Theo trang tin quốc phòng Alert 5, Indonesia đang cân nhắc một sự thay đổi đáng kể trong chiến lược mua sắm quân sự của mình, khi quốc gia này có khả năng mua 42 máy bay chiến đấu Chengdu J-10 đã qua sử dụng của Trung Quốc, và nối lại các cuộc đàm phán về máy bay Su-35 của Nga. Ảnh: @ The National Interest.
Tuy nhiên, phía Indonesia, Trung Quốc hoặc Nga chưa đưa ra bất cứ xác nhận chính thức nào về các kế hoạch này. Tuy nhiên, có suy đoán rằng, thông báo này có thể được đưa ra trong Triển lãm & Diễn đàn Quốc phòng Ấn Độ, dự kiến diễn ra từ ngày 11 đến 14 tháng 6 năm 2025 tổ chức tại Jakarta, Indonesia. Ảnh: @19FortyFive.
Nếu đây là sự thật, thì các vụ mua sắm quốc phòng tiềm năng này báo hiệu những nỗ lực liên tục của Indonesia, nhằm hiện đại hóa lực lượng không quân trong bối cảnh môi trường an ninh khu vực phức tạp, và có những hạn chế về kinh tế. Mặc dù lý do đằng sau những động thái này vẫn chưa rõ ràng, nhưng chúng có thể phản ánh nhu cầu của Indonesia trong việc cân bằng chi phí, năng lực và sự liên kết địa chính trị trong một khu vực vốn được đánh dấu bằng những căng thẳng leo thang, và những tiến bộ quân sự nhanh chóng của các nước xung quanh. Ảnh: @Air Force Technology.
Hành trình hiện đại hóa lực lượng không quân của Indonesia là một nỗ lực phức tạp và thường quanh co, chịu ảnh hưởng bởi sự kết hợp của các yêu cầu chiến lược, hạn chế kinh tế và áp lực địa chính trị. Ảnh: @Zona Militar.
Không quân Lực lượng Vũ trang Quốc gia Indonesia (TNI-AU) vận hành một phi đội đa dạng nhưng đã cũ, chủ yếu bao gồm các máy bay F-16 của Mỹ, Su-27 và Su-30 của Nga, và Hawk 200 của Anh. Những máy bay này, mặc dù vẫn đang hoạt động, nhưng chúng vẫn phải vật lộn để đáp ứng nhu cầu của chiến tranh trên không hiện đại, đặc biệt là khi các cường quốc khu vực như Trung Quốc, Úc và Singapore đã và đang tăng cường lực lượng không quân của họ, bằng các nền tảng tiên tiến như J-20, F-35 và Rafale. Ảnh: @19FortyFive.
Trong thập kỷ qua, Indonesia đã khám phá nhiều lựa chọn để giải quyết khoảng cách này, hợp tác với nhiều nhà cung cấp toàn cầu khác nhau trong nỗ lực tìm kiếm máy bay chiến đấu tiên tiến. Việc theo đuổi máy bay chiến đấu mới bắt đầu một cách nghiêm túc vào khoảng năm 2015, khi Indonesia bày tỏ sự quan tâm đến Su-35 của Nga, một máy bay chiến đấu đa năng thế hệ 4++, nổi tiếng với khả năng siêu cơ động và hệ thống radar tiên tiến. Ảnh: @Air Force Technology.
Đến năm 2017, một thỏa thuận mua 11 chiếc Su-35, trị giá khoảng 1,14 tỷ đô la đã được công bố, với khoản thanh toán được bù đắp một phần bằng các mặt hàng của Indonesia như dầu cọ và cà phê. Tuy nhiên, thỏa thuận này đã gặp phải những trở ngại đáng kể, chủ yếu là do mối đe dọa về lệnh trừng phạt của Mỹ theo Đạo luật Chống lại Kẻ thù của Mỹ thông qua Biện pháp trừng phạt (CAATSA). Một báo cáo năm 2020 của Tạp chí Bloomberg lưu ý rằng, Chính quyền Trump đã gây sức ép buộc Indonesia từ bỏ thỏa thuận này, với lý do có thể bị trừng phạt, khiến Indonesia chính thức hủy bỏ giao dịch mua sắm quốc phòng này vào năm 2021. Ảnh: @Air Force Technology.
Thời điểm đó, các quan chức Indonesia đã viện dẫn những hạn chế về ngân sách, nhưng các nhà phân tích cho rằng, áp lực ngoại giao của Mỹ là một yếu tố quyết định lớn. Ảnh: @Air Force Technology.
