Không ít người duy trì những thói quen ăn uống hàng ngày tưởng như vô hại, nhưng lại vô tình tạo điều kiện cho sán và các loại ký sinh trùng xâm nhập vào cơ thể. Điều đáng nói là quá trình nhiễm sán diễn ra âm thầm, khó phát hiện, chỉ đến khi cơ thể phát tín hiệu bất thường mới giật mình nhận ra mình đang mang “khách không mời”.
![]() |
Thói quen ăn uống “mở đường” cho sán vào người, ít ai để ý. |
Món khoái khẩu – mầm họa tiềm ẩn
Từ những món ăn khoái khẩu như gỏi cá, nem chua, thịt bò tái, tiết canh... đến rau sống ăn kèm – tất cả đều tiềm ẩn nguy cơ nhiễm sán nếu không được chế biến hoặc làm sạch đúng cách. Trong khi nhiều người sành ăn tin rằng “càng tươi càng ngon”, thì các chuyên gia cảnh báo đây cũng chính là “cửa ngõ” để ấu trùng sán đi vào cơ thể một cách dễ dàng.
Không chỉ vậy, rau sống – dù là loại quen thuộc trong mâm cơm Việt – nếu không được rửa kỹ hoặc ngâm nước muối sát khuẩn đúng cách, có thể chứa trứng sán từ đất, phân người hoặc phân động vật bám vào trong quá trình trồng trọt.
![]() |
Món ăn khoái khẩu gây nhiễm giun sán. Ảnh minh họa |
Thịt không rõ nguồn gốc – rủi ro khó lường
Việc tiêu thụ thịt lợn, bò, cá... từ nguồn không kiểm định, không rõ nguồn gốc, đặc biệt là các loại thịt giá rẻ, cũng là yếu tố gia tăng nguy cơ nhiễm ký sinh trùng. Trong điều kiện bảo quản kém, thịt có thể chứa ấu trùng sán, và nếu không được nấu chín hoàn toàn, người ăn sẽ dễ dàng trở thành vật chủ.
Thói quen vệ sinh kém – “tiếp tay” cho ký sinh trùng
Rửa tay qua loa, ăn bốc, để móng tay dài bẩn hay dùng chung đồ dùng cá nhân cũng là những yếu tố góp phần đưa trứng sán vào cơ thể. Đặc biệt ở trẻ nhỏ – nhóm dễ bị nhiễm sán nhất – thói quen mút tay, nghịch đất cát rồi ăn quà vặt mà không vệ sinh tay là hành vi rất đáng lưu ý.
![]() |
Ảnh minh họa |
Nhiễm sán có thể gây tổn thương gan, mắt, thậm chí não
Khi vào cơ thể, ấu trùng sán không chỉ dừng lại ở ruột mà có thể di chuyển đến gan, phổi, mắt, não... và gây viêm nhiễm nghiêm trọng. Biểu hiện có thể mơ hồ như rối loạn tiêu hóa, đau bụng âm ỉ, ngứa hậu môn, sụt cân, thiếu máu dai dẳng, mệt mỏi không rõ nguyên nhân. Nhiều người chỉ phát hiện khi đi kiểm tra sức khỏe định kỳ hoặc khi đã gặp biến chứng.
Cách phòng tránh sán hiệu quả
Hạn chế tối đa ăn thực phẩm sống, tái, chưa được nấu chín kỹ.
Rửa rau sống bằng nước sạch, ngâm nước muối loãng hoặc dung dịch rửa chuyên dụng.
Chọn mua thực phẩm có nguồn gốc rõ ràng, đã qua kiểm định vệ sinh an toàn thực phẩm.
Rửa tay sạch trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh và sau khi chế biến thực phẩm.
Khám sức khỏe định kỳ, xét nghiệm nếu nghi ngờ nhiễm ký sinh trùng.
Chỉ bằng việc điều chỉnh thói quen ăn uống và giữ gìn vệ sinh hằng ngày, mỗi người hoàn toàn có thể phòng ngừa được nguy cơ nhiễm sán – một mối đe dọa âm thầm nhưng nguy hiểm cho sức khỏe lâu dài.