Các nhà thờ phong cách Roman xứ Catalan ở Vall de Boi, Tây Ban Nha là một quần thể nhà thờ cổ xưa và độc đáo bậc nhất của châu Âu còn tồn tại đến ngày nay.
Những nhà thờ này nằm rải rác trong thung lũng hẹp Vall de Boi, thuộc cộng đồng tự trị Catalonia của Tây Ban Nha. Đây vốn là một vùng đất có nền văn hóa phong phú của châu Âu thời Trung cổ.
Theo truyền thống, từ thế kỷ 11-12, mỗi ngôi làng trong thung lũng này đều có một nhà thờ riêng cho cộng đồng dân cư của mình.
Sau gần 1.000 năm, nhiều nhà thờ vùng Vall de Boi vẫn còn tồn tại, gồm các nhà thờ: Sant Feliu de Barruera, Sant Joan de Boi, Santa Maria de Taull, Sant Climent de Taull, Santa Maria de Sb, Santa Maria de Cardet, La Nativitat de Durro, Sant Quirc de Durro, Santa Eulalia d’Erill la Vall.
Các nhà thờ này đều được xây dựng theo phong cách Roman, phổ biến ở các vùng Trung và Tây Âu vào khoảng thế kỷ 11 và thế kỷ 12.
Đây là phong cách kiến trúc định hình dựa trên những tàn tích của đế chế La Mã cổ đại. Phần nhiều nhà thờ theo phong cách này có quy mô trung bình hoặc nhỏ, có mặt ngoài thô ráp, ít yếu tố trang trí, kiến trúc nặng nề, sử dụng cửa đi và cửa sổ kích thước nhỏ.
Về kết cấu, nhà thờ Roman sử dụng nhiều cuốn cửa trụ, vòm nôi và vòm bán cầu. Các loại mái vòm được làm bằng đá và kĩ thuật còn hạn chế nên mặt bằng kiến trúc các bộ phận thường chỉ là vuông, tròn hoặc hình chữ thập La tinh.
Phía Tây nhà thờ Roman thường nổi bật lên hai hay nhiều tháp cao, dáng hình học đơn giản, trong khi đó ở phía Đông thân nhà thờ được cắt bằng một cánh ngang.
Nhóm các nhà thờ phong cách Roman xứ Catalan được coi là ví dụ đặc biệt và nhất quán về nghệ thuật kiến trúc Roman trong khung cảnh nông thôn châu Âu.
UNESCO đã công nhận quần thể kiến trúc này là Di sản văn hóa thế giới vào năm 2000.
