Máy bay chiến đấu hạng nặng Su-34 gia nhập Không quân Nga lần đầu tiên vào năm 2014, sau hơn 25 năm phát triển kéo dài và kể từ đó đã được Bộ Quốc phòng Nga đặt hàng với số lượng lớn hơn bất kỳ máy bay chiến đấu nào khác, với hơn 130 chiếc hiện đang được biên chế và hàng chục chiếc nữa đã lên lịch để giao hàng.
Su-34 là máy bay chiến đấu tấn công chuyên dụng duy nhất được Nga đưa vào phục vụ trong ba thập kỷ qua, với việc ngân sách quốc phòng bị thu hẹp sau khi Chiến tranh Lạnh kết thúc.
Trong khi đó, Mỹ tập trung nhiều hơn vào các máy bay đa nhiệm như F-15E và F-35 cho các nhiệm vụ không đối đất, đồng thời cho nghỉ hưu các máy bay phản lực tấn công F-111 và F-117, cũng như hủy bỏ kế hoạch chế tạo máy bay chiến đấu tấn công né tránh radar FB-22.
Trong biên chế của Nga, chiến đấu cơ Su-34 được kỳ vọng để thay thể cho nền tảng tấn công Su-24M đã kết thúc sản xuất vào năm 1992, với độ bền hơn gấp đôi, tiết diện radar chỉ bằng một phần nhỏ, yêu cầu bảo dưỡng thấp hơn, hiệu suất bay vượt trội hơn nhiều và khả năng phòng thủ không đối không là một trong những lợi thế chính của nó so với các máy bay cũ.
Su-34 có nguồn gốc từ khung máy bay Su-27 Flanker, dòng máy bay này lần đầu tiên được đưa vào phục vụ trong Không quân Liên Xô vào năm 1985. Su-27 có hiệu suất cao và tầm hoạt động cực xa, độ bền được đánh giá là tốt nhất thế giới.
Với những ưu điểm trên đã khiến Su-27 được sử dụng làm cơ sở để phát triển một chiếc máy bay cường kích thuộc chương trình Su-27IB, sau này được đổi tên thành Su-34. Sự tương đồng với Su-27 mang lại lợi ích về mặt hậu cần cho Su-34, máy bay được trang bị một biến thể cải tiến của động cơ AL-31F như Su-27 là AL-31F M2.
Su-34 được cho là sẽ đóng vai trò trung tâm trong các hoạt động quân sự của Nga ở châu Âu trong trường hợp xảy ra xung đột với Ukraine hoặc với liên minh NATO rộng lớn hơn, với khả năng chịu đựng cao của máy bay và khả năng đưa mọi mục tiêu ở châu Âu vào trong tầm bắn.
Máy bay chiến đấu Su-34 sẽ được giao thực hiện phần lớn các cuộc tấn công ban đầu vào các mục tiêu có giá trị cao, kết hợp với các máy bay chiến đấu đa năng Su-30SM kém khả năng hơn và các máy bay Su-24M cũ hơn được phân bổ các mục tiêu ưu tiên thấp hơn.
Trong số các mục tiêu ưu tiên sẽ có sân bay, trung tâm chỉ huy, căn cứ quân sự và các địa điểm phòng không. Nếu Ukraine trở thành mục tiêu, Su-34 có thể hoạt động với ít hộ tống hoặc yểm trợ do khả năng phòng thủ của nước này rất hạn chế.
Lực lượng Không quân Ukraine thiếu các trang thiết bị phòng không sau những năm 1980, chỗ dựa chính của Ukraine là các biến thể của hệ thống S-300 và BuK-M1 từ thời Liên Xô. Và đó sẽ là các mục tiêu ưu tiên cho việc chế áp của Su-34 kết hợp với trực thăng tấn công Ka-52 bay thấp.
Việc Nga làm quen với các hệ thống được kế thừa từ Liên Xô, sẽ khiến việc phát triển các phương tiện chiến tranh điện tử để gây bất ngờ dễ dàng hơn nhiều, với khả năng tác chiến điện tử của Su-34 và các biện pháp phòng thủ chống lại các cuộc tấn công bằng tên lửa đi trước hàng thập kỷ so với kho vũ khí Ukraine.
Tiết diện radar thấp của Su-34, được cho là có thể so sánh với tên lửa hành trình cỡ trung và khả năng né tránh tên lửa hành trình bay thấp trong các cuộc không kích, có nghĩa là các cuộc tấn công của máy bay Su-34 sẽ mang tính bất ngờ cao.
Các hoạt động ở Ukraine sẽ yêu cầu máy bay Su-34 hoạt động với vai trò ít hơn nhiều so với thiết kế, giống như ở chiến trường Syria. Mặc dù được thiết kế cho các vai trò tấn công, máy bay cũng có khả năng không chiến cao do thừa hưởng hiệu suất bay cao của thiết kế Su-27 và kết hợp với các loại vũ khí, cảm biến vượt trội hơn nhiều.
Su-34 có thể mang tới 8 tên lửa không đối không R-77-1 dẫn đường bằng radar chủ động, mang lại lợi thế đáng kể so với Su-27 của Không quân Ukraine và những chiếc MiG-29 chỉ được trang bị vũ khí dẫn đường bằng radar bán chủ động từ thời Liên Xô, với các biện pháp đối phó tác chiến điện tử cũ hơn nhiều.
Ukraine được kế thừa một phi đội gồm vài trăm máy bay chiến đấu thế hệ thứ tư từ Liên Xô, tuy nhiên nước này không có khả năng chi trả chi phí duy trì nên quy mô phi đội Ukraine vẫn còn quá nhỏ, để có thể áp đảo ngay cả một số lượng nhỏ Su-34 không có chiến đấu cơ hộ tống.
Đối với bất kỳ hành động quân sự tiềm tàng nào của Nga chống lại Ukraine thì tốc độ sẽ là điều cốt yếu, nhằm giảm thiểu thời gian cho Kiev và sự hỗ trợ của các quốc gia thành viên NATO. Có nghĩa là một máy bay chiến đấu tấn công mũi nhọn có khả năng nhanh chóng vô hiệu hóa hệ thống phòng thủ đối phương và mở đường cho lực lượng mặt đất tiến công.
Do đó, Su-34 có thể sẽ đóng vai trò trung tâm hơn bất kỳ máy bay chiến đấu nào khác của Nga, trong chiến dịch nếu nó nổ ra. Trong khi các nguồn tin phương Tây đã nhiều lần bày tỏ sự chắc chắn về ý định xâm lược Ukraine của Nga. Nguồn ảnh: Pinterest.
