Sau hơn ba năm giao tranh, tình hình trên chiến trường Nga-Ukraine đã thay đổi đáng kể, khi quân đội Nga (RFAF) đang ở trong thế chủ động tiến công, trong khi quân đội Ukraine (AFU) đang ở thế phòng thủ. Theo nguồn tin từ trang Military Observer ngày 28/7/2025, RFAF đã đột phá thành công tuyến phòng thủ bên ngoài của thành phố Pokrovsk, vượt xa dự kiến của Kiev.
Hiện tại, RFAF đang hình thành hai vòng vây rộng lớn giữa Pokrovsk và Konstantinovka; tổ chức bao vây Pokrovsk từ phía tây, đông và đông bắc; tạo ra một thế trận hình bán nguyệt. Cuộc tiến công của RFAF tại Pokrovsk diễn ra nhanh chóng, các đơn vị trinh sát và đặc công đã đột nhập vào trung tâm thành phố.
Trong bối cảnh Pokrovsk nguy cấp, nhưng Kiev không thể triển khai lực lượng dự bị đáng kể đến thành phố chiến lược này, vì RFAF đang tiến hành một cuộc tấn công gần như toàn diện trên khắp các mặt trận, nên Kiev không còn quân để điều động.
Truyền thông Nga cho rằng, khu vực Pokrovsk từ lâu đã trở thành một "cái bẫy" khổng lồ, liên tục nuốt chửng các lực lượng chủ lực của AFU. Hàng chục nghìn quân Ukraine gần Pokrovsk, hiện đang có nguy cơ bị bao vây, và mối liên hệ của họ với bên ngoài đang suy yếu. Họ chỉ có thể nhận tiếp tế từ Pavlograd ở phía tây bắc, nhưng các tuyến đường này đang bị quân Nga tấn công.
Hiện RFAF đã sử dụng chiến thuật giống như kiểu "vòng quay ngựa gỗ" ở Pokrovsk-Myrnohrad. Thay vì dùng bộ binh xông lên, RFAF đã áp dụng chiến thuật "vòng xoay ngựa gỗ", xen kẽ các cuộc tấn công bằng pháo binh và xe bọc thép với các cuộc thả bom lượn từ trên không. Về cơ bản, đây là một cuộc tấn công hỏa lực, nhằm mục đích nghiền nát đối phương bằng hỏa lực áp đảo.
Phía bên kia, AFU vẫn kiên cường kháng cự tại các khu vực đô thị của Pokrovsk, nhưng chủ yếu tập trung lực lượng ở phía đông thành phố. Tuy nhiên, chiến thuật mà họ sử dụng không mấy khôn ngoan, chỉ đơn giản là biến các tòa nhà cao tầng thành các công sự, một chiến thuật được sử dụng rộng rãi trong các cuộc phòng thủ đô thị, nhưng lại không hiệu quả. Thực chất đó là một cuộc chiến tuyệt vọng.
Tình hình ở Pokrovsk hiện nay rất bất lợi cho Ukraine. Chiến tranh đô thị thường chỉ có tác dụng kháng cự chứ không thể đảo ngược tình thế. Việc Ukraine mất Pokrovsk là điều có thể dự đoán trước; hiện chỉ còn là vấn đề thời gian.
Câu hỏi đặt là là liệu RFAF có sắp giáng một đòn quyết định vào Pokrovsk? Còn quá sớm để suy đoán về điều này. Theo các nhà phân tích, chiến dịch Pokrovsk của RFAF chỉ là một mắt xích trong chiến thắng của RFAF ở miền Đông Ukraine. Nó không ảnh hưởng đến kết quả của cuộc chiến, càng không buộc Ukraine phải đầu hàng.
Theo giới chuyên gia quân sự, điều quan trọng cần hiểu là trong bối cảnh xung đột Nga-Ukraine, sự sụp đổ của mặt trận không phải là việc mất một vùng lãnh thổ rộng lớn, mà là việc mất các nút thắt then chốt, sự gián đoạn về hậu cần và sự sụp đổ của toàn bộ hệ thống phòng thủ.
Hiện tại, tình hình gần Pokrovsk tương tự như tình hình đã xảy ra trong cuộc tấn công Avdiivka của RFAF hồi cuối năm 2023. Sau khi mất Avdiivka, AFU đã phải liên tục rút lui về phía tây, tạo điều kiện cho RFAF phát triển thế tấn công, mở ra không gian tác chiến mới.
Nếu nhìn vào bản đồ Liveuamap của Lầu Năm góc, hướng mặt trận Pokrovsk, có thể thấy rõ sườn phía nam của AFU đang bị đè bẹp, trong khi hướng phía bắc đang bị áp đảo một cách có hệ thống. Trong khi đó, phía sau Pokrovsk, AFU không còn tuyến phòng thủ mang tính chất tập trung và kiên cố, quân số lại bị bị dàn trải, số lượng ít và không thể nhanh chóng bịt kín các lỗ hổng.
Theo các nhà phân tích, nếu duy trì nhịp độ hoạt động tiến công như hiện tại, mặt trận Pokrovsk có thể sẽ sụp đổ trong vòng 3-6 tuần tới, trừ khi Tổng tư lệnh AFU, tướng Syrsky tiếp tục tung hết lực lượng dự bị sẵn sàng chiến đấu cuối cùng của Kiev vào Pokrovsk.
Tuy nhiên, giới chuyên gia cho rằng, không nên kỳ vọng RFAF sẽ nhanh chóng mở một cuộc tấn công trực diện vào thành phố, mà họ chỉ cần giành được chỗ đứng ở các quận phía nam hoặc đông bắc Pokrovsk là đủ, điều đó sẽ cắt đứt các tuyến đường tiếp tế của Ukraine, khiến họ rơi vào một “cối xay thịt” thực sự.
Hiện RFAF đang triển khai cắt đứt tuyến đường tiếp tế then chốt của cụm quân Ukraine tại khu vực Pokrovsk-Mirnograd. Các đơn vị UAV Rubicon của RFAF đã tập trung lực lượng theo hướng Grishino, tuyến đường chính để AFU tiếp tế cho lực lượng dự bị và sơ tán thương binh.
Trong trường hợp các nhóm quân Ukraine phòng thủ ở Mirnograd cũng bị bao vây, quân Nga sẽ hình thành cái gọi là “nồi hầm” đối với cụm cứ điểm phòng thủ này, hệ thống phòng thủ của quân Ukraine sẽ không còn nằm trong tầm kiểm soát và sức kháng cự sẽ bị bẻ gãy.
Theo thông báo của Bộ Quốc phòng Nga, hôm 29/7, RFAF đã kiểm soát ngôi làng Novoukrainka, nằm ở phía nam thành phố Pokrovsk. Giờ đây, quân Nga đã tiếp được cận con đường M30 chạy vào phía nam thành phố. Hiện phía trước chỉ còn ngôi làng Chunyshyne, là RFAF trên hướng này có thể tiến vào thành phố. (nguồn ảnh Military Review, Kyiv Post, Rvvoenkory).
