1. Thủ đoạn tinh vi

Công an thành phố Đà Nẵng vừa cảnh báo thủ đoạn mạo danh nhân viên tổng đài ngân hàng gọi điện mời phát hành thẻ tín dụng.

Cụ thể, các đối tượng tự nhận là nhân viên ngân hàng gọi điện, gửi tin nhắn (SMS, Zalo, messenger…) thuyết phục khách hàng chủ động mở thẻ ghi nợ phi vật lý hoặc làm hồ sơ phát hành thẻ tín dụng tại ngân hàng. Một số số điện thoại lừa đảo đã được phản ánh: 02366888766, 02488860469, 02888865154, 02455557665…

Sau đó, chúng yêu cầu khách hàng cung cấp một số thông tin thẻ để liên kết thẻ của khách hàng với ví điện tử của đối tượng, từ đó chiếm đoạt tiền trong thẻ. Các thông tin chúng yêu cầu cung cấp thường bao gồm:

- Thông tin thẻ: Hình ảnh thẻ; dãy số in trên thẻ; tên trên thẻ; màn hình hiển thị số thẻ đầy đủ trong dịch vụ ngân hàng số;

- Mã OTP được gửi tới số điện thoại của khách hàng.

Trong quá trình lừa đảo, kẻ gian có thể yêu cầu khách hàng chuyển tiền thanh toán phí hồ sơ, phí phát hành thẻ….

Mới đây, ngày 11/7, anh N.V.P.Đ (SN: 1982; trú phường Thanh Khê - TP. Đà Nẵng) có nhận cuộc gọi từ số điện thoại 02455557665 thông báo mở thẻ tín dụng Ngân hàng Vietcombank. Anh Đ làm theo hướng dẫn và khi kiểm tra tài khoản Vietcombank của mình thì phát hiện bị trừ số tiền 30 triệu đồng.

2. Khuyến cáo từ cơ quan chức năng

Cơ quan Công an thành phố Đà Nẵng khuyến cáo người dân:

- Tuyệt đối không cung cấp các thông tin bảo mật (thông tin thẻ, mật khẩu ứng dụng VCBDigibank, mã OTP) cho bất kỳ ai.

- Không truy cập vào các đường link lạ hoặc quét mã QR không rõ nguồn gốc được gửi qua thư điện tử (email), tin nhắn (SMS) hoặc mạng xã hội.

- Thường xuyên cập nhật nội dung Hướng dẫn giao dịch an toàn trên website của các Ngân hàng.

- Báo ngay cho cơ quan Công an gần nhất khi nhận thấy có dấu hiệu lừa đảo để được xử lý kịp thời.

Cục An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Bộ Công An nhấn mạnh rằng các hành vi lừa đảo qua điện thoại ngày càng tinh vi, bao gồm cả việc giả mạo đầu số đáng tin cậy. Đại diện Cục cho biết: "Người dân cần xác minh thông tin thông qua các kênh chính thống trước khi thực hiện bất kỳ giao dịch nào." Cục cũng khuyến nghị tăng cường sử dụng các phần mềm bảo mật và thường xuyên kiểm tra tài khoản ngân hàng để phát hiện sớm các giao dịch bất thường.

Hiệp hội an ninh mạng quốc gia khuyến khích sử dụng các phần mềm bảo mật như nTrust để phát hiện mã độc và ngăn chặn các nguy cơ lừa đảo. Ngoài ra, cần tuyệt đối không nhấp vào các đường link lạ được gửi qua tin nhắn hoặc email. Hiệp hội cũng cho biết họ đang phối hợp với các cơ quan chức năng để nâng cao nhận thức cộng đồng về các mối đe dọa an ninh mạng.

Thời gian qua, Bộ Thông Tin Và Truyền Thông (TT&TT) đã triển khai dịch vụ định danh cuộc gọi (Voice Brandname) cho 732 số điện thoại thuộc cơ quan nhà nước. Khi nhận cuộc gọi từ những số đã được định danh, người dân sẽ thấy tên cơ quan hiển thị trực tiếp, giúp giảm nguy cơ bị lừa đảo. Bộ cũng cảnh báo, nếu nhận cuộc gọi từ các đầu số như +03, +05, +07, +08, +09 nhưng không hiển thị tên định danh, người dân nên thận trọng và không thực hiện theo yêu cầu từ các cuộc gọi này.

Trao đổi với PV Báo Tri thức và Cuộc sống, luật sư Nguyễn Ngọc Hùng - Trưởng Văn phòng luật sư Kết Nối (Đoàn luật sư TP Hà Nội) cho biết, hành vi trên đã dùng các thủ đoạn công nghệ, kỹ thuật để lừa đảo đánh cắp, chiếm đoạt thông tin, tài sản của người khác.

Theo khoản 1 Điều 3 Nghị định 25/2014/NĐ-CP, tội phạm có sử dụng công nghệ cao là hành vi nguy hiểm cho xã hội được quy định trong Bộ luật Hình sự có sử dụng công nghệ cao. Tội phạm công nghệ cao hiện nay được xếp vào nhóm các tội phạm trong lĩnh vực công nghệ thông tin, mạng viễn thông từ Điều 285 đến Điều 294 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017). Cụ thể, tại Điều 290 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) quy định Tội sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản có thể bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 20 năm. Đồng thời, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.

Bên cạnh đó, Nghị định 25/2014/NĐ-CP cũng định nghĩa vi phạm pháp luật khác có sử dụng công nghệ cao là hành vi vi phạm pháp luật có sử dụng công nghệ cao nhưng chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự. Người vi phạm quy định về sử dụng mạng nhằm chiếm đoạt tài sản có thể bị xử phạt hành chính theo Điều 81 Nghị định 15/2020/NĐ-CP từ từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng. Ngoài phạt tiền, người vi phạm còn có thể bi áp dụng phạt bổ sung là tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính đối với hành vi vi phạm quy định tại khoản 2 Điều 81 Nghị định 15/2020/NĐ-CP.

Tình hình tội phạm liên quan đến các chiêu trò lừa đảo chiếm đoạt tài sản ngày càng phức tạp và tinh vi hơn. Các đối tượng thường sử dụng nhiều phương thức khác nhau để qua mặt người dân, gây thiệt hại lớn về tài chính. Để phòng tránh các hình thức lừa đảo này, người dân cần thực hiện các biện pháp cảnh giác và đề cao cảnh giác trong quá trình giao dịch, đặc biệt là khi nhận thông tin từ các nguồn không rõ ràng hoặc từ người lạ.