Báo Tri thức và Cuộc sống - TIN TỨC PHỔ BIẾN KIẾN THỨC 24H
  • Tài chính - Ngân hàng
  • Bất động sản
  • Golf & Doanh nhân
  • Doanh nghiệp
  • Tin 24/7
  • Hitech - Xe
  • Tiêu dùng - Bạn đọc
VietnamDaily Relax
Báo Tri thức và Cuộc sống - TIN TỨC PHỔ BIẾN KIẾN THỨC 24H
Tài chính - Ngân hàng Bất động sản Golf & Doanh nhân Doanh nghiệp Tin 24/7 Hitech - Xe Tiêu dùng - Bạn đọc

SPOTLIGHT

Photo

Bất ngờ nguyên nhân khiến vương quốc Tây Tạng diệt vong: Do khí hậu?

22/05/2022 12:50

Các nhà nghiên cứu kết luận sự sụp đổ của vương quốc Cổ Cách ở thế kỷ 17 có thể do nhiệt độ sụt giảm gây ra.

Lê Trang (theo SCMP)
@{ WContent wContent = wContents.get(0); }
@components.block.ContentTitle(wContent)
 Vương quốc Cổ Cách thành lập ở phía tây Tây Tạng vào cuối thế kỷ 10 và phát triển thịnh vượng trong khoảng 700 năm trước khi sụp đổ vào thập niên 1630. Thất bại trước vương quốc láng giềng Ladakh đã kết thúc sự tồn tại của Cổ Cách như một quốc gia độc lập cùng với đó dân số và xã hội trong khu vực cũng sụp đổ.
Vương quốc Cổ Cách thành lập ở phía tây Tây Tạng vào cuối thế kỷ 10 và phát triển thịnh vượng trong khoảng 700 năm trước khi sụp đổ vào thập niên 1630. Thất bại trước vương quốc láng giềng Ladakh đã kết thúc sự tồn tại của Cổ Cách như một quốc gia độc lập cùng với đó dân số và xã hội trong khu vực cũng sụp đổ.
Một số nhà khoa học cho rằng sự mất mát sinh mạng trên quy mô lớn này là do chiến tranh, nhưng nhiều nhà nghiên cứu nhận định cách giải thích này không đủ thuyết phục và yếu tố môi trường cũng có liên quan.
Một số nhà khoa học cho rằng sự mất mát sinh mạng trên quy mô lớn này là do chiến tranh, nhưng nhiều nhà nghiên cứu nhận định cách giải thích này không đủ thuyết phục và yếu tố môi trường cũng có liên quan.
Nghiên cứu trước đây xem xét những thay đổi trong năng suất cây trồng và hạn hán trong vùng, nhưng không có bằng chứng nào về biến đổi khí hậu. Tuy nhiên, nghiên cứu mới nhất tìm thấy bằng chứng nhiệt độ ở địa phương giảm khoảng 4 độ C từ thế kỷ 14 đến thế kỷ 17, góp phần dẫn tới sản xuất hoa màu sụt giảm, kéo theo sự sụp đổ của vương quốc.
Nghiên cứu trước đây xem xét những thay đổi trong năng suất cây trồng và hạn hán trong vùng, nhưng không có bằng chứng nào về biến đổi khí hậu. Tuy nhiên, nghiên cứu mới nhất tìm thấy bằng chứng nhiệt độ ở địa phương giảm khoảng 4 độ C từ thế kỷ 14 đến thế kỷ 17, góp phần dẫn tới sản xuất hoa màu sụt giảm, kéo theo sự sụp đổ của vương quốc.
Thế giới trải qua giai đoạn giá lạnh kéo dài trong thời kỳ này, còn gọi là thời kỳ tiểu băng hà. Tác động của biến đổi khí hậu được cho là liên quan tới hàng loạt xung đột hoặc thảm họa trên toàn cầu, như sự sụp đổ của nhà Minh (năm 1368 - 1644) ở Trung Quốc.
Thế giới trải qua giai đoạn giá lạnh kéo dài trong thời kỳ này, còn gọi là thời kỳ tiểu băng hà. Tác động của biến đổi khí hậu được cho là liên quan tới hàng loạt xung đột hoặc thảm họa trên toàn cầu, như sự sụp đổ của nhà Minh (năm 1368 - 1644) ở Trung Quốc.
