Ruốc (hay còn gọi là chà bông) là một trong những món ăn truyền thống được nhiều người yêu thích nhờ sự tiện lợi, hương vị thơm ngon và có thể bảo quản lâu. Tuy nhiên, chính vì nhu cầu cao mà thị trường ruốc trở nên hỗn loạn với nhiều loại ruốc giả, ruốc kém chất lượng, có thể gây hại cho sức khỏe người tiêu dùng nếu sử dụng lâu dài. Vậy làm sao để nhận biết ruốc thật và ruốc giả ngay tại nhà mà không cần máy móc hay hóa chất phức tạp, dưới đây là những mẹo đơn giản nhưng cực kỳ hiệu quả.

Phân biệt qua màu sắc

Màu sắc của ruốc là dấu hiệu đầu tiên mà bạn có thể nhận biết bằng mắt thường.

Ruốc thật thường được làm từ thịt heo nạc, gà, bò… đã qua sơ chế kỹ, sau đó xé nhỏ và rang khô. Loại ruốc này thường có màu vàng nhạt đến nâu nhạt, tùy vào loại thịt và mức độ rang. Màu sắc của sợi ruốc không hoàn toàn đồng đều mà có sự chênh lệch tự nhiên giữa các sợi.

Ruốc giả hoặc ruốc công nghiệp kém chất lượng có màu vàng sậm, đỏ cam hoặc vàng óng bất thường. Sự đồng đều quá mức và bắt mắt có thể là kết quả của việc dùng phẩm màu hoặc hóa chất. Đặc biệt, một số loại ruốc làm từ bã sắn dây, xơ đu đủ, xơ dừa… được nhuộm màu để trông giống ruốc thật.

Kiểm tra cấu trúc và sợi ruốc

Ruốc thật có cấu trúc đặc trưng mà ruốc giả khó bắt chước.

Ruốc thật: Sợi thịt nhỏ, mềm, có độ xốp nhẹ, khi bóp nhẹ bằng tay sẽ tơi ra dễ dàng. Các sợi không đồng nhất tuyệt đối, có phần xoăn nhẹ.

Ruốc giả: Sợi dày, cứng, có cảm giác dai bất thường. Nhiều loại ruốc giả còn sử dụng sợi thực vật (xơ đu đủ, xơ vải, sợi nilon…) trộn lẫn nên khi kéo nhẹ sẽ không tơi mà kéo dài ra như sợi vải. Đặc biệt, nếu sợi ruốc có cảm giác “nhựa”, dai như bã kẹo, thì chắc chắn không phải là ruốc thật.

Ngửi mùi

Mùi hương là yếu tố rất quan trọng trong việc nhận diện ruốc.

Ruốc thật: Có mùi thơm nhẹ, dễ chịu, đặc trưng của thịt đã được rang chín. Không hắc, không nồng và không gây cảm giác khó chịu.

Ruốc giả: Thường có mùi thơm nồng, gắt, thậm chí hơi hóa học. Đó có thể là do nhà sản xuất sử dụng hương liệu tổng hợp để đánh lừa khứu giác người tiêu dùng. Ngoài ra, một số loại còn có mùi tanh nhẹ hoặc mùi hôi của nguyên liệu không được xử lý sạch.

Thử bằng nước

Cách làm

Lấy một lượng nhỏ ruốc (khoảng một muỗng cà phê) cho vào ly nước lọc trong.

Khuấy nhẹ rồi quan sát hiện tượng.

Kết quả

Ruốc thật: Sẽ chìm xuống đáy ly, nước vẫn trong, không đổi màu. Khi khuấy, ruốc tơi ra, sợi nhỏ lơ lửng trong nước.

Ruốc giả: Có hiện tượng nổi lềnh bềnh, hoặc nước đổi màu sang vàng, cam, hồng, đôi khi có váng dầu hoặc bọt – đó là dấu hiệu của phẩm màu và phụ gia.

Rang lại ruốc để kiểm tra chất lượng

Cách làm

Đổ một ít ruốc vào chảo khô, đun trên lửa nhỏ và đảo đều tay.

Kết quả

Ruốc thật: Khi rang sẽ tỏa ra mùi thơm dịu, hấp dẫn, không có nước chảy ra, sợi ruốc khô đều và tơi xốp hơn.

Ruốc giả: Khi rang sẽ có hiện tượng ra nước, bốc mùi lạ, khét, hắc hoặc chảy màu ra chảo, đặc biệt là nếu có sử dụng phẩm màu thì chảo có thể ngả màu lạ sau khi rang.

Lời khuyên dành cho người tiêu dùng

Nên mua ruốc từ các cơ sở uy tín, có thương hiệu rõ ràng, được cấp phép vệ sinh an toàn thực phẩm.

Nếu có điều kiện, nên tự làm ruốc tại nhà từ thịt tươi sạch, vừa đảm bảo vệ sinh, vừa có thể điều chỉnh hương vị theo ý thích.

Hạn chế mua ruốc trôi nổi ngoài chợ hoặc mua theo hình thức xách tay không rõ nguồn gốc.