Mới đây, Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) đã ban hành Công văn số 2615/QLD-MP ngày 10/9/2025 về việc đình chỉ lưu hành, thu hồi sản phẩm Nước súc miệng Nano Silver - DHT 350ml, số tiếp nhận Phiếu công bố sản phẩm mỹ phẩm 6831/20/CBMP-HN, cấp ngày 31/3/2020, lô sản xuất 040125, ngày sản xuất 15/01/2025, hạn dùng 15/01/2028.

Sản phẩm do Công ty Cổ phần Dược phẩm Hà Tây tổ chức chịu trách nhiệm đưa ra thị trường. Địa chỉ doanh nghiệp kê khai trên hồ sơ công bố: Tổ dân phố số 4, phường Hà Đông, TP Hà Nội.

Lý do thu hồi do mỹ phẩm lưu thông có nhãn ghi công dụng không phù hợp với hồ sơ công bố.

Xài nước súc miệng Nano Silver, chủ quan… mắc bệnh răng miệng

Trao đổi với PV Khoa học và Đời sống/ Báo Tri thức và Cuộc sống, bác sĩ Nguyễn Văn Nhàn, chuyên khoa Răng – Hàm – Mặt cho biết, dù được đăng ký dưới dạng mỹ phẩm, nhưng trên nhãn sản phẩm lại ghi những công dụng mang tính chất dược lý điều trị, ví dụ như "loại bỏ mảng bám răng", "khử mùi hôi miệng", "ngăn ngừa sâu răng" hay "ngăn ngừa nhiệt miệng". Những công dụng này vượt xa phạm vi được phép của một sản phẩm mỹ phẩm và chưa được cấp phép trong hồ sơ công bố.

Bác sĩ Nguyễn Văn Nhàn nhấn mạnh, khi công dụng được nói quá, đặc biệt với các từ ngữ mang tính chất điều trị y tế, sản phẩm không còn dừng lại ở vai trò hỗ trợ làm sạch khoang miệng mà đã lấn sang ranh giới của thuốc. Điều này gây ra nguy cơ hiểu nhầm rất lớn cho người sử dụng.

Theo bác sĩ Nhàn, nhiều người tiêu dùng hiện nay có thói quen sử dụng nước súc miệng như một biện pháp thay thế cho việc chăm sóc răng miệng đúng cách hoặc thậm chí thay cho điều trị nha khoa chuyên sâu.

“Nguy cơ lớn nhất là khi người dân tin rằng chỉ cần dùng nước súc miệng có ghi: diệt khuẩn mạnh, ngừa viêm nướu, họ có thể tự điều trị bệnh răng miệng tại nhà mà không cần đi khám hay lấy cao răng. Trong khi đó, các bệnh lý như viêm nha chu, tụt lợi, hay thậm chí là nhiễm trùng quanh răng có thể tiến triển âm thầm, dẫn đến mất răng hoặc nhiễm trùng hệ thống toàn thân nếu không được xử lý kịp thời”, bác sĩ Nhàn cho biết.

Không chỉ dừng lại ở nguy cơ khiến người dân chủ quan trong việc điều trị các bệnh lý răng miệng, bác sĩ Nguyễn Văn Nhàn còn đặc biệt nhấn mạnh đến vấn đề sử dụng hoạt chất nano bạc trong nước súc miệng, một thành phần đang được quảng bá rộng rãi như một thần dược có khả năng diệt khuẩn nhanh chóng và hiệu quả vượt trội.

Theo bác sĩ Nhàn, nano bạc đúng là có đặc tính kháng khuẩn mạnh, được nghiên cứu và ứng dụng trong một số lĩnh vực y tế. Tuy nhiên, chính vì đặc tính mạnh đó, nếu sử dụng không đúng cách, không có chỉ định cụ thể, không kiểm soát nồng độ hoặc tần suất sử dụng, thì lợi bất cập hại.

“Nano bạc có đặc tính kháng khuẩn mạnh, nếu dùng sai cách, không kiểm soát nồng độ, có thể làm mất cân bằng hệ vi sinh trong khoang miệng, gây kích ứng niêm mạc, khô miệng, rối loạn pH, tăng nguy cơ vi khuẩn kháng thuốc. Hậu quả có thể không xuất hiện ngay tuy nhiên ảnh hưởng dài hạn”, bác sĩ Nhàn phân tích.

Việc một sản phẩm mỹ phẩm có nhãn ghi sai công dụng mà vẫn được lưu thông trên thị trường suốt một thời gian dài cho thấy lỗ hổng trong khâu hậu kiểm, đặc biệt với các sản phẩm chăm sóc sức khỏe.

Bác sĩ Nguyễn Văn Nhàn cho rằng, việc thu hồi sản phẩm là cần thiết và đúng đắn, nhưng chưa đủ để ngăn chặn các sai phạm tương tự trong tương lai. Bác sĩ đề xuất cần áp dụng các biện pháp mạnh mẽ và toàn diện hơn, bao gồm: Tăng cường kiểm tra ngẫu nhiên các sản phẩm đã được công bố, đặc biệt là những sản phẩm có dấu hiệu “bán thuốc dưới dạng mỹ phẩm”; Công khai danh sách các sản phẩm vi phạm giúp bác sĩ và người tiêu dùng dễ dàng nhận diện, tránh sử dụng. Đồng thời nâng mức xử phạt, có thể tạm dừng sản xuất, rút giấy phép lưu hành, thậm chí truy cứu trách nhiệm hình sự nếu phát hiện hành vi gian dối có chủ đích.

