Lực lượng Houthi vừa công bố thông tin cho biết, họ đã bắn rơi chiếc trực thăng tấn công hạng nặng Apache của thuộc Không quân Saudi Arabia.
Theo tuyên bố của Thiếu tướng Yahya Sari, phát ngôn viên của Lực lượng Vũ trang Yemen (đồng minh chủ chốt Houthi), vụ bắn hạ diễn ra hôm 29-11 khi chiếc trực thăng tấn công của Saudi Arabia đang hoạt động ở khu vực giáp ranh biên giới Yemen.
"Chiếc Apache bị bắn hạ bằng tên lửa phòng không vác vai được sản xuất dưới thời Liên xô, nhiều khả năng là Igla", vị tướng này tuyên bố. Tuy vậy sau khi các chuyên gia phân tích hình ảnh video ghi lại hiện trường thì đã xác định hệ thống phòng không 9K33 Osa mới là tác giả bắn hạ chiếc trực thăng này.
Giới phân tích cho rằng có thể chiếc AH-64 Apache của Saudi Arabia đã không kích hệ thống phòng không này, nhưng vì đánh trượt nên chúng đã bị hệ thống này phản đòn.
Việc chiếc trực thăng tối tân Apache bị hệ thống phòng không cũ thời Liên Xô bắn hạ đã ít nhiều giáng đòn vào niềm kiêu hãnh của Mỹ.
9K33 Osa (Ong bắp cày) là một hệ thống tên lửa đất đối không di động tầm thấp do Liên Xô nghiên cứu chế tạo trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh, NATO gọi nó bằng cái tên SA-8 Gecko.
Công việc phát triển 9K33 Osa bắt đầu vào năm 1960 như một đối trọng với hệ thống SAM Mauler của Mỹ.
Tổ hợp 9K33 Osa chính thức được chấp nhận đưa vào phục vụ trong các đơn vị Bộ binh cơ giới Liên Xô vào năm 1971 và đã được xuất khẩu tới 19 quốc gia.
9K33 Osa là hệ thống tên lửa phòng không đầu tiên của Liên Xô tích hợp radar dẫn bắn lên xe mang phóng tự hành (TELAR), tạo ra tính cơ động rất cao khi có thể vừa phát hiện, theo dõi và dẫn bắn tên lửa chống lại trực thăng cũng như máy bay trong mọi điều kiện thời tiết.
Phiên bản sản xuất ban đầu của Osa mang theo 4 tên lửa 9M33 có tầm bắn tối đa 10 km và trần bay 5 km, biến thể nâng cấp Osa AKM mang 6 tên lửa 9M33M3 và nâng tầm bắn lên tới 15 km, độ cao hoạt động lớn nhất 12 km.
Tên lửa đánh chặn 9M33M3 có chiều dài 3.158 mm; đường kính thân 209,6 mm; trọng lượng 170 kg; mang đầu nổ cận đích nặng 16 kg.
Tên lửa đạt vận tốc 1.020 m/s; xác suất tiêu diệt mục tiêu 35 - 85% tùy độ cao, nhược điểm của Osa là nó không thể bắn khi đang di chuyển.
Từng xe mang phóng tự hành của Osa đều hoạt động độc lập, radar trinh sát của nó phát hiện được mục tiêu từ cự ly 30 - 40 km, theo dõi trong tầm 20 km và có thể tìm kiếm trong khi di chuyển.
Ở cạnh radar cảnh giới chính có 2 radar điều khiển hỏa lực, vì vậy tổ hợp có thể dẫn bắn cho 2 tên lửa cùng lúc, hơn nữa 2 tên lửa này lại được dẫn trên 2 tần số khác nhau nhằm gây khó khăn hơn cho việc chế áp của đối phương.
Osa còn có thể nhận sự hỗ trợ từ hệ thống radar cảnh giới cấp trung đoàn như P-40 Long Track, P-15 Flat Face hay PRV-16 Thin Skin...
Thời gian phản ứng từ khi phát hiện mục tiêu cho đến lúc tên lửa được phóng lên là 26 giây.
Xe TELAR 9A33 của Osa sử dụng khung gầm xe bọc thép đổ bộ BAZ-5937 6x6 với kíp chiến đấu 5 người, được bọc giáp nhẹ và có khả năng phòng chống vũ khí hủy diệt hàng loạt.
Thời gian chuyển trạng thái dừng đỗ sang hành quân trong vòng 4 phút.
Thông số kỹ thuật cơ bản của xe: chiều dài 9,1 m; chiều rộng 2,78 m; trọng lượng 18 tấn.
Động cơ diesel tăng áp 2D20B 300 mã lực cho tốc độ di chuyển tối đa 80 km/h trên đường bộ, 8 km/h khi bơi, tầm hoạt động 500 km, vượt vật cản cao 0,5 m và vượt hào rộng 1,2 m.
Ngoài ra, xe còn được trang bị động cơ turbine khí phụ trợ để đề phòng trường hợp động cơ chính không làm việc và hệ thống điều chỉnh áp suất lốp trung tâm. Toàn bộ tổ hợp có thể dễ dàng vận chuyển bởi máy bay vận tải quân sự Il-76. Cho đến hiện tại, đây vẫn được coi là một trong số hệ thống đánh chặn tầm gần nguy hiểm trên thế giới.
