Trong bối cảnh thế giới đang chạy đua chuyển đổi sang xe điện, Chủ tịch Toyota, ông Akio Toyoda tiếp tục đưa ra lập trường thận trọng với xe thuần điện. Theo ông, tại Nhật Bản, xe điện không hẳn là giải pháp xanh như nhiều người kỳ vọng. Trái lại, chúng còn gây ô nhiễm nhiều hơn xe hybrid nếu xét toàn bộ vòng đời sản phẩm.

Phát biểu trong cuộc phỏng vấn với Automotive News, ông Toyoda khẳng định rằng việc ép buộc toàn ngành ôtô phải “điện hóa” quá nhanh là nguy hiểm. Tính đến nay, Toyota đã bán được khoảng 27 triệu xe hybrid kể từ khi giới thiệu mẫu Prius đầu tiên vào năm 1997. Những mẫu xe hybrid này, theo ông, chỉ thải ra lượng khí CO₂ tương đương 9 triệu xe thuần điện, tính cả quá trình sản xuất xe và pin. “Điều đó có nghĩa là một xe thuần điện có mức độ ô nhiễm gấp ba lần một xe hybrid”, ông Toyoda nhấn mạnh.

Vì sao xe điện chưa hẳn là “xanh”?

Trong khi nhiều nghiên cứu, bao gồm từ InsideEVs chỉ ra rằng xe điện phát thải ít hơn trong suốt vòng đời sử dụng, ông Toyoda lại tập trung vào giai đoạn sản xuất và nguồn điện sạc. Ông cho rằng nếu Toyota sản xuất 9 triệu xe thuần điện tại Nhật, lượng khí thải carbon sẽ tăng lên, bởi lẽ phần lớn điện tại Nhật hiện vẫn đến từ nhà máy nhiệt điện, vốn gây phát thải lớn.

“Chuyển sang xe điện quá nhanh mà không cải thiện hệ thống năng lượng là bước đi thiếu tính bền vững,” ông nói. Ngoài ra, việc cắt giảm mạnh xe dùng động cơ đốt trong cũng có thể khiến hàng triệu việc làm trong chuỗi cung ứng toàn cầu đứng trước nguy cơ biến mất.

Bị chỉ trích nhưng vẫn dẫn đầu thị trường

Toyota từng hứng chịu không ít chỉ trích vì tỏ ra “chậm chân” trong cuộc đua xe điện, đặc biệt so với các đối thủ Trung Quốc, Hàn Quốc và Mỹ. Tuy nhiên, thực tế cho thấy hãng vẫn giữ vị thế nhà sản xuất ôtô lớn nhất thế giới trong năm thứ 5 liên tiếp (tính đến 2024). Chiến lược “đi từng bước” với hybrid và cải tiến động cơ xăng hiện hữu dường như vẫn phát huy hiệu quả.

Chiếc Aygo X, mẫu xe chạy xăng mới nhất của Toyota, được áp dụng công nghệ hybrid và hiện là mẫu xe không cắm điện có mức phát thải CO₂ thấp nhất trên thị trường. Điều này giúp hãng duy trì lợi thế tại các thị trường chưa sẵn sàng cho xe điện hoàn toàn.

Mặc dù Toyota không phủ nhận tương lai của xe điện, ông Toyoda từng dự đoán rằng thị phần xe thuần điện sẽ không vượt quá 30%. Thay vào đó, hãng kỳ vọng nhiều vào xe hybrid và nhiên liệu tổng hợp.

Mẫu xe chạy bằng hydro nén Mirai dù thất bại về mặt thương mại, vẫn được Toyota đặt nhiều kỳ vọng trong dài hạn. Hãng đang hợp tác với BMW để sản xuất hàng loạt xe chạy bằng hydro vào năm 2028. Bên cạnh đó, Lexus thương hiệu con của Toyota, đã trình làng mẫu xe điện RZ, sẽ cập bến thị trường Mỹ vào 2027.

Toyota không từ bỏ động cơ đốt trong

Không chỉ duy trì phát triển hybrid và xe điện, Toyota còn tiếp tục đầu tư vào xe chạy xăng truyền thống. Tổng Giám đốc điều hành Koji Sato từng tuyên bố: “Ôtô không còn là ôtô nếu nó không mang lại niềm vui lái xe”. Điều đó phản ánh rõ nét qua kế hoạch hồi sinh Supra, Celica, và việc Lexus chuẩn bị giới thiệu GT3, mẫu xe thể thao cao cấp dùng động cơ V8.

Thay vì đặt cược tất cả vào xe điện như nhiều hãng khác, Toyota đang theo đuổi một chiến lược đa công nghệ, từ xăng, hybrid, xe điện cho đến hydro. Đó là cách mà Akio Toyoda tin rằng sẽ giúp hãng duy trì sức cạnh tranh trong tương lai đầy bất định của ngành công nghiệp ôtô.