Quá trình lựa chọn nhà thầu cho gói cung cấp thực phẩm tại Trường Mầm Non 6 đã được xác định là tuân thủ một quy trình đặc thù mà pháp luật cho phép. Tuy nhiên, việc đơn vị trúng thầu với giá bằng 100% giá dự toán đang đặt ra một câu hỏi lớn hơn về trách nhiệm của chủ đầu tư trong việc thương thảo để bảo vệ quyền lợi kinh tế, nhất là khi nguồn vốn đến từ chính các bậc phụ huynh.

Như đã đưa tin, ngày 27/8/2025, bà Nguyễn Phương Bình, Hiệu trưởng Trường Mầm Non 6, đã ký Quyết định số 27/QĐ-MN6 phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu cho Gói thầu: Cung cấp hàng hóa thực phẩm cho Trường Mầm Non 6 (Mã TBMT: IB2500368524-00). Đơn vị được lựa chọn là Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Thực phẩm Phước Thọ với giá trúng thầu là 1.701.000.000 VNĐ, đúng bằng giá gói thầu, tương đương tỷ lệ tiết kiệm 0%. Nguồn vốn thực hiện gói thầu đến từ "nguồn thu học sinh".

Căn cứ pháp lý cho một quy trình "đặc biệt"

Hình thức lựa chọn nhà thầu được ghi trong các quyết định là "Lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt". Ban đầu, điều này gây ra nhiều băn khoăn về tính hợp pháp. Tuy nhiên, đối chiếu với các quy định mới nhất tại Nghị định số 214/2025/NĐ-CP, quy trình này đã có cơ sở pháp lý rõ ràng.

Cụ thể, tại Điều 84, Khoản 4, Điểm n, Nghị định 214/2025/NĐ-CP quy định các gói thầu được áp dụng hình thức lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt bao gồm: "Gói thầu cung cấp suất ăn, bữa ăn học đường hoặc mua thực phẩm, nguyên liệu, nhiên liệu đầu vào để thực hiện việc cung cấp suất ăn, bữa ăn học đường cho học sinh bán trú, nội trú tại cơ sở giáo dục công lập".

Như vậy, gói thầu của Trường Mầm Non 6 hoàn toàn phù hợp với đối tượng được áp dụng hình thức này.

Quy trình thực hiện cho trường hợp này được quy định tại Điều 85, Khoản 1 của cùng Nghị định, bao gồm các bước rút gọn: Lập và phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu; Thương thảo và hoàn thiện hợp đồng; Phê duyệt và công khai kết quả; Ký kết và quản lý hợp đồng. Do đó, việc chủ đầu tư hoàn tất lựa chọn nhà thầu chỉ sau 2 ngày là phù hợp với một quy trình được pháp luật cho phép rút gọn.

Câu hỏi lớn về trách nhiệm thương thảo và hiệu quả kinh tế

Dù quy trình đã đúng luật, nhưng kết quả cuối cùng lại không thể làm hài lòng dư luận. Điểm mấu chốt nằm ở Điểm b, Khoản 1, Điều 85, trong đó yêu cầu chủ đầu tư phải: "Thương thảo, hoàn thiện hợp đồng với nhà thầu được xác định có đủ năng lực, kinh nghiệm".

"Thương thảo" là một hành động chủ động nhằm đạt được các điều khoản có lợi hơn, trong đó có giá cả. Việc giá trúng thầu bằng chính xác giá gói thầu cho thấy khâu thương thảo này có thể đã không đạt được mục tiêu quan trọng nhất là "hiệu quả kinh tế" - một trong những nguyên tắc nền tảng của Luật Đấu thầu.

Trao đổi lại với phóng viên, Luật sư Võ Quang Vinh, Đoàn Luật sư tỉnh Vĩnh Long, nhấn mạnh: "Sau khi rà soát kỹ lưỡng, có thể khẳng định Trường Mầm Non 6 đã áp dụng đúng quy định pháp luật về mặt hình thức và quy trình khi dựa vào Điều 84 và 85 của Nghị định 214. Pháp luật đã tạo ra một cơ chế đặc thù, linh hoạt cho các gói thầu cung cấp suất ăn học đường để đảm bảo tính ổn định và kịp thời.

Tuy nhiên, việc tuân thủ quy trình không đồng nghĩa với việc được miễn trừ trách nhiệm về hiệu quả. Yêu cầu 'thương thảo' tại Điều 85 không phải là một bước thủ tục cho có. Nó là một công cụ pháp lý bắt buộc chủ đầu tư phải sử dụng để đàm phán, mặc cả nhằm mang lại một mức giá tốt hơn, tiết kiệm hơn. Kết quả tiết kiệm 0% cho thấy hoặc là giá dự toán đã được xây dựng quá sát với giá của nhà thầu được chọn, hoặc là quá trình thương thảo đã không diễn ra một cách thực chất. Dù là trường hợp nào, chủ đầu tư cũng cần phải có giải trình thỏa đáng trước phụ huynh học sinh và công luận về việc tại sao không thể tiết kiệm được dù chỉ một đồng từ khoản tiền đóng góp của họ."

Rõ ràng, việc được phép áp dụng một cơ chế đặc biệt không phải là "tấm vé" để bỏ qua nguyên tắc tiết kiệm và hiệu quả. Trách nhiệm của chủ đầu tư là phải tận dụng mọi công cụ pháp luật cho phép, trong đó có thương thảo hợp đồng, để tối ưu hóa việc sử dụng nguồn vốn.

Báo điện tử Tri thức & Cuộc sống sẽ tiếp tục theo dõi việc thực hiện gói thầu này và thông tin đến bạn đọc.