Trong một động thái hiếm hoi và mang tính chiến lược, Toyota nhà sản xuất ôtô lớn nhất Nhật Bản, đang cân nhắc nhập khẩu các mẫu xe được sản xuất tại Mỹ về phân phối tại thị trường nội địa Nhật Bản. Đề xuất táo bạo này được đưa ra nhằm hỗ trợ tiến trình đàm phán thương mại giữa Nhật Bản và Mỹ, vốn đang căng thẳng bởi chính sách thuế cứng rắn từ chính quyền Tổng thống Donald Trump.

Thông tin này được hé lộ trong đoạn video phát hành ngày 9/6, trong đó ông Akio Toyoda, Chủ tịch Toyota đã trực tiếp trình bày ý tưởng với Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba trong cuộc họp hồi tháng 5. Theo ông Toyoda, Toyota sẵn sàng phân phối các mẫu ôtô do Mỹ sản xuất thông qua mạng lưới hơn 4.000 đại lý của hãng tại Nhật, như một nỗ lực thiện chí giúp giảm thâm hụt thương mại giữa hai nền kinh tế.
Ý tưởng này không phải không có lý. Trong khi các hãng xe Mỹ hiện chỉ có khoảng 163 điểm bán tại Nhật, mạng lưới khổng lồ của Toyota có thể giúp các mẫu xe Mỹ tiếp cận thị trường một cách dễ dàng hơn. Đồng thời, việc tăng cường nhập khẩu xe từ Mỹ cũng có thể là một hành động nhằm làm dịu sự bức xúc của Washington về tình trạng thâm hụt thương mại, điều mà ông Trump từng nhiều lần chỉ trích là “bất công”.

Tuy nhiên, không phải mọi hãng xe Nhật đều ủng hộ hướng đi này. Giám đốc điều hành của Honda, ông Toshihiro Mibe, bày tỏ sự hoài nghi khi cho rằng việc nhập khẩu ngược từ Mỹ “về cơ bản sẽ không giải quyết được vấn đề”. Honda hiện chưa có kế hoạch nào tương tự.
Căng thẳng thương mại Mỹ - Nhật gia tăng từ khi Tổng thống Trump áp mức thuế quan mới đối với hầu hết các nước trên thế giới. Nhật Bản là một trong những quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề nhất, khi ngoài mức thuế cơ bản 10%, Tokyo còn phải gánh thêm thuế đặc biệt 14%, đưa tổng mức thuế đối với ôtô nhập khẩu lên tới 24%. Chưa kể, Mỹ còn áp dụng mức thuế bổ sung 25% đối với ngành ôtô Nhật với lý do "an ninh quốc gia".

Đáp lại, chính phủ Nhật Bản đã đưa ra một loạt đề xuất nhằm thương lượng với Washington. Theo kế hoạch, ông Ryosei Akazawa, nhà đàm phán thuế hàng đầu của Nhật Bản và là trợ lý thân cận của Thủ tướng Ishiba, sẽ đến Mỹ trong tuần này để tham dự vòng đàm phán cấp bộ trưởng lần thứ 6. Mục tiêu của Tokyo là đạt được một số nhượng bộ từ phía Mỹ nhằm bảo vệ ngành công nghiệp ôtô nước nhà trước làn sóng bảo hộ thương mại ngày càng mạnh mẽ.
Trong bối cảnh đó, đề xuất của Toyota không chỉ mang tính thương mại đơn thuần, mà còn thể hiện một bước đi chiến lược, góp phần cân bằng lợi ích hai bên, đồng thời duy trì vị thế dẫn đầu của hãng trong các vấn đề toàn cầu. Liệu hành động “nhập xe ngược” này có đủ để xoa dịu Washington và cứu vãn cục diện căng thẳng thuế quan? Câu trả lời sẽ còn phụ thuộc vào nhiều biến số, nhưng ít nhất, Toyota đã bước một bước trước.