Một bài báo đăng trên tạp chí Aircraft Design của Trung Quốc đã đưa ra đánh giá chuyên sâu về máy bay chiến đấu không người lái XQ-58A Valkyrie (UCAV) đang được phát triển bởi công ty Kratos Defense & Security Solutions.
Theo thông tin đầu tiên từ tờ South China Morning Post, các kỹ sư Trung Quốc không mấy ấn tượng với hiệu suất khí động học của máy bay không người lái XQ-58A, lưu ý rằng XQ-58A chỉ có thể chịu được lực kéo là 1,7 so với trọng lực.
Đây là tính năng quan trọng nhất trong các tình huống không chiến điển hình, bởi vì theo bài báo của Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng, “hầu hết các máy bay chiến đấu, cần phải hãm lại một lực lớn gấp bảy lần trọng lực hoặc cao hơn”.
Một nghiên cứu riêng biệt do Đại học Công nghệ Quốc phòng Trung Quốc thực hiện cũng đưa ra kết luận tương tự, “khả năng cơ động yếu của XQ-58A có thể dẫn đến việc nó dễ bị tiêu diệt bởi các loại pháo phòng không tầm trung trên mặt đất, tên lửa đối không trên không, hoặc cận chiến bằng máy bay chiến đấu”.
Còn Giáo sư Guo Zheng của Đại học Công nghệ Quốc phòng Quốc gia thì cho rằng, UAV dễ bị tấn công bởi các công cụ đối phó điện tử (ECM), có thể cắt đứt liên kết giữa XQ-58A và đài điều khiển, hoặc vô hiệu hóa nó hoàn toàn bằng “vũ khí xung điện từ mạnh”.
Kết luận của các chuyên gia Trung Quốc đưa ra một số cảnh báo chính. Phân tích của họ dựa hoàn toàn vào thông tin mã nguồn mở và “phần mềm thiết kế ngược”; tuy nhiên, XQ-58A vẫn đang được phát triển và có thể trải qua bất kỳ thay đổi thông số kỹ thuật nào, trước khi đưa vào sản xuất hàng loạt.
Về cơ bản hơn, phân tích trong hai bài báo này dường như cố gắng đưa XQ-58A vào một vai trò mà nó "không được thiết kế". XQ-58A không phải là một UAV dùng cho nhiệm vụ không chiến, mà tính năng của nó là một UCAV bay cùng, với nhiệm vụ hỗ trợ và hộ tống máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm F-35 và F-22.
Các tham số nhiệm vụ của XQ-58A bao gồm trinh sát, giám sát và tấn công các mục tiêu mặt đất; với trọng tải 250 kg vũ khí mà nó có thể mang theo, UAV Valkyrie sẽ sử dụng bom liệng có điều khiển (JDAM) trên tám điểm cứng; do vậy UAV Valkyrie không cần phải có tốc độ quá nhanh, hoặc khả năng cơ động để hoàn thành được những nhiệm vụ này.
Để phù hợp với các yêu cầu của Không quân Mỹ, UAV XQ-58A phải có khả năng hoạt động trên diện rộng. Ngay cả khi theo suy đoán của các nhà nghiên cứu UAV của Trung Quốc, một cuộc tấn công ECM giả định, nhằm cắt đứt liên lạc giữa UAV XQ-58A và đài điều khiển, thì XQ-58A vẫn sẽ được dẫn đường bởi các cảm biến và thuật toán trên UAV, để tiếp tục thực hiện các nhiệm vụ chiến trường.
Tờ báo nói thêm rằng, mặc dù UAV XQ-58A đang được quảng cáo là một máy bay không người lái có thể tái sử dụng chi phí thấp; nhưng trên thực tế, XQ-58A được thiết kế nhằm thực hiện các nhiệm vụ “tự sát” và tính năng của XQ-58A sẽ ảnh hưởng đến chiến lược sử dụng loại UAV này.
Thực tế là UAV Valkyrie là loại rẻ tiền, khiến nó trở thành một “ứng viên” rõ ràng cho việc “hấp thụ”, lôi kéo hỏa lực của đối phương; hoặc thực hiện các nhiệm vụ tấn công nguy hiểm, sâu trong không phận của đối phương.
Bất chấp những phản biện gay gắt của Mỹ, các tài liệu nghiên cứu của Trung Quốc vẫn cho rằng, khả năng kết nối mạng của XQ-58A có thể khiến nó trở thành trụ cột của lực lượng không quân Mỹ trong tương lai.
“Qua quá trình đảo ngược quy trình thiết kế UAV XQ-58A, có thể thấy rằng, với những đột phá không ngừng trong trí tuệ nhân tạo (AI) và công nghệ truyền dữ liệu mạng, “cánh bay đồng hành”, mà đại diện là UAV XQ-58A sẽ dần trở thành chủ lực trên chiến trường trong tương lai của Không quân Mỹ.
Trung Quốc cũng cho rằng, Mỹ đang đi đầu trong việc chuyển đổi mô hình tác chiến phối hợp giữa máy bay có phi công điều khiển và máy bay không người lái, với chiến thuật “cánh bay đồng hành”; đây cũng là chiến thuật không chiến chủ yếu trong tương lai.
UAV XQ-58A Valkyrie đã hoàn thành chuyến bay thử nghiệm thứ sáu vào đầu năm 2021. Dự án XQ-58A, nằm trong chương trình máy bay không người lái trang bị trí tuệ nhân tạo (AI) Skyborg, sẽ đảm nhận vai trò tiên phong trong đội hình chiến đấu, dọn đường cho F-35 và F-22 hủy diệt mục tiêu. Nguồn ảnh: QQ.
