Vì sao nói Rằm tháng 5 âm là ngày độc?
Để lý giải điều này, cần xét từ cả phương diện khí hậu lẫn niềm tin dân gian. Tháng 5 âm lịch trùng với thời điểm nóng nực nhất trong năm khi nền nhiệt lên cao, độ ẩm lớn, tạo điều kiện cho nhiều loại vi khuẩn, sâu bệnh và côn trùng sinh sôi mạnh mẽ. Đây cũng là lúc con người dễ bị ảnh hưởng về sức khỏe, dễ sinh mệt mỏi, cáu gắt hay đau ốm bất chợt. Dân gian gọi đây là "tháng cửu độc", tức là tháng có nhiều yếu tố gây hại, cả về thân thể lẫn tâm linh.
Theo đó, trong tháng 5 âm lịch có 9 ngày được gọi là “ngày độc”, gồm các ngày 5, 6, 7, 15, 16, 17, 25, 26 và 27 âm lịch. Những ngày này được xem là thời điểm dễ gặp chuyện rủi ro, không thuận lợi cho các hoạt động quan trọng.
Ngoài ra, Rằm tháng 5 lại mang theo những nét đặc trưng riêng: giữa cái oi nồng đỉnh điểm và niềm tin vào sự hiện diện mạnh mẽ của các luồng âm khí. Chính sự kết hợp đó khiến Rằm tháng 5 được nhìn nhận như một trong những ngày rằm "nặng vía" nhất trong năm. Vì vậy, ông bà ta thường căn dặn con cháu nên cẩn trọng lời ăn tiếng nói, tránh tranh cãi và đặc biệt là giữ gìn sức khỏe trong những ngày này.
4 việc nên làm vào ngày Rằm tháng 5 âm lịch
Chọn món ăn mát lành
Vào độ tháng 5 âm, khi cái nóng len lỏi vào từng ngõ ngách, người ta thường tìm đến những món ăn có tính mát để làm dịu cơ thể và tinh thần. Tránh nổi nóng hay u sầu thái quá, cố gắng vui vẻ, suy nghĩ lạc quan, có thế các trường khí mới lưu thông tốt.
Dọn dẹp, thanh lọc không gian sống
Rằm tháng 5 là thời điểm thích hợp để tổng vệ sinh nhà cửa, sân vườn, gác bếp,... Loại bỏ những bụi bẩn, khí xấu tích tụ không chỉ giúp giảm bớt sự khó chịu do thời tiết nắng nóng mà còn có ý nghĩa về mặt phong thủy. Người ta thường dùng lá bưởi, sả, ngải cứu đun nước để lau dọn nhà cửa – một phương pháp dân gian giúp xua đuổi tà khí, thanh tẩy không gian sống. Nhiều gia đình cũng chọn ngày này để thay nước bể cá, lau chùi bàn thờ, bày biện lại khu vực thờ cúng một cách trang nghiêm.
Hướng thiện, tích đức
Có người tin rằng làm việc thiện là để tích đức, cũng có người đơn giản chỉ muốn làm điều tử tế cho lòng nhẹ nhõm. Rằm tháng 5 là dịp lý tưởng để bắt đầu từ những điều nhỏ: thả cá phóng sinh, giúp đỡ ai đó đang cần, hay chỉ là nói một lời tử tế.
Cúng rằm thành tâm
Theo các chuyên gia phong thủy, cúng rằm tháng 5 âm lịch không cần quá cầu kỳ nhưng phải thành tâm. Một chén nước trong, đĩa trái cây tươi và nén nhang thơm đủ để gửi gắm lòng biết ơn, sự tưởng nhớ và ước nguyện an lành. Điều quan trọng là ở tâm, khi tâm sáng thì lễ cũng trở nên đẹp.
4 điều kiêng kỵ trong ngày Rằm tháng 5
Tránh tranh cãi, to tiếng trong gia đình
Rằm là ngày của tĩnh lặng và hướng thiện. Trong dân gian có câu: “Lời lành như gió xuôi buồm, lời dữ như gió ngược sóng”, ý nhắc rằng những gì ta nói ra trong ngày đặc biệt này dễ thành lời ứng nghiệm. Vì thế, hãy giữ lời ôn hòa, tránh cãi cọ, chỉ trích hay nói những điều u ám. Một câu nặng nhẹ có thể vô tình gieo điều xấu, kéo theo xui rủi không đáng có.
Tránh sát sinh – giữ khí nhà thanh tịnh
Sát sinh vốn không được khuyến khích vào ngày Rằm, đặc biệt với Rằm tháng 5 gắn liền với quan niệm “tháng cửu độc” thì điều này càng trở nên kiêng kỵ. Nếu cần dùng đồ mặn, nên chuẩn bị từ trước, hoặc chọn mua thay vì tự tay làm, để giảm thiểu sát nghiệp.
Kiêng ra ngoài khi đêm xuống
Người xưa thường dặn: “Rằm tháng 5, tránh đêm khuya, giữ mình yên ổn”. Vào buổi tối những ngày âm vượng như Rằm, không khí dễ âm u, nhất là ở những nơi hẻo lánh, nhà hoang, nghĩa địa… Phụ nữ mang thai, người thể trạng yếu hoặc hay mộng mị càng nên tránh đi đêm, giữ mình ở nơi sáng sủa, đông người.
Cẩn trọng khi thắp hương, đừng để hương tắt nửa chừng
Một nén hương không chỉ là vật phẩm cúng bái mà còn là sợi dây kết nối tâm linh giữa người sống và thế giới vô hình. Vào ngày Rằm, nếu đã thắp hương cho tổ tiên hay thần linh, hãy trông cho đến khi hương cháy hết. Việc hương tắt ngang bị xem là dấu hiệu “lệch nhịp tâm linh”, thể hiện sự xao nhãng hoặc thiếu thành tâm trong việc cúng bái.
* Thông tin trong bài mang tính chất tham khảo, chiêm nghiệm!