Thời gian qua, các cơ quan chức năng của TP Hà Nội đã có nhiều biện pháp tăng cường quản lý, siết chặt, xử lý nghiêm tình trạng “xe dù” chạy như tuyến cố định qua các tuyến phố của Thủ đô gây mất an toàn giao thông, làm mất trật tự đô thị và ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh vận tải hợp pháp.
Tuy nhiên, theo phản ánh của người dân, tình trạng xe khách “dù” loại 29 chỗ chạy như tuyến cố định qua một vài tuyến phố Hà Nội vẫn tái diễn. Điển hình như xe gắn tên “Đức Hữu”, thường chạy các khung giờ cao điểm trong TP Hà Nội từ 11h30 đến 12h30; 18h15 đến 19h để đón trả khách.
Chạy như tuyến cố định
Thực tế ghi nhận của phóng viên (PV) nhiều ngày trong tháng 6/2025 cho thấy, xuất hiện các xe ô tô in tên “Đức Hữu” loại 29 chỗ có BKS như: 29K - 096.50, 29E - 371.33 và 29F - 057.70, chạy lộ trình từ Nam Định (nay là tỉnh Ninh Bình) lên Hà Nội và ngược lại.
Trong vai hành khách, sáng 29/6, PV đã liên hệ và lên chiếc xe 29 chỗ BKS: 29K - 096.50 di chuyển từ Nam Định (nay là tỉnh Ninh Bình), với điểm đến là đường Hoàng Cầu (Hà Nội). Theo lộ trình di chuyển, xe xuất phát từ xã Xuân Giang tỉnh Ninh Bình (trước đó thuộc huyện Xuân Trường, tỉnh Nam Định), đầu xe các dòng đèn LED nhấp nháy chạy ngang, hiển thị rõ “nhà xe Đức Hữu” và tuyến đường đi Hà Nội: “Hoàng Cầu - Cầu Giấy - Đại học Mỏ”, kèm thêm biển cứng ghi "Giáp Bát - Mỹ Đình".
Dọc đường đi, chiếc xe này liên tục tấp vào vệ đường để đón trả khách. Hành khách được đón tùy tiện mà không cần đặt chỗ.
Khi xe chạy đến khu vực trạm thu phí Đồng Văn thì bất ngờ tài xế tắt đèn LED hiển thị, toàn bộ biển hiệu được phụ xe nhanh chóng gỡ xuống để qua mặt cơ quan chức năng, và tiếp tục lộ trình lên Hà Nội. Với quãng đường Xuân Trường - Hà Nội, phụ xe sẽ thu 100.000 đồng/người/lượt, hành khách có thể thanh toán bằng tiền mặt hoặc chuyển khoản qua mã QR mà không có bất kỳ hợp đồng vận tải hành khách nào được cung cấp hay được ký trước chuyến đi.
Di chuyển đến địa phận Hà Nội, xe ô tô 29K - 096.50 chạy dọc các tuyến phố như xe khách cố định: Đỗ Mười - Pháp Vân - Giải Phóng - Trường Chinh - Xã Đàn - Ô Chợ Dừa - Hoàng Cầu - Yên Lãng - Láng - Vành đai 2 - Hoàng Quốc Việt - Phạm Văn Đồng - Nguyễn Đình Tư - Phố Viên - Đại học Mỏ.
Đến khoảng 11h45 ngày 29/6, xe dừng trả khách tại khu vực Toyota Pháp Vân (Hoàng Mai, Hà Nội). Tiếp đó, trả khách dọc đường Trường Chinh, Hoàng Cầu…, rồi di chuyển về đỗ tại khu vực gần Đại học Mỏ địa chất (Hà Nội).
Đến 13h15 cùng ngày, xe không vào bến nào ở Hà Nội, mà quay đầu về Nam Định theo lộ trình đã đi lúc sáng.
Đón trả khách khắp dọc đường
Chiều 29/6, cũng qua thông tin ghi trên card của “nhà xe Đức Hữu”, PV tiếp tục lên một chiếc xe loại 29 chỗ khác mang BKS: 29F - 057.70, có lộ trình chạy từ Xuân Giang (Nam Định) lúc 15h, đến Giáp Bát - Trường Chinh - Ngã Tư Sở - Hoàng Cầu - Hào Nam (Hà Nội).
Tương tự, khi di chuyển qua khu vực trạm thu phí Đồng Văn, biển hiệu trên chiếc xe này cũng nhanh chóng được cất đi, sau đó, phụ xe đưa một danh sách cho hành khách và yêu cầu ghi tên mình trên đó. Tuy nhiên, mục “ngày, tháng” và phần ký tên của đại diện hai bên lại để trống. Nhiều hành khách xác nhận không đi theo đoàn, không quen biết nhau, chỉ đơn giản vẫy xe dọc đường hoặc được giới thiệu đặt chỗ qua số điện thoại.
