Bức tranh “Người Vitruvius” được danh họa Leonardo da Vinci vẽ vào khoảng năm 1490. Đây là một trong những bức vẽ nổi tiếng nhất của danh họa xuất chúng này. Ảnh: Getty Images.
Trong bức tranh “Người Vitruvius”, Da Vinci vẽ hình ảnh một người đàn ông khỏa thân với tay chân dang rộng trong hai tư thế chồng lên nhau, đặt gọn trong một hình vuông và một hình tròn. Ảnh: Dr Rory Mac Sweeney/Journal of Mathematics and the Arts.
Bức vẽ này là minh họa lý tưởng về tỷ lệ cơ thể con người, lấy cảm hứng từ kiến trúc sư La Mã Marcus Vitruvius - người tin rằng cơ thể có tỷ lệ hài hòa như những ngôi đền hoàn hảo. Ảnh: Dr Rory Mac Sweeney/Journal of Mathematics and the Arts.
Tuy nhiên, kiến trúc sư Vitruvius không đưa ra công thức toán học cụ thể cho mối quan hệ hình học này. Trong hơn 500 năm qua, cách danh họa Da Vinci đạt được sự “ăn khớp” tuyệt đối giữa hình vuông và hình tròn trở thành bí ẩn lớn. Ảnh: Dr Rory Mac Sweeney/Journal of Mathematics and the Arts.
Mới đây, Tiến sĩ Rory Mac Sweeney, một nha sĩ có trình độ chuyên môn về di truyền học ở London, Anh cho hay có thể giải đáp bí ẩn tồn tại trong bức vẽ “Người Vitruvius” của Da Vinci. Ảnh: Dr Rory Mac Sweeney/Journal of Mathematics and the Arts.
Theo nghiên cứu đăng trên tạp chí Journal of Mathematics and the Arts của Tiến sĩ Rory, hình ảnh mang tính biểu tượng này phản ánh cùng một nguyên lý thiết kế thường gặp trong tự nhiên và giải phẫu người. Ảnh: Granger/Shutterstock.
Tiến sĩ Rory cho hay, Da Vinci đã sử dụng một chi tiết ít được chú ý là một tam giác đều mà ông ghi chú trong bản thảo bức vẽ. Khi phân tích, hình tam giác này cho thấy sự tương đồng với “tam giác Bonwill” - một khái niệm giải phẫu răng miệng mô tả hình tam giác đều tưởng tượng nối hai khớp hàm và điểm giữa của hai răng cửa dưới, vốn có vai trò tối ưu lực nhai. Ảnh: Alamy Stock Photo.
Việc lặp lại tam giác đều quanh rốn 6 lần đã tạo thành một họa tiết lục giác qua đó giúp Da Vinci đạt được tỷ lệ cạnh hình vuông so với bán kính hình tròn khoảng 1,64 - 1,65. Ảnh: indigomusic.com.
Con số trên gần sát “tỷ lệ tối ưu” 1,633, vốn xuất hiện phổ biến trong tự nhiên và được coi là nguyên tắc tổ chức không gian hiệu quả nhất, ví dụ như mô hình xếp chặt lục giác của quả cầu. Ảnh: indigomusic.com.
Tiến sĩ Rory tin rằng danh họa Da Vinci đã nắm rất rõ nguyên lý thiết kế lý tưởng của cơ thể người nhưng không bao giờ giải thích rõ ràng điều đó. Thiên tài này đã đi trước thời đại hàng thế kỷ. Ảnh: Museum of Science.