Nhóm nghiên cứu đến từ Trung Quốc, Mỹ, Hà Lan thu thập và phân tích mẫu vật trầm tích từ các hồ ở Tây Tạng nhằm hiểu rõ hơn thay đổi nhiệt độ trong lịch sử. Các nhà nghiên cứu phân tích 29 mẫu vật trầm tích bề mặt từ hồ trên cao nguyên Tây Tạng và 39 mẫu vật khác từ bộ dữ liệu đã công bố.
Nhóm nghiên cứu đến từ Trung Quốc, Mỹ, Hà Lan thu thập và phân tích mẫu vật trầm tích từ các hồ ở Tây Tạng nhằm hiểu rõ hơn thay đổi nhiệt độ trong lịch sử. Các nhà nghiên cứu phân tích 29 mẫu vật trầm tích bề mặt từ hồ trên cao nguyên Tây Tạng và 39 mẫu vật khác từ bộ dữ liệu đã công bố.
"Chúng tôi phát hiện thời tiết ấm áp trong thời kỳ hoàng kim của vương quốc, nhưng nhiệt độ giảm từ 2 độ C xuống -2 độ C khi Cổ Cách diệt vong", Liang Jie, trưởng nhóm kiêm trợ lý ở Viện nghiên cứu cao nguyên Tây Tạng thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc (ITPCAS), cho biết.
"Chúng tôi phát hiện thời tiết ấm áp trong thời kỳ hoàng kim của vương quốc, nhưng nhiệt độ giảm từ 2 độ C xuống -2 độ C khi Cổ Cách diệt vong", Liang Jie, trưởng nhóm kiêm trợ lý ở Viện nghiên cứu cao nguyên Tây Tạng thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc (ITPCAS), cho biết.
"Đừng đánh giá thấp vấn đề thay đổi nhiệt độ, nhất là khi nhiệt độ sụt giảm. Nó sẽ dẫn tới thất thu hoa màu do nhiệt độ thấp và lượng nước tan chảy từ sông băng để tưới tiêu hoa màu ít đi".
"Đừng đánh giá thấp vấn đề thay đổi nhiệt độ, nhất là khi nhiệt độ sụt giảm. Nó sẽ dẫn tới thất thu hoa màu do nhiệt độ thấp và lượng nước tan chảy từ sông băng để tưới tiêu hoa màu ít đi".
James Russell, giáo sư ở Đại học Brown kiêm đồng tác giả nghiên cứu, dự đoán trong tương lai gần, khu vực vùng cao như cao nguyên Tây Tạng sẽ trải qua tác động của sự ấm lên toàn cầu nhiều hơn bất kỳ nơi nào khác trên Trái Đất ngoài Bắc Cực.
James Russell, giáo sư ở Đại học Brown kiêm đồng tác giả nghiên cứu, dự đoán trong tương lai gần, khu vực vùng cao như cao nguyên Tây Tạng sẽ trải qua tác động của sự ấm lên toàn cầu nhiều hơn bất kỳ nơi nào khác trên Trái Đất ngoài Bắc Cực.
Tây Tạng có nhiều sông băng nhất bên ngoài Bắc Cực và Nam Cực. Trong thế kỷ qua, nhiệt độ trên cao nguyên tăng 0,3 độ C sau mỗi thập kỷ, nhanh gấp 3 lần mức trung bình toàn cầu. Nhiệt độ gia tăng khiến 82% sông băng trên cao nguyên thu hẹp trong nửa thế kỷ qua.
Tây Tạng có nhiều sông băng nhất bên ngoài Bắc Cực và Nam Cực. Trong thế kỷ qua, nhiệt độ trên cao nguyên tăng 0,3 độ C sau mỗi thập kỷ, nhanh gấp 3 lần mức trung bình toàn cầu. Nhiệt độ gia tăng khiến 82% sông băng trên cao nguyên thu hẹp trong nửa thế kỷ qua.
Trung Quốc bắt đầu đợt khảo sát nghiên cứu khoa học lần thứ hai trên cao nguyên Tây Tạng vào năm 2017, tập trung vào sông băng, biến đổi khí hậu, đa dạng sinh học và thay đổi về sinh thái.
Trung Quốc bắt đầu đợt khảo sát nghiên cứu khoa học lần thứ hai trên cao nguyên Tây Tạng vào năm 2017, tập trung vào sông băng, biến đổi khí hậu, đa dạng sinh học và thay đổi về sinh thái.

