Năm 1869, nhà địa chất học John Wesley Powell đã phát hiện ra những tảng đá có niên đại 1,4-1,8 tỉ năm nằm cạnh những tảng đá chỉ 520 triệu năm tuổi tại vùng đất kỳ lạ Grand Canyon (Hẻm Núi Lớn).
Điểm đặc biệt là không có loại đá nào ở tuổi đời trung gian. Khoảng trống tới 1 tỉ năm trong hồ sơ địa chất khu vực đã để lại một câu hỏi lớn xuyên thế kỷ cho các nhà khoa học.
Mới đây, nhóm khoa học gia từ Đại học Colorado ở Boulder (Mỹ) đã tìm ra lời giải cho bí ẩn này. Các phần của Grand Canyon trong quá khứ không liền mạch.
Một phần của Grand Canyon đã bị dịch chuyển theo những cách khác nhau trong nhiều thiên niên kỷ, dẫn đến một số đá và trầm tích bị cuốn trôi ra đại dương.
Đặc biệt, một số bằng chứng khác cho thấy thời gian mất tích này lại gắn liền với mốc thời gian là giai đoạn tan vỡ của siêu lục địa Rodinia, xảy ra khoảng 633-750 triệu năm trước.
Vì vậy, các nhà khoa học cho rằng, Grand Canyon chính là bằng chứng sống động về "giai đoạn kiến tạo hỗn loạn" của siêu lục địa Rodinia. Phía Đông và Tây của Grand Canyon từng thuộc về 2 vùng hoàn toàn khác nhau, có điều kiện nhiệt độ khác xa nhau.
Dường như một số mảnh "trung gian" của vùng đất đã bị đem đi đâu mất, trong khi 2 mảnh từ 2 nơi cách xa của Rodiana lại được đẩy lại gần và ráp nối thành vùng đất kỳ thú ngày nay.
Grand Canyon là một hệ thống bao gồm nhiều nhánh với nhiều hẻm núi do nước chảy làm xói mòn, có chiều rộng và độ sâu khác nhau.
Vách núi bao gồm các lớp đá và tầng địa chất đủ màu sắc có từ thời sơ khai. Một số nơi còn có rừng tạo ra một hệ thông sinh thái rất phong phú.
Trong hệ thống sinh thái này, người ta phát hiện được 1.500 loại thảo mộc, 355 loại chim, 89 loại động vật có vú, 47 loại động vật bò sát, 9 loại động vật lưỡng cư và 17 loại cá khác nhau.
Các nhà nghiên cứu cho rằng Grand Canyon có niên đại gần 2 triệu năm tuổi. Những hòn đá tạo nên hẻm núi lớn nhất thế giới này có xuất xứ từ vùng bờ biển phía Đông giáp với Đại Tây Dương và lượng cát bao phủ 350.000km2 miền Tây nước Mỹ.
Những cuộc thám hiểm khoa học đầu tiên đến nơi này bắt đầu từ cuối những năm 1860. Các lớp đá lộ ra ở khu vực này như là một cuốn sách lịch sử địa chất vĩ đại. Đây thực sự là nơi thu hút nhiều cuộc khám phá về vẻ đẹp của nó.
