Tổ chức điều tra Nghiên cứu vũ khí xung đột của Anh, chuyên giám sát việc cung cấp vũ khí cho các khu vực đang xảy ra xung đột quân sự, đã thông báo về việc nội địa hóa việc sản xuất máy bay không người lái (UAV) tự sát Geran-2 ở Nga.
Trước đó, nhiều phương tiện truyền thông phương Tây và Ukraine đã cáo buộc Iran cung cấp UAV tự sát Shahed-136/131 tương tự cho Nga. Nhưng cả Nga và Iran đều cực lực bác bỏ.
Sau khi phân tích mảnh vỡ của UAV Geran-2 thu được tại Ukraine, các nhà điều tra Anh đã có được bằng chứng không thể chối cãi rằng, tất cả các bộ phận của Geran-2 đều được sản xuất tại Nga, chứ không phải có nguồn gốc từ Iran.
Đặc biệt, các nhà điều tra Anh đã phát hiện các máy thu Kometa chống nhiễu của Nga, được lắp đặt trên tất cả các loại vũ khí có độ chính xác cao. Ngoài ra, ở UAV Geran-2 của Nga, ăngten thu sóng vệ tinh được đặt bên trong thân UAV; trong khi ở sản phẩm của Iran, bộ phận này được gắn bên ngoài.
Theo các nhà điều tra Anh, đã có sự khác biệt đáng kể trong cấu trúc thiết kế UAV tự sát Geran-2. Nếu UAV Shahed-136 của Iran có thân đúc liền khối với cấu trúc tổ ong bên trong, thì trên UAV Geran-2 của Nga, có lớp vỏ ngoài bằng sợi thủy tinh xen kẽ với sợi carbon.
Các thành phần bên trong được người Anh ghi lại trong UAV Geran-2 cho thấy, Nga đã điều chỉnh việc sản xuất UAV dòng Shahed, đồng thời đơn giản hóa hoạt động của chúng, kết hợp các giải pháp mới với các giải pháp hiện có, để cho UAV Geran-2 hoạt động hiệu quả hơn trong thực chiến.
Chẳng hạn như máy thu tín hiệu vệ tinh Kometa đã được thử nghiệm chiến đấu trên nhiều loại vũ khí của Nga, đã được sử dụng trên UAV Geran-2. Do đó, nhiều khả năng Nga sẽ nhanh chóng sản xuất thêm nhiều UAV Geran-2 để tiếp tục thực hiện chiến dịch quân sự tại Ukraine.
Trước đó phía Nga cũng đã nhiều lần cải tiến UAV Shahed-136 của Iran, trong đó nổi bật nhất là việc điều chỉnh để Shahed-136 có thể hoạt động được trong điều kiện thời tiết lạnh dưới 0 độ C ở khu vực Đông Âu và đặc biệt là hệ thống dẫn đường vệ tinh.
Trên thực tế, với thực lực của nền công nghiệp quốc phòng Nga hiện tại, họ hoàn toàn có thể sản xuất UAV tự sát Geran-2 từ đầu đến cuối, thậm chí với những cải tiến còn ưu việt hơn nhiều so với phiên bản gốc Shahed-136 của Iran.
Tuy nhiên nhờ Iran, Nga có thể bỏ qua bước nghiên cứu và phát triển (R&D), mà tổ chức sản xuất được ngay loại UAV Geran-2, dựa trên việc chuyển giao công nghệ; đáp ứng yêu cầu cấp thiết của chiến trường, khi Quân đội Nga cần gấp vũ khí tấn công tầm xa.
Tình báo phương Tây từ lâu đã theo dõi việc xây dựng một nhà máy sản xuất UAV Geran-2 của Nga ở Tatarstan với sự trợ giúp của các vệ tinh. Trong khi đó vào hồi tháng 6 vừa qua, Nhà Trắng cáo buộc Iran hỗ trợ Nga xây dựng nhà máy sản xuất UAV.
Theo hãng tin NBC News của Mỹ ngày 9/6, Phát ngôn viên Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ John Kirby dẫn các nguồn tình báo từ Washington cho biết, hiện Iran và Nga đang có hành động hợp tác quốc phòng gây bất lợi cho Ukraine và thế giới; bởi Tehran được cho là đang hỗ trợ Moscow xây dựng một nhà máy sản xuất UAV.
Theo những hình ảnh vệ tinh mà Washington chụp được, thì ông Kirby cho rằng, nhiều khả năng nhà máy UAV của Nga đang được xây dựng tại đặc khu kinh tế Alabuga, thuộc nhà nước Cộng hòa tự trị Tatarstan (thuộc Nga).
Ông Kirby lưu ý rằng, nhà máy trên là một phần trong kế hoạch củng cố quan hệ đối tác quân sự ngày càng sâu sắc giữa Moscow và Tehran; và nhiều khả năng nó sẽ chính thức được đưa vào hoạt động trong năm tới.
Ông Kirby dẫn các nguồn thông tin từ tình báo Mỹ chỉ ra rằng, trong tháng 5 vừa qua Iran đã gửi hàng trăm UAV, cũng như các thiết bị cần thiết để sản xuất UAV tới Nga, để phục vụ cho chiến dịch quân sự đặc biệt của Moscow tại Kiev.
Ông Henry Rome, thành viên cấp cao thuộc Viện Washington về Chính sách Cận Đông, cho biết các tuyến đường hàng không và tuyến đường biển trực tiếp nối Nga và Iran là một vấn đề nan giải đối với các nước phương Tây trong việc phát hiện và ngăn chặn Iran gửi UAV cho Nga.
Theo Lầu Năm Góc, nhà máy sản xuất UAV Geran-2 của Nga đã sẵn sàng 80%. Đánh giá theo báo cáo của các nhà điều tra Anh, các đơn vị của Nga đã sẵn sàng để thực hiện các cuộc tấn công chính xác vào các mục tiêu quân sự của Ukraine bằng UAV tự sát Geran-2 do chính Nga sản xuất (ảnh tòa nhà của công ty Ukrgospetssvyaz ở Kiev bị UAV Geran-2 tấn công. Nguồn Topcor).
