Ban Quản lý dự án (QLDA) khu vực Cà Mau vừa có quyết định chỉ định Doanh nghiệp tư nhân Anh Thư thực hiện Gói thầu số 06: Mua sắm, lắp đặt thiết bị cho dự án quan trọng trên địa bàn. Tuy nhiên, quyết định này đang đặt ra nhiều câu hỏi về việc thay đổi hình thức lựa chọn nhà thầu từ đấu thầu rộng rãi sang chỉ định thầu, cũng như "mối duyên" đặc biệt của nhà thầu này với các chủ đầu tư tại Cà Mau.
Ngày 26/8/2025, ông Trần Ngọc Thơ, Giám đốc Ban QLDA khu vực Cà Mau, đã ký Quyết định số 20/QĐ-QLDA, chỉ định Doanh nghiệp tư nhân Anh Thư (DNTN Anh Thư, MST: 2000403570) thực hiện Gói thầu số 06: Mua sắm, lắp đặt thiết bị. Gói thầu này thuộc Dự án Mở rộng và nâng cấp Trường THCS Định Bình, xã Định Bình, với giá chỉ định thầu là 1.356.500.000 đồng từ nguồn vốn ngân sách tỉnh. Hình thức lựa chọn nhà thầu được áp dụng là chỉ định thầu rút gọn, thời gian thực hiện 90 ngày.
Sự thay đổi "bất thường" trong hình thức lựa chọn nhà thầu
Điều đáng chú ý đầu tiên là sự thay đổi trong phương thức lựa chọn nhà thầu. Theo Quyết định số 6681/QĐ-UBND do ông Tăng Vũ Em, Phó Chủ tịch UBND TP. Cà Mau, ký ngày 05/11/2024 về việc phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu (KHLCNT) cho dự án này, Gói thầu số 06 có giá trị dự kiến là 1.074.000.000 đồng và hình thức lựa chọn nhà thầu được phê duyệt là "Đấu thầu rộng rãi qua mạng trong nước".
Như vậy, từ một gói thầu dự kiến được tổ chức cạnh tranh công khai, minh bạch qua mạng để tìm kiếm nhà thầu tốt nhất, đã được chuyển sang hình thức "Chỉ định thầu rút gọn". Sự thay đổi này, dù có thể được giải thích bằng các quy định pháp luật, vẫn làm dấy lên những băn khoăn về việc liệu tính cạnh tranh, công bằng và hiệu quả kinh tế có được đảm bảo ở mức cao nhất hay không. Tại sao một gói thầu đã được lên kế hoạch đấu thầu rộng rãi lại cần phải chỉ định cho một đơn vị cụ thể?
DNTN Anh Thư: "Ông lớn" quen mặt tại các gói thầu Cà Mau
Nhà thầu được chỉ định - Doanh nghiệp tư nhân Anh Thư, do ông Nguyễn Văn Tuấn làm Chủ doanh nghiệp , có địa chỉ tại 42 Phan Ngọc Hiển, Phường 4, TP Cà Mau cũ, không phải là một cái tên xa lạ. Theo dữ liệu, DNTN Anh Thư đã tham gia tổng cộng 171 gói thầu và trúng đến 92 gói.
Phân tích sâu hơn cho thấy một sự tập trung đáng kinh ngạc tại thị trường Cà Mau. Trong số các gói thầu đã tham gia, có tới 100 gói tại Cà Mau, và nhà thầu này đã thắng 43 gói tại đây. Tổng giá trị trúng thầu độc lập của doanh nghiệp lên tới 28.779.375.000 đồng.
Dấu ấn của DNTN Anh Thư đặc biệt rõ nét qua mối quan hệ với hàng loạt chủ đầu tư lớn tại địa phương, có thể kể đến như:
• Kho bạc Nhà nước Cà Mau: Tham gia 21 gói, trúng tới 20 gói.
• Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Cà Mau cũ: Tham gia 9 gói, trúng 8 gói.
• Bệnh viện Y học cổ truyền tỉnh Cà Mau: Tham gia 4 gói, trúng cả 4.
