Xe tăng T-72 là một trong những loại tăng thành công nhất được chế tạo dưới thời Liên Xô. Khoảng 25.000 chiếc được các nhà máy của Liên Xô và một số nước ở Đông Âu, Trung Đông sản xuất từ năm 1971 tới tận ngày nay. Trong số này, cũng có tới hàng nghàn chiếc được xuất khẩu tới khoảng 40-50 quốc gia trên khắp thế giời. Mà tới tận hôm nay, vẫn có tầm 40 nước sử dụng với số lượng lớn.
Theo một số nguồn tin báo chí quốc tế, năm 2005 Việt Nam muốn mua 150 xe tăng T-72 đã qua sử dụng từ Ba Lan nhằm hiện đại hóa lực lượng tăng – thiết giáp. Tuy vậy, sau cùng thì thương vụ đã không được thực hiện vì một số lý do. Loại T-72 mà Việt Nam muốn mua từ Ba Lan được xác định là biến thể T-72M1.
T-72M1 là biến thể xuất khẩu của xe tăng T-72A ra mắt năm 1979 dành cho các nước ở Đông Âu. Loại tăng này được chế tạo tại Ba Lan và Tiệp Khắc theo giấy phép sản xuất từ Liên Xô. Cơ bản thì T-72M1 giống với T-72A về tính năng, thiết kế.
Giáp xe tăng T-72 mà Việt Nam định mua sử dụng giáp phức hợp composite và có thêm váy bảo vệ hông. Giáp trước của T-72 được đánh giá là có khả năng chống đỡ đạn 105mm của xe tăng M60 Mỹ ở cự ly bắn 2.000m. Nếu được nâng cấp với giáp phản ứng nổ Kontakt-5 thì có thể chống đỡ đạn pháo 120mm của xe tăng M1 Abrams ở cự ly bắn 1.500m.
Quang mặt trước tháp pháo tăng T-72 được lắp 12 ống phóng lựu đạn khói (một bên 7 và một bên 5 ống).
Về mặt hỏa lực, xe tăng T-72M1 nói riêng và T-72 nói chung đều trang bị pháo chính 125mm 2A46 có khả năng phóng tên lửa chống tăng qua nòng. Pháo chính trang bị nhiều loại đạn xuyên giáp như đạn BM-48-2 có thể xuyên thủng giáp trước M1 Abrams cách 1.000-3.000m. Tầm bắn tối đa của pháo lên tới 9,1km.
Pháo chính trang bị thiết bị nạp đạn tự động cho tốc độ nạp bắn 6,5-15 giây/viên nhưng được cho là độ tin cậy thấp. Thiết bị tự nạp sẽ đẩy nòng súng lên cao 3 độ nhằm ấn đuôi nòng xuống để nạp đạn, nhưng không ảnh hưởng đến tầm ngắm độc lập của pháo thủ. Nói chung việc nạp đạn cũng không gây nhiều phiền hà, và vỏ đạn cũng dễ cầm hơn. Ảnh: cận cảnh bộ phận pháo chính 125mm bên trong tháp pháo.
Hệ thống điều khiển hỏa lực trên xe tăng T-72 khi đó không quá hiện đại, trang bị hệ thống kính ngắm có thể nhìn đâm và dẫn bắn tên lửa chống tăng. Ảnh: khí tài trinh sát quang học trên T-72.
Cận cảnh động cơ động cơ diesel V-12 công suất 780 mã lực cho loại tăng T-72M1.
Với động cơ đó, xe tăng T-72 đạt tốc độ tối đa đạt tới 60km/h trên đường nhựa hoặc 45km/h trên đường ghồ ghề.
Mặc dù T-72 không kín nước, nó có thể gắn ống thở dùng cho việc lội nước qua nơi sâu, việc chuẩn bị lội nước mất khoảng 20 phút. Nếu xe tăng chết máy giữa lòng sông, nó sẽ chìm do giảm áp suất hoặc cần 6 giây để tái khởi động. Ảnh: T-72 lội nước ở đoạn sông nông.
