Với việc pháo đài Avdiivka và khu vực xung quanh thành phố này thất thủ, Quân đội Nga đã chính thức tuyên bố chiến thắng trong chiến dịch này. Chiến dịch này cũng có ý nghĩa biểu tượng trong hoạt động tác chiến của Quân đội Nga tại chiến trường Ukraine.
Lý do là Quân đội Ukraine đã hoạt động ở Avdiivka suốt 9 năm và xây dựng hệ thống phòng thủ vững chắc; đặc biệt số lượng lớn các tuyến phòng thủ dưới lòng đất tăng lên rất nhiều; do vậy độ khó tấn công của Nga cũng tăng lên.
Trong điều kiện khó khăn như vậy, Quân đội Nga đã chiếm thành công khu vực pháo đài Avdiivka với thương vong tương đối thấp, nếu so với chiến dịch Bakhmut một năm trước, nhờ áp dụng chiến thuật tấn công hiệu quả.
Ngoài ra, chiến dịch Avdiivka cũng tiêu tốn nguồn dự bị chiến lược quý giá của Quân đội Ukraine. Có thể nói, đây là một trận chiến kinh điển, Bộ Quốc phòng Nga cũng đánh giá cao trận đánh này và cho biết, sẽ đưa vào sách giáo khoa quân sự để toàn quân nghiên cứu, rút kinh nghiệm.
Trước hết có thể khẳng định, Avdiivka đứng vững được trước sức tiến công liên tục của lực lượng dân quân Donetsk (giai đoan đầu cuộc chiến) hay Quân đội Nga (giai đoạn sau này), không phải do có miếng đánh hay, hoặc chỉ huy tài giỏi, mà chính là dựa vào hệ thống công sự kiên cố, vững chắc.
Về chiến dịch tấn công tổng lực vào Avdiivka, Quân đội Nga bắt đầu vào ngày 20/10/2023 và phải đến ngày 17/2/2024, chiến dịch mới chính thức được tuyên bố kết thúc, thời gian gần 4 tháng. Nếu so với chiến dịch Bakhmut, thời gian hết 7 tháng.
Trong giai đoạn này, Quân đội Ukraine không chỉ dựa vào lực lượng phòng thủ có sẵn, mà sau đó còn sử dụng một số lữ đoàn xung kích tinh nhuệ trực thuộc lực lượng dự bị chiến lược, nhưng vẫn không ngăn chặn được cuộc tấn công của Nga.
Sự đổi mới chiến thuật của Quân đội Nga trong chiến dịch Avdiivka, đó là việc sử dụng rộng rãi các loại vũ khí chính xác, chẳng hạn như bom lượn có điều khiển của lực lượng không quân chiến thuật, UAV của lực lượng mặt đất và pháo binh dẫn đường chính xác.
Với hỏa lực chính xác vượt trội gấp hàng chục lần, đặc biệt là việc sử dụng ồ ạt bom phá hạng nặng, đã nhanh chóng chế áp có hiệu quả các trận địa pháo binh, súng cối, các ổ hỏa lực của Quân đội Ukraine; từ đó giảm đáng kể thương vong và tổn thất về vũ khí, trang bị của quân Nga.
Được biết, cường độ tấn công của Quân đội Nga trong khu vực rất cao, tiêu thụ ít nhất 200 tấn đạn pháo mỗi ngày và thực hiện tới 460 đòn tấn công chính xác, tạo thành lợi thế hỏa lực tuyệt đối trước tuyến phòng thủ của Quân đội Ukraine.
Ngoài ra, Quân đội Nga đã thiết lập hệ thống phòng không hiệu quả trong khu vực, để chống lại các cuộc tấn công thường xuyên bằng máy bay không người lái của Quân đội Ukraine; khiến lợi thế cuối cùng của quân Ukraine cũng không còn.
Nhìn chung, chiến thuật tấn công của Quân đội Nga rất linh hoạt, họ liên tục tiến hành trinh sát và thử nghiệm chiến thuật, để phát hiện ra những điểm mạnh, yếu của Quân đội Ukraine; ví dụ chiến thuật dùng tốp bộ binh nhỏ, kết hợp UAV đi trước, khi phát hiện quân Ukraine, lập tức gọi hỏa lực phía sau tiêu diệt.
Hỏa lực dữ dội và không ngừng nghỉ của quân Nga đã bào mòn chiều sâu phòng ngự của Quân đội Ukraine, và cuối cùng là buộc quân Ukraine rút khỏi khu vực công sự. Lúc này quân Nga lập tức tăng tốc tấn công, không cho quân Ukraine cơ hội xây dựng lại tuyến phòng thủ mới.
Điều đáng chú ý đó là người chỉ huy chiến dịch Avdiivka là Tướng Andrei Mordvichev, Tư lệnh Quân khu Trung tâm, người vừa được Tổng thống Nga Putin phong tặng danh hiệu Anh hùng Liên bang Nga.
Theo truyền thông Nga, Tướng Andrei Mordvichev nổi tiếng với tính cách chỉ huy kiên quyết, đưa ra các kết luận dựa trên tính khách quan khoa học, ít cảm tính và là một trong số ít chỉ huy cấp cao của Quân đội Nga, đã vượt qua thử thách thực chiến.
Điều thú vị là chiến dịch Mariupol nổi tiếng trước đó, cũng diễn ra dưới sự chỉ huy của Tướng Mordvichev. Trước khi chiến dịch Mariupol bắt đầu, nhiều chuyên gia tỏ ra hoài nghi về cơ hội thành công của Quân đội Nga, bởi tỷ lệ quân Nga và quân Ukraine gần như ngang nhau.
Từ góc độ nguyên tắc quân sự chung, để bao vây một thành phố lớn như vậy, bên tấn công sẽ phải ít nhất có lợi thế gấp ba lần. Tuy nhiên, sau khi cân nhắc kỹ lưỡng, Tướng Mordvichev quyết định tấn công dần dần thành phố ở các khu vực khác nhau; cuối cùng Quân đội Nga đã giành thắng lợi trong trận Mariupol.
Với chiến dịch Avdiivka kết thúc, Quân đội Nga rất có thể sẽ tận dụng lợi thế trên đà tiến công, để tiếp tục đẩy quân Ukraine lùi sâu hơn về phía tây, không cho quân Ukraine thời gian để xây dựng tuyến phòng ngự mới.
Hiện Quân đội Ukraine đang khẩn trương xây dựng lại tuyến phòng thủ mới, kéo dài từ Ocheretyne - Novobakhmutivka - Novopokrovs'ke - Novoselivka Persha - Umans'ke - Netailove ở phía tây Avdiivka. Nhưng dù thế nào đi chăng nữa, Quân đội Ukraine cũng không thể khôi phục lại công sự kiên cố như Avdiivka.
Điều chắc chắn rằng, phát huy chiến quả ở trận Avdiivka, quân Nga sẽ tiếp tục tấn công theo hướng này, tạo thành vùng đệm an toàn cho thành phố Donetsk. Trừ khi quân Ukraine được đầu tư lực lượng đủ mạnh để yểm trợ nơi này, nếu không tuyến phòng thủ này sẽ tiếp tục sụp đổ (Nguồn ảnh: Topwar, Ukrinform, CNN, RIA Novosti).