Indonesia cũng ra sức tìm kiếm các nền tảng thay thế để đa dạng hóa các lựa chọn của mình. Năm 2016, nước này đã hợp tác với Hàn Quốc trong chương trình phát triển hàng không quân sự KAI KF-21 Boramae để phát triển một máy bay chiến đấu tên là KF-21 Boramae thế hệ 4.5, được thiết kế để cung cấp các tính năng điện tử hàng không và tàng hình tiên tiến, với chi phí thấp hơn so với máy bay thế hệ thứ năm như F-35. Vai trò của Indonesia bao gồm tài trợ và đóng góp kỹ thuật, với mục tiêu mua tới 50 máy bay KF-21 Boramae này. Tuy nhiên, những thách thức về tài chính đã dẫn đến việc giảm cam kết của Indonesia, làm dấy lên nghi ngờ về khả năng tồn tại lâu dài của chương trình này đối với Jakarta. Ảnh: @19FortyFive.
Năm 2022, Indonesia chuyển hướng sang Pháp, ký hợp đồng trị giá 8,1 tỷ đô la cho 42 máy bay chiến đấu Dassault Rafale. Rafale, một nền tảng thế hệ 4,5 khác, cung cấp hệ thống điện tử hàng không tiên tiến, bộ vũ khí đa năng và hiệu suất chiến đấu đã được chứng minh, khiến nó trở thành bản nâng cấp đáng kể so với đội bay hiện tại của Indonesia. Thỏa thuận này là một trong những thỏa thuận lớn nhất trong lịch sử quốc phòng của Indonesia, được coi là sự liên kết chiến lược với các đối tác phương Tây, đặc biệt là trước những lo ngại về lệnh trừng phạt của Mỹ đối với thiết bị của Nga. Ảnh: @Zona Militar.
Tuy nhiên, chi phí cao của Rafale và những thách thức về mặt hậu cần khi tích hợp một nền tảng mới đã gây ra cuộc tranh luận trong nước, khi một số nhà lập pháp đặt câu hỏi, liệu khoản đầu tư này có phù hợp với các ưu tiên quốc phòng rộng lớn hơn của Indonesia hay không. Ảnh: @Air Force Technology.
Gần đây hơn, Indonesia đã liên kết hợp tác với dòng tiêm kích TAI TF-X của Thổ Nhĩ Kỳ (còn được gọi là KAAN), một máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm đang được phát triển, mặc dù chưa có thỏa thuận chính thức nào được xác nhận,. Tiêm kích TAI TF-X với các tính năng tàng hình và cảm biến tiên tiến, là một dự án đầy tham vọng, nhưng mốc thời gian phát triển và chi phí vẫn chưa chắc chắn, khiến nó trở thành triển vọng dài hạn hơn là giải pháp tức thời đối với Indonesia. Ảnh: @Zona Militar.
Việc Indonesia theo đuổi máy bay chiến đấu mới được thúc đẩy bởi sự kết hợp của các yếu tố hoạt động, chiến lược và kinh tế. Đội bay hiện tại của Không quân Lực lượng Vũ trang Quốc gia Indonesia (TNI-AU), mặc dù có thể sử dụng được, nhưng ngày càng lỗi thời ở một khu vực mà ưu thế trên không là rất quan trọng. Ảnh: @Zona Militar.
Các nước láng giềng đã nâng cấp đáng kể năng lực của mình, với Trung Quốc triển khai máy bay tàng hình J-20, Úc vận hành F-35 và Singapore mua Rafales. Cuộc chạy đua vũ trang khu vực này gây áp lực buộc Indonesia phải hiện đại hóa để duy trì uy tín là một cường quốc khu vực, và bảo vệ quần đảo rộng lớn của mình, trải dài trên 17.000 hòn đảo và các tuyến đường biển quan trọng. Ảnh: @ militarnyi.
Về mặt kinh tế, Indonesia phải đối mặt với những thách thức trong việc tài trợ cho các vụ mua sắm quốc phòng quy mô lớn. Với ngân sách quốc phòng khoảng 9 tỷ đô la vào năm 2024, quốc gia này phải cân bằng giữa hiện đại hóa quân sự với các ưu tiên khác, chẳng hạn như cơ sở hạ tầng và các chương trình xã hội quốc phòng. Ảnh: @19FortyFive.
Về mặt địa chính trị, chính sách đối ngoại không liên kết của Indonesia thúc đẩy nước này đa dạng hóa các quan hệ đối tác quốc phòng, tránh phụ thuộc vào bất kỳ nhà cung cấp nào. Bằng cách hợp tác với Nga, Pháp, Hàn Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ và hiện nay có khả năng là cả Trung Quốc, Indonesia muốn duy trì quyền tự chủ chiến lược trong khi cũng phải ứng phó với áp lực từ các cường quốc như Mỹ. Ảnh: @19FortyFive.