• Chi cục Kiểm lâm tỉnh Cà Mau: Tham gia 5 gói, trúng 4.
• Và chính Ban QLDA Đầu tư xây dựng thành phố Cà Mau (đơn vị mời thầu gói thầu này): DNTN Anh Thư đã tham gia 5 gói và trúng 4 gói.
Chỉ tính riêng trong năm 2025, DNTN Anh Thư đã trúng nhiều gói thầu đáng chú ý tại Cà Mau, bao gồm:
• Gói thầu Mua sắm thiết bị văn phòng năm 2025 của Bệnh viện Y học cổ truyền tỉnh Cà Mau (giá trúng 161.260.000 đồng).
• Gói thầu số 03: Mua sắm tủ, bàn, ghế năm 2024 của Trung tâm Y tế huyện Phú Tân (giá trúng 99.000.000 đồng).
• Gói thầu số 02: Mua sắm trang thiết bị nhà khách thuộc Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Cà Mau (giá trúng 790.000.000 đồng).
Tần suất trúng thầu dày, đặc biệt là với các chủ đầu tư "ruột", khiến dư luận không khỏi đặt câu hỏi về năng lực vượt trội thực sự hay có yếu tố "quen mặt", "sân nhà" trong các cuộc thầu này.
Góc nhìn pháp lý: Đúng luật nhưng có đảm bảo tối ưu hiệu quả?
Trao đổi với chúng tôi, Luật sư Nguyễn Thị Hương (Đoàn Luật sư TP.HCM) cho biết, việc áp dụng chỉ định thầu cần được xem xét cẩn trọng. "Theo quy định tại Nghị định 214/2025/NĐ-CP hướng dẫn Luật Đấu thầu, cụ thể tại Khoản 4, Điều 78, các gói thầu dịch vụ phi tư vấn, hàng hóa, xây lắp thuộc dự án có giá không quá 02 tỷ đồng được phép áp dụng hình thức chỉ định thầu. Với giá trị 1,356 tỷ đồng, gói thầu của Ban QLDA khu vực Cà Mau nằm trong ngưỡng cho phép. Do đó, về mặt hình thức, việc chỉ định thầu là không sai luật".
Tuy nhiên, chuyên gia đấu thầu Vũ Bảo Thông lại đưa ra một góc nhìn khác về tinh thần của luật pháp. Ông chia sẻ: "Mục tiêu cao nhất của Luật Đấu thầu là tạo ra môi trường cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế. Việc một gói thầu ban đầu được xác định cần đấu thầu rộng rãi, tức là chủ đầu tư đã nhận định cần có sự cạnh tranh để tìm ra phương án tối ưu, nhưng sau đó lại chuyển sang chỉ định thầu, dù đúng hạn mức, cũng là điều cần xem xét kỹ lưỡng. Pháp luật tạo ra một hành lang, nhưng người thực thi cần hướng đến mục tiêu cao nhất là hiệu quả của đồng vốn ngân sách. Việc lạm dụng chỉ định thầu cho một nhà thầu quen thuộc có thể làm giảm tính cạnh tranh, triệt tiêu động lực giảm giá của các nhà thầu khác và tiềm ẩn nguy cơ không lựa chọn được phương án tốt nhất".
Quyết định lựa chọn DNTN Anh Thư cho gói thầu Mua sắm, lắp đặt thiết bị của Ban QLDA khu vực Cà Mau về lý là phù hợp với các quy định về hạn mức chỉ định thầu. Tuy nhiên, khi nhìn vào toàn cảnh bức tranh đấu thầu tại Cà Mau, với sự thay đổi hình thức lựa chọn và "lịch sử vàng" của DNTN Anh Thư, các cơ quan chức năng cần tăng cường công tác giám sát để đảm bảo rằng mỗi quyết định lựa chọn nhà thầu không chỉ đúng luật mà còn phải tối ưu hóa được lợi ích cho Nhà nước và người dân. Thị trường đấu thầu chỉ thực sự lành mạnh khi có sự cạnh tranh thực chất, thay vì những "mối duyên" lặp đi lặp lại.
