Chị L.V.H.N (28 tuổi, ở Hà Nội) trong lần mang thai đầu tiên đã nhận tin vui kép khi mang song thai tự nhiên. Chị cho biết, do mang song thai nên chị đi khám đúng theo chỉ định của các bác sĩ, làm xét nghiệm sàng lọc trước sinh kỹ lưỡng và kết quả đều tốt.
Khi thai đến tuần thứ 22, dù không đau bụng, không ra máu âm đạo, nhưng chị vẫn đi khám định kỳ. Kết quả cho thấy, hình ảnh song thai, 1 bánh nhau, 1 buồng ối. Thai bên phải nhỏ hơn tuổi thai (trọng lượng thai 360gram) và cần theo dõi thai chậm tăng trưởng có chọn lọc. Thai bên trái chưa phát hiện bất thường, trọng lượng thai 437gram.
Dựa vào hình ảnh siêu âm, chị N được chẩn đoán xác định mang song thai 1 bánh nhau, 1 buồng ối, tương đương 22 tuần trong buồng tử cung, theo dõi 1 thai chậm tăng trưởng có chọn lọc.
Mang song thai nhưng chỉ có 1 bánh nhau, một buồng ối rất hiếm gặp và tiềm ẩn nhiều nguy cơ với cả mẹ, cũng như em bé. Ảnh minh họa.
Thạc sĩ, bác sĩ chuyên khoa sản Nguyễn Thị Hiền cho biết, song thai 1 bánh nhau, 1 buồng ối (Monochorionic Monoamniotic - MCMA) rất hiếm trong các ca song thai, tỷ lệ chỉ khoảng 1/10.000. Song thai 1 bánh nhau - 1 buồng ối có thể được chẩn đoán sớm ngay từ 3 tháng đầu của thai kỳ thông qua hình ảnh siêu âm, với đặc điểm hình ảnh cho thấy 2 thai nằm trong cùng một buồng ối và không có màng ngăn phân cách.
Cũng theo bác sĩ Hiền, do không có màng ngăn giữa 2 thai, nguy cơ xảy ra biến chứng trong song thai MCMA là rất cao. Một số biến chứng thường gặp bao gồm:
- Dây rốn quấn và thắt nút: Do 2 thai cùng vận động trong một buồng ối và các dây rốn nằm gần nhau, nên dễ xảy ra tình trạng xoắn gốc dây rốn vào nhau, dẫn đến nguy cơ dây rốn bị xoắn, thắt nút, làm cản trở tuần hoàn máu, gây thiếu máu nuôi và đe dọa tính mạng thai nhi.
- Hội chứng truyền máu song thai (TTTS): Là tình trạng xảy ra khi có sự kết nối bất thường giữa các mạch máu trong bánh nhau dùng chung, dẫn đến mất cân bằng tuần hoàn giữa hai thai. Một thai nhận quá nhiều máu có nguy cơ quá tải tuần hoàn, dẫn đến phù thai, suy tim. Trong khi thai còn lại (thai cho) bị thiếu máu, thiểu ối và chậm phát triển. Nếu không được phát hiện và can thiệp kịp thời, hội chứng này có thể gây hậu quả nghiêm trọng, thậm chí đe dọa tính mạng của cả hai thai.
Hội chứng truyền máu song thai là một biến chứng hay gặp ở những cặp song thai chung một bánh nhau, buồng ối. Ảnh minh họa.
- Thai chậm tăng trưởng có chọn lọc (sFGR): Là tình trạng một thai phát triển kém hơn do phân bố bánh nhau không đồng đều.
- Sinh non và các biến chứng của song thai: Do nguy cơ cao xảy ra tai biến bất ngờ, đa số thai kỳ MCMA phải chấm dứt sớm ở tuần 32–34. Sinh non là lựa chọn bắt buộc để giảm thiểu tỷ lệ tử vong trong tử cung.
- Thai lưu và di chứng lâu dài: Tương tự các trường hợp song thai khác, thai phụ mang MCMA có thể gặp các biến chứng như: tiểu đường thai kỳ, tiền sản giật, rối loạn tuyến giáp, sinh non, vỡ ối sớm, thai chậm phát triển, truyền máu song thai hoặc thai không tim. Bên cạnh đó là các biến chứng đặc trưng riêng của MCMA như: dây nhau dễ bị quấn gốc, xoắn, thắt nút, thai chậm tăng trưởng có chọn lọc, mất tim thai đột ngột, dễ có dị tật bẩm sinh.
Bác sĩ Hiền cho biết, hiện chưa có sự thống nhất về phương pháp điều trị tối ưu cho thai kỳ MCMA. Tuy nhiên, đa số hướng dẫn đều nhấn mạnh tầm quan trọng của việc theo dõi sát sao bằng siêu âm Doppler, đánh giá tăng trưởng từng thai và lựa chọn thời điểm chấm dứt thai kỳ hợp lý để giảm nguy cơ đột tử trong tử cung cũng như tối ưu kết cục cho trẻ sơ sinh.
Qua trường hợp trên, bác sĩ Hiền khuyến cáo, để đảm bảo hành trình mang thai trọn vẹn, mẹ bầu cần lưu ý tuân thủ chăm sóc sức khỏe thai kỳ theo hướng dẫn của bác sĩ Sản khoa. Trong trường hợp gặp các dấu hiệu bất thường không nên chủ quan, cần đến cơ sở y tế thăm khám kịp thời.