Thiếu cơ hội
Không phải ai giỏi giang cũng thành công, và không phải ai thành công cũng giỏi giang. Câu chuyện của hai vị giám đốc khởi nghiệp minh chứng rõ điều này: người có năng lực nhưng thiếu vận may thì khởi nghiệp thất bại; ngược lại, người năng lực trung bình nhưng gặp thời thì lại được đầu tư, mở rộng mạng lưới, nhanh chóng gặt hái thành quả.
Cơ hội hay vận may không nằm trong tầm kiểm soát của con người, nhưng lại có sức nặng lớn trong việc định đoạt kết quả. Người mệnh tốt thường gặp thời đúng lúc, đi trước một bước; còn người mệnh khổ thì dù có cố gắng bao nhiêu cũng luôn lỡ nhịp.
Thiếu xuất thân
Trong xã hội ngày nay, "thuyết thiên mệnh" đã dần nhường chỗ cho "thuyết xuất thân". Trẻ em sinh ra ở thành phố lớn thường có điều kiện học tập và chăm sóc y tế tốt hơn hẳn trẻ em nông thôn. Sự khác biệt này sớm tạo nên khoảng cách về tầm nhìn, kiến thức và cơ hội phát triển.
Dù vẫn có những cá nhân vượt lên từ nghèo khó, nhưng đó là số ít. Phần lớn người có xuất thân thấp phải chật vật mưu sinh, thậm chí không đủ điều kiện để định cư nơi thành thị. Xuất thân dù không quyết định hoàn toàn số phận vẫn là nền móng ảnh hưởng sâu sắc đến cả đời người.
Thiếu tư duy
Một con trâu cày dẫu có siêng năng đến mấy thì vẫn là lao động nặng nhọc, không thể giàu lên chỉ bằng sức vóc. Trong xã hội hiện đại, tư duy làm giàu hay cách tiếp cận công việc một cách thông minh là yếu tố quyết định.
Một người chỉ biết "cắm đầu làm" sẽ mãi là người làm thuê, còn người biết tính toán, sử dụng chất xám và quản lý tài nguyên hiệu quả thì dễ dàng "ngồi mát ăn bát vàng". Chính sự khác biệt trong tư duy, chứ không chỉ là lao động, tạo nên khoảng cách thu nhập và chất lượng sống giữa các tầng lớp.
Tóm lại, người "mệnh khổ" không hẳn vì kém cỏi, mà vì thiếu đi ba điều quan trọng: cơ hội, xuất thân thuận lợi và tư duy đúng đắn. Xã hội vốn bất công, nhưng hiểu rõ những điểm yếu của mình chính là bước đầu để cải thiện chúng từng chút một thay vì mù quáng lao vào vòng xoáy của sự cố gắng không hồi đáp.
