“Ngựa ô yêu dấu”: Cuốn sách bestseller từ lăng kính của một chú ngựa

Ngay khi phát hành, “Ngựa ô yêu dấu” đã trở thành bestseller với hơn chục triệu bản được bán ra. Từ câu chuyện về cuộc đời của một chú ngựa, tiểu thuyết là lời kêu gọi nhân văn về sự đối xử tử tế với động vật.

"Ngựa ô yêu dấu" (tựa gốc: "Black Beauty") là tác phẩm kinh điển của văn học Anh, được viết bởi Anna Sewell và xuất bản lần đầu vào năm 1877. Cuốn tiểu thuyết này không chỉ là câu chuyện về cuộc đời của một chú ngựa, mà còn là lời kêu gọi nhân văn về sự đối xử tử tế với động vật.
“Ngua o yeu dau”: Cuon sach bestseller tu lang kinh cua mot chu ngua
 Tiểu thuyết "Ngựa ô yêu dấu". Nguồn: Đinh Tị Books.
Anna Sewell sinh năm 1820 tại Anh. Ở tuổi 14, bà gặp tai nạn nghiêm trọng ở chân, khiến việc đi lại trở nên khó khăn và phụ thuộc nhiều vào xe ngựa. Sự gắn bó này giúp bà hiểu sâu sắc về loài ngựa. Năm 50 tuổi, dù sức khỏe yếu, Sewell quyết định viết "Ngựa ô yêu dấu" như một cách tri ân loài vật này. Bà dành sáu năm để hoàn thành tác phẩm, phần lớn thời gian viết trên giường bệnh với sự hỗ trợ của mẹ mình.
Câu chuyện được kể qua góc nhìn của Black Beauty, một chú ngựa ô đẹp mã, trung thành và dũng cảm. Sinh ra tại một trang trại yên bình, Black Beauty học được những bài học quý giá từ mẹ và người chủ đầu tiên. Tuy nhiên, cuộc đời chú trải qua nhiều biến cố khi phải chuyển qua nhiều chủ nhân khác nhau, từ những người tử tế đến những kẻ tàn nhẫn. Mỗi trải nghiệm đều để lại dấu ấn sâu sắc, phản ánh sự đối xử của con người đối với động vật.
Điểm nổi bật nhất của "Ngựa ô yêu dấu" là cách Anna Sewell nhân cách hóa một chú ngựa để truyền tải thông điệp về lòng nhân ái. Black Beauty không chỉ là một con vật, mà là một cá thể có suy nghĩ, cảm xúc, và biết yêu thương. Bằng cách kể chuyện từ góc nhìn của Black Beauty, Sewell buộc độc giả phải nhìn nhận lại cách họ đối xử với động vật.
Trong suốt cuộc hành trình của mình, Black Beauty gặp đủ loại con người – từ những chủ nhân tốt bụng đến những kẻ tàn ác. Những đoạn miêu tả về sự đau đớn mà chú phải chịu đựng khi bị đối xử tệ bạc đã khắc sâu vào lòng độc giả. Tác phẩm nhấn mạnh rằng động vật cũng có cảm giác, cũng biết đau đớn, và cũng đáng được đối xử bằng lòng trắc ẩn như con người.
Bên cạnh việc kêu gọi lòng nhân ái, Ngựa Ô Yêu Dấu cũng là một tác phẩm mang tính phê phán sâu sắc. Sewell tố cáo sự nhẫn tâm của con người đối với động vật thông qua những cảnh Black Beauty bị hành hạ: bị đánh đập, bị buộc kéo xe quá sức, bị đặt dây cương quá chặt đến mức nghẹt thở.
Hình ảnh những con ngựa kiệt sức kéo xe trên đường phố London không chỉ phản ánh sự tàn nhẫn đối với loài vật mà còn là ẩn dụ về sự bóc lột giai cấp lao động trong xã hội Anh thế kỷ XIX. Những con ngựa làm việc quá sức để phục vụ giới thượng lưu giống như những người công nhân bị vắt kiệt sức lực trong các nhà máy thời kỳ Cách mạng Công nghiệp.
Một trong những thành tựu lớn nhất của "Ngựa ô yêu dấu" là đã tác động trực tiếp đến nhận thức xã hội về quyền động vật. Trước khi cuốn sách này được xuất bản, việc đánh đập và bóc lột động vật là chuyện thường tình. Nhưng sau khi "Ngựa ô yêu dấu" ra đời, làn sóng phản đối việc ngược đãi động vật bắt đầu lan rộng.
Nhiều luật lệ bảo vệ động vật đã ra đời sau khi tác phẩm này trở nên phổ biến, đặc biệt là các quy định về việc sử dụng ngựa trong lao động. Ở Anh, các tổ chức bảo vệ động vật cũng được thành lập và hoạt động mạnh mẽ hơn nhờ ảnh hưởng từ cuốn sách này.
Ngay khi phát hành, cuốn sách đã trở thành bestseller với hơn chục triệu bản được bán và được dịch ra hơn 35 thứ tiếng trên toàn thế giới. Nó được xếp vào danh sách những cuốn sách bằng tiếng Anh bán chạy nhất thời điểm đó.
Tác phẩm nhận được sự đánh giá cao từ cả độc giả và giới phê bình. Trên trang Goodreads, "Ngựa ô yêu dấu" đạt điểm trung bình 4.00 từ hơn 290.000 đánh giá, cho thấy sự yêu thích rộng rãi của độc giả trên toàn thế giới.
"Ngựa ô yêu dấu" là một tác phẩm kinh điển, không chỉ dành cho thiếu nhi mà còn phù hợp với mọi lứa tuổi. Qua câu chuyện của Black Beauty, Anna Sewell đã gửi gắm thông điệp sâu sắc về tình yêu thương và sự tôn trọng đối với mọi sinh vật. Đây là cuốn sách đáng đọc, mang lại nhiều bài học quý giá về lòng nhân ái và sự thấu hiểu.

