Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA) vừa có văn bản gửi Chính phủ và các bộ, ngành liên quan, góp ý cho dự thảo Luật Đất đai sửa đổi 2024. Điểm nhấn của kiến nghị lần này là tháo gỡ hàng loạt vướng mắc liên quan đến thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất của doanh nghiệp nhà nước (DNNN) đã cổ phần hóa, vốn đang khiến hàng nghìn lô “đất vàng” bị bỏ hoang, gây lãng phí lớn cho xã hội.

Ông Lê Hoàng Châu – Chủ tịch HoREA cho biết, trước khi Nghị định 109/2007 có hiệu lực, pháp luật chưa quy định doanh nghiệp phải lập phương án sử dụng đất khi cổ phần hóa. Phải đến năm 2021 mới có hướng dẫn cụ thể về việc lập và phê duyệt phương án này. Điều này khiến phần lớn doanh nghiệp cổ phần hóa giai đoạn 2007 – 2021 không có phương án sử dụng đất được phê duyệt, dẫn đến bế tắc khi xin chuyển mục đích sử dụng để phù hợp với quy hoạch mới.

Thực tế, nhiều khu đất của doanh nghiệp sau cổ phần hóa hiện không còn phù hợp với quy hoạch cũ, doanh nghiệp có nhu cầu chuyển đổi và sẵn sàng thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính, nhưng do thiếu hành lang pháp lý rõ ràng, chính quyền địa phương e ngại xử lý, khiến đất bị bỏ trống hoặc khai thác kém hiệu quả.

Từ thực trạng này, HoREA kiến nghị bổ sung quy định pháp lý cho phép các doanh nghiệp cổ phần hóa trong giai đoạn 2007 - 2021 được thực hiện thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất theo quy hoạch mới.

Theo hiệp hội, việc này không chỉ giúp khai thác hiệu quả nguồn lực đất đai và tạo thêm nguồn thu cho ngân sách, mà còn bảo đảm hành lang pháp lý vững chắc, giúp cán bộ, địa phương yên tâm xử lý.

Ngoài ra, HoREA cũng đề nghị Nhà nước xem xét giảm mức thu tiền sử dụng đất đối với cá nhân và hộ gia đình. Lý do là bảng giá đất theo luật mới đã được điều chỉnh tăng cao, dẫn đến nghĩa vụ tài chính của người dân trở nên nặng nề. Trong trường hợp còn nợ tiền sử dụng đất, họ cũng bị hạn chế nhiều quyền lợi trong các giao dịch dân sự và kinh doanh.