Xơ cột bên teo cơ (Amyotrophic Lateral Sclerosis – ALS) là một bệnh lý thần kinh vận động tiến triển nhanh, tấn công trực tiếp vào các tế bào thần kinh điều khiển cơ bắp. Khi các tế bào này bị tổn thương và chết đi, cơ bắp dần mất khả năng vận động, teo nhỏ và yếu đi.
Triệu chứng cảnh báo sớm
Yếu cơ: Ban đầu thường ở tay hoặc chân, khiến việc cầm nắm, bước đi trở nên khó khăn.
Chuột rút và co giật cơ: Xảy ra tự nhiên, nhất là về đêm.
Khó nói, khó nuốt: Giọng nói thay đổi, ăn uống dễ sặc.
Mất thăng bằng: Hay vấp ngã, khó leo cầu thang.
Khó thở: Khi cơ hô hấp yếu dần.
Hậu quả nghiêm trọng nếu bệnh tiến triển
Liệt toàn thân: Người bệnh mất khả năng tự đi lại, cử động và sinh hoạt.
Suy hô hấp: Cơ hô hấp yếu khiến bệnh nhân cần hỗ trợ thở máy.
Phụ thuộc hoàn toàn: Mọi sinh hoạt hằng ngày phải có người trợ giúp.
Tác động tâm lý nặng nề: Trầm cảm, lo âu do mất dần khả năng vận động và giao tiếp.
Hiện nay ALS chưa có phương pháp điều trị khỏi hoàn toàn, nhưng phát hiện sớm, chăm sóc dinh dưỡng và vật lý trị liệu có thể kéo dài thời gian sống, duy trì chất lượng cuộc sống.
Nếu bạn hoặc người thân xuất hiện các triệu chứng yếu cơ, co giật cơ không rõ nguyên nhân, hãy đi khám chuyên khoa thần kinh sớm – vì mỗi ngày trôi qua, các tế bào thần kinh vận động mất đi là không thể hồi phục.
PGS.TS Nguyễn Đình Hòa (Viện trưởng Viện nghiên cứu ứng dụng Y học tái tạo và Tế bào gốc IRS)
