Trong những ngày qua, trên không gian mạng và các phương tiện truyền thông, mạng xã hội, thông tin, hình ảnh về các cuộc biểu tình, bạo loạn tại Indonesia, Nepal được lan truyền rộng rãi.

“Cuộc cách mạng của GenZ”

Ở Nepal, chỉ trong vòng vài ngày, những cuộc tụ tập mang danh nghĩa của giới trẻ đã leo thang thành tấn công trụ sở Quốc hội, đốt phá dinh của Thủ tướng cùng nhiều cơ quan nhà nước khiến Thủ tướng Chính phủ buộc phải từ chức trong hỗn loạn.

Tại Indonesia, các phong trào biểu tình sinh viên nhiều năm nay cũng thường xuyên bị những tổ chức phản động gài cắm, lợi dụng làm bàn đạp để chống đối chính quyền.

Điểm qua những cuộc bạo loạn, lật đổ thời gian gần đây tại một số quốc gia ở Châu Á (Myanmar, Sri Lanka, Bangladesh, Nepal) cho thấy có nhiều điểm chung. Làn sóng giận dữ của người dân bùng nổ ở đảo quốc Sri Lanka vào năm 2022 và buộc tổng thống phải từ chức. Hai năm sau, nó lại nổ ra ở Bangladesh khi người biểu tình lật đổ chính phủ cầm quyền. Những ngày qua, cơn thịnh nộ bùng nổ ở Nepal hay còn gọi là “cuộc cách mạng của GenZ” gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.

Phòng An ninh mạng và Phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao – CATP Hải Phòng chỉ ra rằng, điểm đáng lưu ý là các thế lực thù địch không chỉ dừng lại ở hô hào biểu tình mà còn chuẩn bị sẵn kịch bản leo thang. Chúng cài cắm các nhóm nhỏ trong đám đông với nhiệm vụ kích động bằng hành vi quá khích như ném đá, đốt xe, tấn công lực lượng chức năng. Những hình ảnh này nhanh chóng được quay phim, phát tán lên mạng xã hội kèm theo lời bình luận thổi phồng và gán ghép để làm gia tăng tâm lý bất mãn. Cứ như vậy, một cuộc tụ tập biểu tình dễ dàng bị biến thành bạo loạn toàn diện.

Các thế lực chống đối thường kết hợp giữa chiến thuật, tâm lý và tài chính. Chúng tài trợ cho một số nhóm hoặc cá nhân có ảnh hưởng trong xã hội rồi biến họ thành ngọn cờ để dẫn dắt đám đông. Đồng thời, chúng sử dụng hệ thống truyền thông quốc tế thân hữu để đồng loạt đưa tin theo hướng một chiều khiến dư luận bên ngoài nhìn nhận tình hình như thể chính quyền đang mất kiểm soát, qua đó tạo áp lực ngoại giao và cô lập đất nước trên trường quốc tế.

Qua những cuộc biểu tình, bạo loạn, xung đột vũ trang theo hướng “cách mạng màu” nói trên, chúng ta dễ dàng nhận thấy rằng, chính không gian mạng là phương tiện truyền thông quan trọng được các thế lực thù địch, các đối tượng chống đối triệt để lợi dụng nhằm lan truyền thông tin, kêu gọi, tổ chức tập hợp người dân.

Hậu quả để lại sẽ là khủng hoảng chính trị

Tại Việt Nam, từ lâu các thế lực thù địch cũng đã triệt để lợi dụng không gian mạng nhằm thực hiện âm mưu “cách mạng màu” và đã gây ra một số vụ việc phức tạp, gây rối an ninh, trật tự. Hoạt động của các thế lực thù địch, các tổ chức phản động lưu vong, đối tượng chống đối triệt để lợi dụng những vụ việc bạo loạn, lật đổ ở các quốc gia nêu trên để xuyên tạc thông tin và hướng lái dư luận theo mục đích, ý đồ xấu. Những ngày qua, trang web của Việt Tân và nhiều tổ chức, cá nhân phản động, chống đối đưa nhiều tin bài hướng lái, tung hứng kiểu “từ Nepal, cần một cuộc cách mạng GenZ cho Việt Nam”; “chúc mừng người dân Bangladesh thay đổi chế độ độc tài, bao giờ tới Việt Nam”…