[e-Magazine] Ca nương Thúy Hoàn: Người giữ hồn quan họ Kinh Bắc

Xuất thân từ một làng quan họ cổ, với niềm đam mê, tình yêu tha thiết với quan họ, ca nương Thúy Hoàn đã góp phần gìn giữ những làn điệu quan họ cổ với tinh thần nguyên bản nhất.

[e-Magazine] Ca nuong Thuy Hoan: Nguoi giu hon quan ho Kinh Bac
Gặp ca nương Thúy Hoàn vào ngày hội chùa Bùi, ngôi chùa cổ của làng Châm Khê - một trong những làng quan họ có sớm nhất vùng Kinh Bắc, cảm giác như thời gian quay ngược lại. Trong tiết trời hơi se lạnh, đặc trưng mùa xuân xứ Bắc, những nụ cười, ánh mắt, lời ca quan họ ngọt ngào, tha thiết của ca nương Thúy Hoàn cùng với các liền anh, liền chị đã đưa du khách về với không gian văn hóa Kinh Bắc đậm đặc, mê đắm.
[e-Magazine] Ca nuong Thuy Hoan: Nguoi giu hon quan ho Kinh Bac-Hinh-2

Trò chuyện với PV Tri thức và Cuộc sống, ca nương Thúy Hoàn cho biết, chị sinh ra và lớn lên ở làng Châm Khê – một trong những làng quan họ có sớm nhất vùng Kinh Bắc với những câu quan họ cổ đặc sắc, lối hát riêng chỉ có ở Châm Khê. Chất quan họ, theo chị, dường như đã ngấm vào chị từ lúc chị còn nằm trong bào thai, khi ông bà ngoại, các ông chú, bà cô… đều là những nghệ nhân quan họ. Từ khi còn nhỏ, chị đã được nghe, được học và dần cảm nhận cái hồn của quan họ – một loại hình âm nhạc không chỉ đơn thuần là hát, mà còn là cách giao tiếp đầy tinh tế giữa con người với nhau.

TS Phan Thanh Hải: Người giữ hồn Tết cổ truyền và bản sắc Huế

TS Phan Thanh Hải cho rằng, cần phải giữ Tết cổ truyền, bởi nó là kết tinh của văn hóa truyền thống. Và càng hội nhập, lại càng cần phải giữ gìn văn hóa truyền thống.

Tiến sĩ Phan Thanh Hải, Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Thừa Thiên Huế, là một trong những nhà quản lý văn hóa có nhiều đóng góp quan trọng trong công cuộc bảo tồn và phát huy di sản văn hóa của vùng đất cố đô. Với tầm nhìn chiến lược và sự am hiểu sâu sắc về di sản, ông đã có những sáng kiến mang tính bền vững, góp phần khẳng định vị thế của Huế là trung tâm văn hóa, di sản lớn của Việt Nam.
TS Phan Thanh Hai: Nguoi giu hon Tet co truyen va ban sac Hue
 Tiến sĩ Phan Thanh Hải, Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Thừa Thiên Huế. Ảnh: NVCC.