừng lại ở việc biến các bãi san hô thành đảo nhân tạo.

- Hành động này của Trung Quốc nếu thực hiện thành công thì không chỉ vùng biển chủ quyền của Việt Nam, mà các nước khu vực có chung lãnh hải trên Biển Đông sẽ bị ảnh hưởng nặng nề thế nào?

- Chắc chắn khi hoàn thành, Trung Quốc sẽ khống chế các nước liên quan đến Biển Đông, điều này là rõ ràng bởi bản thân Trung Quốc đang tranh chấp nhiều địa danh với các nước trong khu vực. Tuy nhiên, trực tiếp là Việt Nam thì chúng ta đã bị mất một số đảo. Những quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam mà Trung Quốc từng chiếm đóng, chứ không phải là các quần đảo tranh chấp. Vì vậy, bất kỳ hành động nào của Trung Quốc trên hai quần đảo này cũng đều là bất hợp pháp. Đó là những hành động phi pháp mà ta đã lên án từ lâu.

- Việc xây dựng cảng nổi tại Hoàng Sa, Trường Sa, cùng với hàng loạt các hoạt động xây dựng trái phép ở đảo Gạc Ma bao gồm xây đường băng và trạm radar nhằm kiểm soát toàn bộ Biển Đông, đã chứng tỏ Trung Quốc vẫn đang thực hiện âm mưu độc chiếm bá quyền Biển Đông, Thiếu tướng có thể nói rõ hơn về âm mưu này?

- Từ Gạc Ma vào TP HCM chỉ 800 km, đường bay từ đảo Gạc Ma, Phú Lâm, Chữ Thập có thể khống chế các khu vực phòng thủ của mình. Việc này cực kỳ nguy hiểm. Sau động thái xây dựng sân bay nhân tạo ở Gạc Ma, Trung Quốc tiếp tục xây dựng sân bay nhân tạo tại đảo Chữ Thập. Nếu hoàn thành thì sẽ là mối lo ngại của hệ thống phòng thủ quốc phòng của ta. Bởi vì nó sẽ thành một cụm từ Gạc Ma, Phú Lâm, đảo Chữ Thập, từ đây Trung Quốc có thể triển khai các máy bay tân tiến như Su-30, J-11 và J-10, mà không phải tiếp dầu ở trên không. Bên cạnh đó, việc Trung Quốc lắp đặt các trạm radar để kiểm soát vùng không lưu. Nếu lắp đặt hệ thống radar, Trung Quốc có thể nắm được hoạt động của tàu ngầm Việt Nam và bộ đội của ta trên các đảo của Việt Nam.

Những hành động trái phép thể hiện sự ngang ngược của Trung Quốc, bất chấp luật pháp quốc tế, bất chấp dư luận quốc tế; phản ánh bản chất cực kỳ nguy hiểm của Trung Quốc; thể hiện tham vọng độc chiếm biển Đông, mở đường ra Thái Bình Dương, Ấn Độ Dương để thực hiện mưu đồ đế quốc biển.

Nguy hại hơn, rất có thể, khi thực hiện xong những âm mưu trên, Trung Quốc sẽ thực hiện vùng cấm bay, khi đó chúng ta muốn đi thông qua đường hàng không, lãnh hải này phải xin phép Trung Quốc trên chính vùng biển chủ quyền của Việt Nam. Hành động này cũng giống như việc Trung Quốc đã từng làm với Nhật Bản ở đảo tranh chấp Senkaku/Điếu Ngư.

- Việt Nam cần làm gì trước những hành động trên của Trung Quốc?

- Thời gian qua, chúng ta đấu tranh theo phương pháp mềm mỏng nhưng Trung Quốc lại càng ngang nhiên thực hiện những hành động trên. Chúng ta phải nhìn nhận những hành động của Trung Quốc không phải bình thường mà rất bất bình thường. Việc lấy lại những quần đảo thuộc chủ quyền của Việt Nam mà Trung Quốc chiếm giữ, bây giờ mà chúng ta không kiên quyết lấy lại thì đến đời con cháu, chúng ta cũng khó mà lấy lại. Việt Nam phải đấu tranh ngoại giao, làm tốt công tác tuyên truyền đối ngoại. Bên cạnh đó, Việt Nam cần thắt chặt khối đoàn kết toàn dân, quyết liệt trên con đường ngoại giao để Trung Quốc phải chùn bước trong hành trình thực hiện những âm mưu sai trái. Cùng với đó, chúng ta phải chuẩn bị các phương án khi thấy dấu hiệu nguy hiểm, ảnh hưởng đến an ninh quốc phòng.

- Xin cảm ơn Thiếu tướng Lê Mã Lương về cuộc đối thoại trên!