Bạn có thể quan tâm

"Từ khóa ám ảnh" nhưng vẫn cuốn của truyện audio

"Từ khóa ám ảnh" nhưng vẫn cuốn của truyện audio

"Ngọc nữ bolero" Lily Chen phủ nhận tin đồn trúng số

"Ngọc nữ bolero" Lily Chen phủ nhận tin đồn trúng số

Bất ngờ bộ sưu tập thời trang lấy cảm hứng từ rừng Tà Xùa

Bất ngờ bộ sưu tập thời trang lấy cảm hứng từ rừng Tà Xùa

Bí ẩn hàng ngàn ống khói cổ tích đẹp siêu thực ở Thổ Nhĩ Kỳ

Bí ẩn hàng ngàn ống khói cổ tích đẹp siêu thực ở Thổ Nhĩ Kỳ

Sinh vật sống già nhất hành tinh, tuổi thọ ngang trời đất

Sinh vật sống già nhất hành tinh, tuổi thọ ngang trời đất

Ngôi mộ “độc nhất vô nhị” chứa kho báu hổ phách 3.500 năm

Ngôi mộ “độc nhất vô nhị” chứa kho báu hổ phách 3.500 năm

Cá thể gấu ngựa được cứu hộ thành công... loài trong Sách Đỏ

Cá thể gấu ngựa được cứu hộ thành công... loài trong Sách Đỏ

Dùng AI giải mã cuộn giấy Biển Chết, lịch sử phải viết lại?

Dùng AI giải mã cuộn giấy Biển Chết, lịch sử phải viết lại?

Phát hiện hộp sọ 16 triệu năm, quái vật sông Amazon lộ diện

Phát hiện hộp sọ 16 triệu năm, quái vật sông Amazon lộ diện

Lý Nhã Kỳ khoe vẻ đẹp gợi cảm giữa cảnh sắc Hạ Long

Lý Nhã Kỳ khoe vẻ đẹp gợi cảm giữa cảnh sắc Hạ Long

Độc đáo bánh xíu páo chỉ 5.000 đồng tuyệt ngon ở Nam Định

Độc đáo bánh xíu páo chỉ 5.000 đồng tuyệt ngon ở Nam Định

Đặc sản Mộc Châu ngon nức tiếng ăn là nghiền

Đặc sản Mộc Châu ngon nức tiếng ăn là nghiền

Top tin bài hot nhất

Thất bại quân sự thê thảm của La Mã: Hoàng đế bị bắt sống

Thất bại quân sự thê thảm của La Mã: Hoàng đế bị bắt sống

10/07/2025 12:25
Vì sao Tam Thái tử Long cung không giúp Ngộ Không cầu mưa?

Vì sao Tam Thái tử Long cung không giúp Ngộ Không cầu mưa?

11/07/2025 06:42
4 siêu phẩm game di động tháng 7 khiến game thủ háo hức

4 siêu phẩm game di động tháng 7 khiến game thủ háo hức

10/07/2025 21:40
Dự đoán ngày mới 12/7/2025 cho 12 con giáp: Dần thuận lợi

Dự đoán ngày mới 12/7/2025 cho 12 con giáp: Dần thuận lợi

11/07/2025 07:34
Vào nhà nghỉ với người tình mới quen, người phụ nữ bị chém nguy kịch

Vào nhà nghỉ với người tình mới quen, người phụ nữ bị chém nguy kịch

11/07/2025 06:45

Giấy phép hoạt động báo chí số 29/GP-CBC, Bộ TTTT cấp ngày 24/12/2020

Tổng biên tập: Nhà báo Nguyễn Thị Mai Hương.

Phó Tổng biên tập: Nhà báo Nguyễn Danh Châu

Tòa soạn: 70 Trần Hưng Đạo, phường Trần Hưng Đạo, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội.

VPĐD tại TP.HCM: 54 Phạm Huy Thông, phường 7, quận Gò Vấp, Thành phố Hồ Chí Minh.

Điện thoại: 024 6 254 3519

Hotline: 096 523 77 56 (Toà soạn Hà Nội) / 091 122 12 22 (VPĐD TPHCM)

Email: tkts@kienthuc.net.vn

Chuyên trang của Báo

Báo Tri thức và Cuộc sống - TIN TỨC PHỔ BIẾN KIẾN THỨC 24H

Liên hệ quảng cáo

Email: quangcao.kienthuc@gmail.com

Powered by ePi Technologies

DMCA.com Protection Status