Thực tế cho thấy lực lượng bị lôi kéo nhiều nhất trong các cuộc “cách mạng màu” chính là thanh niên, học sinh và sinh viên. Điều này không khó hiểu vì thanh niên vốn sẵn sàng bày tỏ chính kiến, nhưng nếu thiếu nền tảng lý luận và kinh nghiệm thực tiễn thì dễ rơi vào bẫy tuyên truyền. Âm mưu của các thế lực thù địch là tạo khủng hoảng về niềm tin, ý thức hệ và chuẩn mực giá trị trong các tầng lớp xã hội, đặc biệt là một bộ phận thế hệ trẻ. Thủ đoạn của chúng rất đa dạng như: Lập các trang web, mở các diễn đàn, hội nhóm trên mạng xã hội nhằm phát tán tài liệu phản động và tuyên truyền phá hoại tư tưởng; sử dụng không gian mạng, gây nhiễu loạn dư luận xã hội, tác động trực tiếp đến nhận thức, lập trường của thế hệ trẻ.

Những thủ đoạn trên tuy không mới, nhưng bằng các chiêu thức tinh vi, các thế lực thù địch, phản động từng bước dẫn dụ một bộ phận lớp người trẻ vào con đường sai trái. Tiêm nhiễm lối sống ích kỷ, thực dụng, tôn sùng văn hóa ngoại lai lệch chuẩn, làm cho nhiều người trẻ tha hóa, dần hình thành lối sống dị biệt, đi ngược với văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc; truyền bá lối sống thích hưởng thụ, chạy theo vật chất, coi nhẹ các giá trị tinh thần. Khi tạo dựng được ngọn cờ trong giới trẻ, chúng ra sức tung hô những ngọn cờ đó là người “cấp tiến”, có khả năng “phản biện xã hội”, làm cho họ đắm chìm trong “giấc mộng” đa nguyên, đa đảng, dân chủ, nhân quyền, thể hiện thái độ chống đối đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.

Thực tế ở Sri Lanka, Bangladesh, Indonesia và Nepal đã cho thấy, một khi “cách mạng màu” bùng nổ thì hậu quả để lại sẽ là khủng hoảng chính trị, xung đột phe phái và thậm chí nội chiến mà nhiều nhiều năm sau cũng chưa thể khắc phục. Bài học đó càng thôi thúc Việt Nam phải giữ vững cảnh giác, chủ động phòng ngừa và vô hiệu hóa từ trong trứng nước mọi âm mưu lợi dụng biểu tình và bạo loạn để kích động “cách mạng màu”. Thực tế cho thấy, sự ổn định về chính trị, xã hội những năm qua là nền tảng để Việt Nam phát triển bền vững, đạt nhiều thành tựu lớn về kinh tế xã hội, cải thiện đời sống nhân dân. Việt Nam là điểm đến tin cậy của nhiều nhà đầu tư và du khách quốc tế.

Đối với mỗi người dân đặc biệt là thế hệ trẻ cần hiểu bản chất của "cách mạng màu". Cần ý thức cảnh giác cao độ khi sử dụng mạng xã hội, để tự mỗi bản thân có thể tự nâng cao ý thức đấu tranh, tự tạo cho mình sức đề kháng, nhận thức rõ bản chất đúng - sai của thông tin xấu độc, gương mẫu, chuẩn mực khi tham gia môi trường mạng, không “vào hùa” theo đám đông, không bị mắc bẫy khi chia sẻ, lan truyền các tin đồn thất thiệt. Khi phát hiện các trang mạng có hành vi lợi dụng không gian mạng để đưa tin tiêu cực, kích động cần phối hợp, báo cáo kịp thời với cơ quan chức năng.

Đặc biệt, cần phát huy vai trò của những người uy tín, tầm ảnh hưởng trên không gian mạng, nhất là đối với giới trẻ, các KOLs có sức ảnh hưởng lớn nhằm lan tỏa những điều tích cực cho xã hội. Đây cũng là lực lượng có vai trò dẫn dắt, định hướng dư luận chấp hành các quy định của pháp luật và chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, đồng thời phát hiện, ngăn chặn thông tin sai sự thật, xấu độc trên không gian mạng, góp phần củng cố vững chắc thế trận an ninh nhân dân trên không gian mạng.