Triển vọng về một thỏa thuận thương mại ngắn hạn giữa Mỹ và Trung Quốc đã bị phủ bóng đen vào thứ sáu hôm qua 20.9, khi Tổng thống Donald Trump gọi Trung Quốc là ‘mối đe dọa đối với thế giới’, và bác bỏ ý tưởng về một thỏa thuận tạm thời bằng mọi giá với Bắc Kinh. Đồng thời trong ngày các quan chức Trung Quốc đã hủy bỏ các chuyến thăm theo kế hoạch với nông dân Mỹ ở Montana và Nebraska.

Các tin tức kết hợp đã khiến các nhà đầu tư hoảng sợ, và Chỉ số công nghiệp trung bình Dow Jones mất 160 điểm, tương đương khoảng 0,6%.

Các cuộc đàm phán vốn được thiết lập vào đầu tháng 10 để tháo gỡ khó khăn, nhưng các sự kiện ‘sinh đôi’ vào thứ sáu nêu trên cho thấy cả hai bên không có sự khẩn cấp nào để hoàn thành một thỏa thuận.

Trong một cuộc họp báo, Tổng thống Trump nói với các phóng viên rằng ông không chịu bất kỳ áp lực nào để hoàn thành thỏa thuận thương mại với Trung Quốc trước cuộc bầu cử năm 2020, mặc dù trong những tuần gần đây ông đã nhấn mạnh rằng Trung Quốc muốn xuống nước thỏa thuận với ông để vực dậy nền kinh tế. Ông Trump cũng nói rằng ông sẽ giữ nguyên ý định một thỏa thuận lớn, toàn diện bị (Trung Quốc) né tránh trong hơn một năm. Những bình luận của ông dường như tỏ rõ thái độ trước áp lực chính trị và kinh tế ngày càng tăng trong việc sớm giải quyết cuộc chiến thương mại.

“Ở đây, chúng tôi đang tìm kiếm một thỏa thuận hoàn chỉnh. Tôi không tìm kiếm một thỏa thuận manh mún. Chúng tôi đang tìm kiếm thỏa thuận lớn. Chúng tôi đã đưa đẩy nó đến cấp độ này”, người đứng đầu Nhà trắng cho biết.

Ông Trump thường mô tả các quan chức Trung Quốc và sự háo hức của họ nhằm đạt được thỏa thuận theo cách không giống như các quan chức Trung Quốc nói về các cuộc đàm phán. Người Trung Quốc đã không bày tỏ bất kỳ sự sốt sắng nào để giải quyết sự khác biệt với Nhà Trắng. Và bằng chứng mới nhất là việc các quan chức Trung Quốc đã lên kế hoạch đến thăm nông dân ở Montana vào tuần tới, nhưng chuyến thăm đó đã bị hủy vào hôm qua mà không có lời giải thích nào.

Scott Kulbeck, người đứng đầu Văn phòng Liên đoàn Nông trại Montana, cho biết ông mới nhận được tin tức và không được cung cấp thông tin về việc liệu phái đoàn sẽ lên lịch lại. Tương tự, Sở Nông nghiệp Nebraska chỉ mới biết vào sáng thứ sáu rằng cuộc họp với một phái đoàn Trung Quốc đã bị hủy bỏ. Christin Kamm, nhân viên cung cấp thông tin của Sở cho biết cô không có bất kỳ thông tin nào về lý do tại sao người Trung Quốc hủy chuyến thăm hoặc liệu cuộc họp sẽ được lên lịch lại hay không.

Sự việc này tuy nhỏ nhưng nó thể hiện sự mất niềm tin lớn giữa hai bên. Đặc biệt đối với phía Mỹ thì việc quan chức Trung Quốc hủy không thăm nông trại Mỹ cho thấy Bắc Kinh chưa hào hứng việc nhập khẩu nông sản Mỹ và đây cũng là điều ông Trump đặc biệt quan tâm. Vết rạn đã xuất hiện.