Giờ đây, mối quan tâm của Indonesia về máy bay chiến đấu J-10 của Trung Quốc, như mở ra một chiều hướng mới và bất ngờ cho chiến lược mua sắm quốc phòng của quốc gia này. Ảnh: @ militarnyi.
J-10 do Tập đoàn Hàng không Vũ trụ Thành Đô của Trung Quốc phát triển, là máy bay chiến đấu đa năng một động cơ được thiết kế để cạnh tranh với máy bay phương Tây như F-16 và Eurofighter Typhoon. Không giống như Rafale hay Su-35, J-10 trước đây không phải là ứng cử viên nổi bật trong kế hoạch của Indonesia, khiến cho khả năng mua sắm này trở thành một diễn biến đáng ngạc nhiên cần được xem xét kỹ lưỡng. Ảnh: @Zona Militar.
Việc có khả năng mua 42 máy bay chiến đấu J-10 đã qua sử dụng là một sự thay đổi đáng kể so với sự tập trung gần đây của Indonesia vào các nền tảng của phương Tây và Nga. Một số yếu tố có thể giải thích cho sự thay đổi này, mặc dù việc thiếu xác nhận chính thức từ Indonesia đòi hỏi một cách tiếp cận thận trọng, nhưng chi phí có thể là động lực chính. Ảnh: @19FortyFive.
Những chiếc J-10 đã qua sử dụng, có lẽ có nguồn gốc từ Không quân Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLAAF), có thể được mua với giá chỉ bằng một phần nhỏ giá của những chiếc Rafale mới hoặc thậm chí là Su-35. Mặc dù giá chính xác vẫn chưa được tiết lộ, nhưng một báo cáo năm 2022 trên Aero-bg.com lưu ý rằng, việc Pakistan mua 25 máy bay chiến đấu J-10C ước tính ở mức 1,3 tỷ đô la, cho thấy chi phí mỗi chiếc máy bay mới là khoảng 50 triệu đô la. Tất nhiên, máy bay J-10 đã qua sử dụng có thể rẻ hơn đáng kể, có thể vào khoảng 20-30 triệu đô la một chiếc, khiến chúng trở thành lựa chọn hấp dẫn cho một quốc gia có ngân sách eo hẹp như Indonesia. Ảnh: @Zona Militar.
Về mặt chiến lược, J-10 có thể hấp dẫn Indonesia do tính tương thích của nó với khuôn khổ hoạt động hiện tại của Không quân Lực lượng Vũ trang Quốc gia Indonesia (TNI-AU). J-10 được thiết kế cho các nhiệm vụ đa chức năng, có khả năng chiến đấu không đối không, tấn công mặt đất và tấn công trên biển, phù hợp với nhu cầu của Indonesia về các nền tảng đa năng để tuần tra biên giới biển rộng lớn của mình. Ảnh: @Zona Militar.
22…Thiết kế động cơ đơn của nó cung cấp chi phí vận hành thấp hơn so với máy bay chiến đấu hai động cơ như Su-35 hoặc Rafale, đây là một cân nhắc quan trọng đối với một quốc gia có cơ sở hạ tầng bảo dưỡng hạn chế. Ngoài ra, sự sẵn lòng của Trung Quốc trong việc cung cấp các điều khoản tài chính thuận lợi hoặc chuyển giao công nghệ có thể làm cho thỏa thuận này trở nên hấp dẫn hơn, như đã thấy trong các thỏa thuận quốc phòng với các quốc gia khác như Pakistan. Ảnh: @ militarnyi.
Tuy nhiên, độ tin cậy của J-10 đã qua sử dụng vẫn là một ẩn số quan trọng. Mặc dù hiệu suất của máy bay này đã được ghi chép đầy đủ, nhưng khung máy bay cũ có thể sẽ cần bảo dưỡng nhiều hơn, có nguy cơ làm thâm thụt đến khoản tiết kiệm chi phí ban đầu. Ngoài ra, những thách thức về tích hợp, bao gồm đào tạo phi công và quản lý chuỗi cung ứng, có thể làm phức tạp thêm thỏa thuận này. Ảnh: @ militarnyi.
Nếu mục tiêu là mở rộng nhanh chóng năng lực của Không quân Lực lượng Vũ trang Quốc gia Indonesia (TNI-AU) với chi phí thấp, J-10 có thể đóng vai trò là giải pháp lựa chọn tạm thời. Tuy nhiên, quyết định này có nguy cơ gây mất lòng các đối tác phương Tây, và làm phức tạp thêm bối cảnh hậu cần quốc phòng của Indonesia. Việc khôi phục thỏa thuận Su-35 của Indonesia, nếu thành hiện thực, nước này sẽ phải đối mặt với những rào cản tương tự, với lệnh trừng phạt CAATSA đang hiện hữu. Ảnh: @19FortyFive.