Ngoài ra, bác sĩ cũng cho rằng, cần bổ sung quy định yêu cầu các sản phẩm mỹ phẩm có liên quan đến chăm sóc sức khỏe phải được đánh giá lâm sàng hoặc có xác nhận từ cơ quan chuyên môn trước khi đưa ra thị trường.

“Người dân tuyệt đối không nên sử dụng nước súc miệng như một loại thuốc điều trị. Sản phẩm này chỉ có thể hỗ trợ vệ sinh răng miệng nếu được sử dụng đúng cách, với chỉ định rõ ràng và được kiểm soát chất lượng. Quan trọng nhất là duy trì khám nha khoa định kỳ 6 tháng/lần, đánh giá chuyên sâu từ bác sĩ để có kế hoạch điều trị kịp thời”, bác sĩ Nhàn khuyến cáo.

Quảng cáo “láo” công dụng… phạt hành chính vẫn nhẹ

Dưới góc nhìn pháp lý, trao đổi với PV Khoa học và Đời sống/ Báo Tri thức và Cuộc sống, luật sư Nguyễn Trọng Hòa (Đoàn Luật sư TP HCM) nhận định, việc Công ty Cổ phần Dược phẩm Hà Tây lưu hành sản phẩm Nước súc miệng Nano Silver - DHT 350ml với nhãn ghi công dụng không phù hợp hồ sơ công bố là hành vi vi phạm nghiêm trọng quy định pháp luật về mỹ phẩm và quản lý sản phẩm y tế.

Theo quy định tại Luật Mỹ phẩm số 06/2016/QH13 và các văn bản hướng dẫn thi hành do Bộ Y tế ban hành, tất cả sản phẩm mỹ phẩm trước khi được lưu hành phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy trình đăng ký công bố, trong đó công dụng của sản phẩm phải đúng với hồ sơ đã đăng ký và được cơ quan quản lý phê duyệt.

Việc doanh nghiệp đưa sản phẩm ra thị trường với công dụng ghi trên nhãn mác không phù hợp với hồ sơ công bố vi phạm khoản 3, Điều 32 của Luật Mỹ phẩm, đồng thời vi phạm quy định tại Nghị định 93/2021/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế.

Cụ thể, Công ty Cổ phần Dược phẩm Hà Tây đã không đảm bảo tính trung thực và minh bạch trong việc ghi nhãn, gây nhầm lẫn cho người tiêu dùng và có thể ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng khi sử dụng sản phẩm không đúng công dụng.

Hành vi này không chỉ là vi phạm hành chính đơn thuần mà còn tiềm ẩn nguy cơ gây hại do người tiêu dùng có thể hiểu sai về công dụng của sản phẩm, dẫn đến việc chủ quan trong chăm sóc răng miệng hoặc thay thế các biện pháp y tế cần thiết.

Bên cạnh đó, theo quy định về trách nhiệm của tổ chức đưa sản phẩm ra thị trường, doanh nghiệp phải chịu trách nhiệm toàn diện về chất lượng, tính an toàn và thông tin sản phẩm. Việc để sản phẩm lưu hành khi không đúng với hồ sơ công bố cho thấy sự thiếu kiểm soát nghiêm ngặt trong hệ thống quản lý chất lượng và quy trình giám sát nội bộ của công ty.

Trước sai phạm này, cơ quan quản lý đã ban hành quyết định đình chỉ lưu hành, thu hồi toàn quốc sản phẩm Nước súc miệng Nano Silver - DHT 350ml nhằm bảo vệ quyền lợi và sức khỏe của người tiêu dùng. Ngoài ra, doanh nghiệp có thể bị xử phạt hành chính với mức phạt nghiêm khắc theo quy định.

Luật sư Nguyễn Trọng Hòa nhấn mạnh, trong trường hợp doanh nghiệp cố ý vi phạm, ghi công dụng sai lệch để trục lợi, cơ quan chức năng cần xem xét áp dụng biện pháp xử lý hình sự nhằm tăng cường tính răn đe. Đồng thời, doanh nghiệp cần nhanh chóng khắc phục vi phạm, rà soát, điều chỉnh lại hồ sơ công bố, tăng cường kiểm soát chất lượng sản phẩm, đảm bảo tuân thủ pháp luật, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Luật sư cũng kiến nghị các cơ quan quản lý nhà nước tiếp tục tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra đột xuất và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trong lĩnh vực mỹ phẩm, đặc biệt là các sản phẩm gắn với chăm sóc sức khỏe. Đồng thời cần công khai minh bạch thông tin các sản phẩm vi phạm để người tiêu dùng, bác sĩ, dược sĩ dễ dàng nhận biết, tránh sử dụng nhầm.

Ngoài ra, luật sư Nguyễn Trọng Hòa khuyến cáo người tiêu dùng cần nâng cao nhận thức, tìm hiểu kỹ thông tin sản phẩm trước khi sử dụng, chỉ lựa chọn các sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, giấy tờ pháp lý đầy đủ để tự bảo vệ sức khỏe. Đây cũng là cách để tạo áp lực cho các doanh nghiệp tuân thủ pháp luật và phát triển bền vững trên thị trường.