Ngành học của tương lai, mở ra kỷ nguyên công nghệ mới
Trong thời đại công nghệ 4.0, Trí tuệ nhân tạo (AI - Artificial Intelligence) đang dần trở thành một phần không thể thiếu trong mọi lĩnh vực của đời sống. Từ xe tự lái, trợ lý ảo, chăm sóc y tế thông minh, đến các hệ thống gợi ý mua sắm trực tuyến, tất cả đều minh chứng cho sự bùng nổ mạnh mẽ của công nghệ AI. Cùng với xu hướng đó, ngành học Trí tuệ nhân tạo đang trở thành lựa chọn đầy triển vọng cho các bạn trẻ yêu thích công nghệ, lập trình và khám phá giới hạn của trí tuệ con người.
Ngành Trí tuệ nhân tạo là một nhánh của khoa học máy tính, tập trung vào việc xây dựng các hệ thống và chương trình có khả năng "học" từ dữ liệu, suy luận, phân tích, ra quyết định và thậm chí có thể mô phỏng tư duy con người. Sinh viên theo học ngành này sẽ được trang bị kiến thức nền tảng về toán học, lập trình, thuật toán học máy (machine learning), học sâu (deep learning), xử lý ngôn ngữ tự nhiên (NLP), thị giác máy tính (computer vision), dữ liệu lớn (big data), và đạo đức trong AI.
AI không chỉ là một công nghệ mang tính cách mạng mà còn là yếu tố cốt lõi trong quá trình chuyển đổi số quốc gia. Ứng dụng AI hiện nay đã len lỏi vào hầu hết các lĩnh vực như: Y tế, Tài chính – Ngân hàng, Giáo dục, Sản xuất – Công nghiệp, Giao thông, Giải trí và truyền thông...
Ngành Trí tuệ nhân tạo (AI) hiện đang trở thành một trong những lĩnh vực có sức hút lớn nhất trên thị trường lao động, không chỉ ở Việt Nam mà còn trên toàn cầu. Với mức thu nhập hấp dẫn, môi trường làm việc sáng tạo, cùng cơ hội phát triển không giới hạn, AI mở ra cánh cửa nghề nghiệp rộng lớn cho thế hệ trẻ. Tuy nhiên, đi kèm với đó cũng là những thách thức không nhỏ về kỹ năng, chuyên môn và khả năng thích nghi.
Tại Việt Nam, theo số liệu năm 2023, tổng số nhân lực ngành Công nghệ thông tin hiện đạt khoảng 530.000 người, trong khi đến năm 2025, nhu cầu dự báo sẽ lên tới 700.000 người, tức đang thiếu hụt gần 200.000 nhân lực. Đặc biệt, riêng lĩnh vực AI đang có sự thiếu hụt nghiêm trọng hơn, khi năng lực đào tạo hiện tại chỉ mới đáp ứng được một phần nhỏ so với nhu cầu tuyển dụng thực tế.
Mức lương hậu hĩnh, cơ hội việc làm rộng mở
Sinh viên ngành Trí tuệ nhân tạo sau khi tốt nghiệp có thể theo đuổi các vị trí chuyên sâu như Nhà nghiên cứu AI, Kỹ sư học máy (Machine Learning Engineer), Chuyên viên xử lý ngôn ngữ tự nhiên (NLP) hay Kiến trúc sư AI. Những công việc này đòi hỏi kiến thức nền tảng vững chắc về thuật toán, lập trình và tư duy logic, đồng thời yêu cầu khả năng cập nhật liên tục với sự phát triển nhanh của công nghệ.
Một hướng đi phổ biến khác là trở thành Kỹ sư dữ liệu lớn (Big Data Engineer) – người thiết kế và vận hành các hệ thống xử lý dữ liệu quy mô lớn bằng các công cụ như Hadoop, Spark, Python hay Scala. Những vai trò này thường làm việc sâu với dữ liệu, giúp doanh nghiệp khai thác tối đa tiềm năng AI trong hoạt động vận hành và ra quyết định.
Ngoài các vị trí kỹ thuật cao, sinh viên AI cũng có thể làm việc ở những lĩnh vực ít chuyên sâu hơn như Giảng viên, lập trình viên, chuyên gia tư vấn, truyền thông số, marketing sáng tạo... Dù không cạnh tranh về thu nhập như nhóm chuyên môn sâu, các công việc này vẫn rất tiềm năng và linh hoạt trong môi trường công nghệ hiện đại.
Là ngành học cốt lõi trong cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, Trí tuệ nhân tạo (AI) không chỉ hấp dẫn về mặt chuyên môn mà còn nổi bật bởi mức thu nhập đáng mơ ước. Theo khảo sát trong giai đoạn 2022–2023, kỹ sư AI mới ra trường có thể nhận mức lương trung bình khoảng 12 triệu đồng/tháng, tăng lên trên 20 triệu đồng/tháng khi có từ 1–3 năm kinh nghiệm. Với những người có trên 5 năm kinh nghiệm, con số này có thể vượt 40 triệu đồng/tháng.
Đặc biệt, các chuyên gia AI có năng lực cao, từng tham gia các dự án lớn hoặc xây dựng được mô hình tạo ra đột phá cho doanh nghiệp, hoàn toàn có thể đạt mức thu nhập gần 100 triệu đồng/tháng hoặc cao hơn. Đây là lý do ngành AI được xem là “vùng đất vàng” dành cho những người trẻ có đam mê công nghệ, muốn phát triển lâu dài và bền vững trong môi trường toàn cầu hóa.
Một số trường đào tạo ngành Trí tuệ nhân tạo hiện nay có thể kể đến như: Đại học Công nghệ - Đại học Quốc gia Hà Nội, Đại học Bách khoa Hà Nội, Đại học Khoa học Tự nhiên (Đại học Quốc gia TP.HCM), trường Đại học Công nghệ Thông tin (Đại học Quốc gia TP.HCM), trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM...
Năm 2024, điểm chuẩn ngành Trí tuệ nhân tạo nằm trong top các ngành có điểm chuẩn cao nhất. Các chuyên gia dự đoán đây tiếp tục là ngành thu hút sự quan tâm của các bạn trẻ đam mê công nghệ trong mùa tuyển sinh 2025.
