Hayat-Vax - vắc xin “sự sống” của UAE và những điều cần biết

23/08/2021 06:56

Vắc xin Hayat-Vax được nhiều người dân quan tâm khi Thủ tướng giao Bộ Y tế kiểm tra chất lượng, cấp phép để phục vụ nhu cầu phòng chống dịch bệnh.

Thảo Nguyên

@{ WContent wContent = wContents.get(0); }

@components.block.ContentTitle(wContent)

Mới đây, Thủ tướng Phạm Minh Chính giao Bộ Y tế kiểm tra để hướng dẫn và thực hiện nhất quán việc quản lý Nhà nước, bao gồm kiểm tra chất lượng, cấp phép, bảo quản vắc xin Hayat-Vax và tổ chức tiêm miễn phí theo quy định.

Hayat-Vax là vắc xin COVID-19 bản địa đầu tiên trong khu vực Trung Đông do liên doanh giữa G42 của Abu Dhabi và Sinopharm của Trung Quốc phát triển. Hayat trong tiếng Arab có nghĩa là "sự sống”. UAE bắt đầu phân phối vắc xin này từ hồi tháng 5.

Vắc xin Hayat-Vax là loại vắc xin SARS-CoV-2 bất hoạt, có nhiều ưu thế vượt trội, được sản xuất bằng việc nuôi virus SARS-CoV-2 trong môi trường nuôi cấy rồi sử dụng hoá chất để bất hoạt virus.

Đáp ứng miễn dịch từ vắc xin bất hoạt không chỉ tập trung vào mục tiêu là protein vỏ, mà còn các thành phần khác của virus. Khi đi vào cơ thể, vắc xin được thực bào bởi các tế bào miễn dịch là các tế bào trình diện kháng nguyên (APC).

Công nghệ sản xuất vắc xin bất hoạt mang lại kết quả tuyệt đối không có thành phần sống trong vắc xin, điều này đồng nghĩa với việc không còn chứa bất kỳ hiểm hoạ của mầm bệnh trong các sản phẩm, an toàn hơn rất nhiều so với công nghệ vắc xin sống giảm độc lực (lav).

Vắc xin Hayat-Vax đã được Bộ Y tế và phòng ngừa của UAE (MOHAP) cấp phép lưu hành chính thức ngày 30/3/2021 dựa trên các kết quả nghiên cứu, thử nghiệm cho thấy vắc xin đảm bảo chất lượng, an toàn, hiệu quả.

Theo kết quả thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 3 cho thấy vắc xin SARS-CoV-2 bất hoạt (Tế bào Vero) có hiệu quả bảo vệ và an toàn ở những người khỏe mạnh từ 18 tuổi trở lên, tiêm hai liều, liều thứ hai cách 14 ngày. Sản phẩm là dung dịch bán trong suốt, tiêm bắp (IM), với hiệu quả bảo vệ đạt 79,34%, tỷ lệ tạo ra kháng thể trung hòa chống lại virus SARS-CoV-2 đạt 99,52%.

Tác dụng phụ rất phổ biến là đau tại chỗ tiêm, tác dụng phụ thường gặp là sốt thoáng qua, mệt mỏi, nhức đầu, tiêu chảy; đỏ, sưng, ngứa và chai cứng ở chỗ tiêm. Tác dụng phụ không phổ biến là phát ban da tại chỗ tiêm; buồn nôn và nôn, ngứa tại chỗ không tiêm, đau cơ, đau khớp, buồn ngủ, chóng mặt.

Cho đến nay, không quan sát thấy có phản ứng phụ nghiêm trọng nào liên quan đến vắc xin COVID-19 Hayat-vax.

Các nhà nghiên cứu tại Đại học Sri Jayewardenepura, Sri Lanka cho biết hơn 95% trong số 282 người được tiêm Hayat-vax đã tạo ra kháng thể trong vòng hai tuần sau khi tiêm mũi thứ hai.

Theo các nhà nghiên cứu này, 81% đã phát triển các kháng thể đặc hiệu có khả năng vô hiệu hóa virus ở các mức độ tương tự như các kháng thể được thấy sau khi nhiễm SARS-CoV-2. Các ước tính hiện tại của chính phủ UAE cho thấy hai liều vắc xin có thể cung cấp khả năng miễn dịch trong 4-6 tháng.

Bên cạnh đó, một trong những lợi thế rất lớn của vắc xin Hayat-Vax là có thể trữ trong tủ lạnh bình thường ở nhiệt độ 2-8 độ C, dễ sử dụng ở các nước có thu nhập thấp hơn so với các loại vắc xin mRNA vốn cần bảo quản cực lạnh (vắc xin của Pfizer từ -80oC đến -60oC, vắc xin của Moderna từ -50oC đến -15oC, vắc xin Sputnik V là ≤-18oC…).

Ngày 11/8, Reuters đưa tin, Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Philippines (FDA) xác nhận đã phê duyệt việc sử dụng khẩn cấp vắc xin COVID-19 Hayat-Vax được sản xuất tại UAE. Trong tháng 8, Philippines đã nhận được 100.000 liều vắc xin này.

Tại Việt Nam hiện đã có 6 vắc xin được Bộ Y tế cấp phép khẩn cấp, bao gồm vắc xin AstraZeneca , Pfizer, Moderna , Johnson& Johnson ( vắc xin Janssen), Sinopharm và Sputnik V. Nếu được cấp phép khẩn cấp, Hayat-Vax sẽ là vắc xin thứ 7. Ảnh: IT.