Anh Phạm Nguyễn Hiếu và chị Đặng Lê Khuyên là hai hành khách có số thứ tự 15 và 16 trong danh sách đón xe tại Trực Ninh - Nam Định (nay là xã Trực Ninh, tỉnh Ninh Bình) để lên Hà Nội làm việc. Anh Hiếu cho biết: “Tôi thấy xe gắn biển tên tuyến Hoàng Cầu - Hào Nam nên vẫy xe dọc đường. Trên xe, tôi và bạn được yêu cầu ghi vào tên vào danh sách gì đó, cũng không rõ”.
Quá trình theo xe, PV ghi nhận chiếc ô tô BKS: 29F – 057.70 đi theo đường Ngọc Hồi lên Giải Phóng - Xã Đàn - Ô Chợ Dừa - Hoàng Cầu - Yên Lãng - Láng - Trường Chinh, sau đó di chuyển theo hướng bến xe Nước Ngầm ra cao tốc về lại Nam Định. Tại các tuyến phố như Giải Phóng, Hoàng Cầu, Láng, PV ghi nhận được hình ảnh hành khách được trả khắp dọc đường.
Trước đó, trong các ngày 23 và 25/6, PV cũng ghi nhận một xe ô tô khác BKS: 29E - 371.33 cũng ghi chữ “nhà xe Đức Hữu” xuất phát lúc 15h từ Xuân Giang đi Hà Nội, có hành vi tương tự: Chạy đèn LED ghi “Nhà xe Đức Hữu”, gắn biển cứng lộ trình tuyến đường xe chạy: “Hà Nội - Giáp Bát - Trường Chinh - Ngã Tư Sở - Hoàng Cầu - Hào Nam”, đón trả khách dọc đường rồi tháo biển để né chốt. Chiếc xe này cũng trả khách tại Giải Phóng - Hoàng Cầu - Láng.
Trước phản ánh của PV Báo Tri thức và Cuộc sống, chiều 3/7, bước đầu lãnh đạo Đội CSGT số 3 (Công an TP Hà Nội) cho biết, riêng trường hợp nhà xe này, Đội CSGT số 3 đang phối hợp chặt chẽ để xử lý. Trước đó, cán bộ CSGT của Đội đã kiểm tra xe 2 lần, nhưng thời điểm dừng xe vẫn chưa đủ căn cứ để xử lý vì xe đã trả hết khách và điền hết các thông tin chở người vào hợp đồng.
Theo lãnh đạo Đội CSGT số 3, muốn xử lý dứt điểm việc xe “Đức Hữu” núp bóng vỏ bọc xe hợp đồng chạy như tuyến cố định, phải phối hợp với Cục CSGT chặn, kiểm tra xe ở đầu đường Pháp Vân ngay khi xe di chuyển từ Ninh Bình lên. Nếu để xe vào trung tâm thành phố Hà Nội, trả hết khách, rất khó để xử lý.
Luật sư Hoàng Tùng (Đoàn luật sư TP Hà Nội) cho biết, theo khoản 3 Điều 7 Nghị định số 158/2024/NĐ-CP: “Hợp đồng vận tải bằng văn bản phải được đàm phán và ký kết trước khi thực hiện vận chuyển giữa đơn vị kinh doanh vận tải hành khách theo hợp đồng với người thuê vận tải, bao gồm cả thuê người lái xe”.
Đối với xe từ 08 chỗ trở lên, hợp đồng bắt buộc phải có danh sách hành khách đầy đủ, được lập trước chuyến đi.
Trường hợp vi phạm, căn cứ xử phạt được quy định tại khoản 7 Điều 26 Nghị định 168/2024/NĐ-CP: “Phạt tiền từ 5-6 triệu đồng đối với cá nhân, 10-12 triệu đồng với tổ chức sử dụng xe hợp đồng mà không có hợp đồng, danh sách hành khách, thiết bị truy cập, hoặc có nhưng không đảm bảo yêu cầu theo quy định”.
Luật sư Tùng nhấn mạnh: Hành vi đón khách dọc đường, thu tiền tùy chặng, tháo biển cứng hay ký hợp đồng khi xe đang chạy gần đến Hà Nội là “hợp thức hóa” cho xe dù chạy khoác áo “xe hợp đồng”, nhằm qua mặt cơ quan chức năng. Hành vi này cần được xử lý nghiêm để đảm bảo an toàn giao thông.
