Nội soi tiêu hóa là phương pháp quan trọng giúp chẩn đoán và phòng ngừa các bệnh lý đường tiêu hóa. Từ viêm loét dạ dày, tá tràng, đến polyp hay ung thư, việc phát hiện sớm có thể cứu sống người bệnh. Tuy nhiên, không phải ai cũng cần nội soi ngay lập tức. Việc xác định thời điểm thích hợp sẽ giúp bảo vệ sức khỏe hiệu quả nhất.

Nội soi tiêu hóa không chỉ là công cụ chẩn đoán mà còn hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý đường tiêu hóa. Thực hiện đúng thời điểm giúp phát hiện sớm tổn thương, giảm nguy cơ biến chứng và tiết kiệm chi phí điều trị lâu dài.

Nội soi tiêu hóa là gì?

Nội soi tiêu hóa sử dụng một ống mềm nhỏ gắn camera để quan sát trực tiếp bên trong thực quản, dạ dày, tá tràng hoặc đại tràng. Ngoài khả năng quan sát, bác sĩ có thể tiến hành lấy mẫu sinh thiết hoặc loại bỏ polyp ngay trong quá trình nội soi. Nhờ vậy, nhiều bệnh lý được phát hiện ở giai đoạn sớm, nâng cao hiệu quả điều trị và giảm nguy cơ tiến triển nặng.

Khi nào nên nội soi tiêu hóa?

Người có triệu chứng bất thường về đường tiêu hóa

Nội soi tiêu hóa cần được cân nhắc khi xuất hiện các triệu chứng sau:

Đau thượng vị kéo dài: Đau dai dẳng, nóng rát vùng bụng trên, không cải thiện sau dùng thuốc.

Buồn nôn, nôn ra máu hoặc dịch màu đen: Đây có thể là dấu hiệu xuất huyết tiêu hóa.

Ợ hơi, ợ chua thường xuyên, khó tiêu kéo dài: Đặc biệt nếu kèm theo sụt cân không rõ nguyên nhân.

Thay đổi thói quen đi tiêu: Táo bón hoặc tiêu chảy kéo dài, phân lẫn máu, phân màu đen.

Người thuộc nhóm nguy cơ cao

Tuổi trên 40: Nguy cơ mắc bệnh ung thư dạ dày và đại tràng tăng theo tuổi.

Tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư tiêu hóa: Di truyền là yếu tố quan trọng.

Người từng mắc viêm loét dạ dày, tá tràng hoặc polyp đại tràng: Đây là những bệnh lý có khả năng tái phát và tiến triển thành ung thư.

Người mắc bệnh mạn tính: Tiểu đường, xơ gan, nhiễm Helicobacter pylori hoặc các bệnh lý ảnh hưởng đường tiêu hóa.

Nội soi tầm soát định kỳ

Người không có triệu chứng nhưng thuộc nhóm nguy cơ cao vẫn nên nội soi định kỳ theo hướng dẫn bác sĩ.

Nội soi tầm soát giúp phát hiện các tổn thương tiền ung thư, polyp nhỏ hoặc viêm loét chưa gây triệu chứng, từ đó can thiệp sớm.

Lợi ích của nội soi tiêu hóa đúng thời điểm

Phát hiện sớm bệnh lý nguy hiểm: Ung thư dạ dày, ung thư đại tràng có thể được chẩn đoán ở giai đoạn sớm, khi khả năng điều trị thành công cao.

Hỗ trợ điều trị ngay trong quá trình nội soi: Loại bỏ polyp, cầm máu hoặc lấy mẫu sinh thiết.

Phòng ngừa biến chứng nghiêm trọng: Như xuất huyết, thủng dạ dày, tắc ruột.

Giúp bác sĩ đánh giá hiệu quả điều trị và điều chỉnh phác đồ: Đặc biệt với những bệnh nhân đang điều trị viêm loét dạ dày, nhiễm H. pylori.

Lưu ý trước và sau khi nội soi

Trước nội soi

Nhịn ăn ít nhất 6–8 giờ trước khi nội soi dạ dày.

Thông báo bác sĩ nếu đang dùng thuốc chống đông, thuốc hạ huyết áp, hoặc có bệnh lý tim mạch, hô hấp.Thư giãn, tránh căng thẳng để quá trình nội soi diễn ra thuận lợi.

Sau nội soi

Nghỉ ngơi, tránh vận động mạnh trong vài giờ.

Tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ về chế độ ăn uống, thuốc men.

Theo dõi các dấu hiệu bất thường như đau bụng dữ dội, nôn ra máu, sốt, chảy máu… và thông báo ngay bác sĩ.

Nội soi tiêu hóa là công cụ quan trọng giúp phát hiện và phòng ngừa bệnh lý đường tiêu hóa. Việc thực hiện đúng thời điểm khi có triệu chứng bất thường, thuộc nhóm nguy cơ cao hoặc tầm soát định kỳ – sẽ giúp phát hiện bệnh sớm, nâng cao hiệu quả điều trị và phòng ngừa biến chứng. Không nên chờ đến khi bệnh nặng mới đi khám, bởi phòng bệnh luôn hiệu quả hơn chữa bệnh.