Tổng Công ty Khoáng sản TKV – CTCP (Vimico, HNX: KSV) đang đứng trước nguy cơ phải hủy tư cách công ty đại chúng do không đáp ứng yêu cầu tối thiểu về cơ cấu cổ đông theo Luật Chứng khoán. Mặc dù sở hữu chuỗi mỏ đồng, vàng và nhiều khoáng sản quy mô lớn, cơ cấu sở hữu quá tập trung tại Tập đoàn Công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam (TKV) khiến doanh nghiệp khó thỏa mãn tiêu chí đại chúng.

Theo quy định hiện hành, tối thiểu 10% số cổ phiếu có quyền biểu quyết phải do ít nhất 100 nhà đầu tư không phải cổ đông lớn nắm giữ. Với vốn điều lệ 2.000 tỷ đồng, KSV hiện có hơn 96% cổ phần do TKV sở hữu, trong khi lượng cổ phiếu tự do chuyển nhượng rất thấp.

HĐQT Vimico đã thống nhất giao Tổng Giám đốc tiếp tục giải trình với Ủy ban Chứng khoán Nhà nước về “điều kiện cơ cấu cổ đông mang tính đặc thù”. Tuy nhiên, doanh nghiệp cũng chuẩn bị cho kịch bản xấu nhất: nếu đến ngày 1/1/2026 vẫn không đáp ứng điều kiện hoặc không được chấp thuận cơ chế đặc thù, Vimico sẽ nộp hồ sơ hủy tư cách công ty đại chúng.

KSV lên sàn từ năm 2016, song thanh khoản thường xuyên ở mức rất thấp do lượng cổ phiếu lưu hành tự do hạn chế. Dù vậy, thị giá cổ phiếu có biến động mạnh trong giai đoạn gần đây.

Từ cuối năm 2024 tới tháng 2/2025, KSV tăng hơn 6 lần và từng áp sát mức 300.000 đồng/cổ phiếu. Tính trong một năm, cổ phiếu vẫn tăng hơn 200%, dù giảm hơn 10% trong tháng gần nhất. Phiên 28/11, KSV giảm còn 143.000 đồng/cổ phiếu, đúng thời điểm doanh nghiệp công bố nguy cơ bị hủy tư cách đại chúng.

Năm 2024, Vimico ghi nhận doanh thu vượt 13.000 tỷ đồng và lãi ròng gần 1.300 tỷ đồng. Doanh nghiệp duy trì chính sách cổ tức tiền mặt đều đặn, từng chi trả 15% cho năm 2024, cao hơn mức 5% của năm 2023.

Kết quả kinh doanh tiếp tục cải thiện trong năm 2025. Lũy kế 9 tháng, lãi ròng đạt 1.436 tỷ đồng, tăng đáng kể so với cùng kỳ; doanh thu đạt 10.851 tỷ đồng. Tại cuối quý 3, lợi nhuận sau thuế chưa phân phối ở mức 2.019 tỷ đồng, đồng thời doanh nghiệp nắm giữ hơn 1.072 tỷ đồng tiền gửi ngân hàng.

Năm 2025, Vimico đặt mục tiêu doanh thu 12.619 tỷ đồng và lợi nhuận trước thuế 1.000 tỷ đồng. Kế hoạch sản xuất gồm 1,6 triệu tấn quặng nguyên khai, 60.716 tấn quặng đồng, 30.000 tấn đồng cathode và 2.751 kg bạc.

Dù giá vàng thế giới vẫn neo trên 4.100 USD/ounce, doanh nghiệp cắt giảm chỉ tiêu khai thác vàng xuống 806 kg, thấp hơn sản lượng 845 kg của năm 2024.

Trong giai đoạn 2026–2030, Vimico đặt mục tiêu doanh thu 65.815 tỷ đồng và lợi nhuận trước thuế 3.626 tỷ đồng. Sản lượng vàng dự kiến hơn 900 kg mỗi năm, tương ứng gần 4,7 tấn trong toàn giai đoạn. Với quy mô này, Vimico hiện là doanh nghiệp khai thác vàng lớn nhất Việt Nam.

Kể từ khi giao dịch trên UPCoM năm 2016 và niêm yết HNX cuối 2022, KSV thường xuyên trong tình trạng thanh khoản thấp. Tỷ lệ sở hữu của TKV nhiều năm ở mức trên 98%, khiến số lượng cổ đông nhỏ lẻ rất ít và doanh nghiệp khó đáp ứng tiêu chí 10% cổ phần do tối thiểu 100 nhà đầu tư nắm giữ.

Nếu không có sự thay đổi đáng kể về cơ cấu sở hữu hoặc không được UBCKNN chấp thuận cơ chế đặc thù, Vimico sẽ phải hủy tư cách công ty đại chúng từ năm 2026, đồng nghĩa thu hẹp phạm vi công bố thông tin và thay đổi cơ chế giao dịch cổ phiếu.