Ruồi xê xê hay ruồi tse-tse/Tsetse, tên khoa học là Glossina là một loài ruồi vùng nhiệt đới châu Phi thuộc Họ Glossinidae trong liên họ Hippoboscoidea, trong đó chỉ có một chi bao gồm các loài ruồi xê rê ở châu Phi mang và truyền bệnh, đặc biệt là chứng ngủ thiếp khi châm vào người và động vật.
Ruồi ngủ xê xê Châu Phi là một tác nhân truyền bệnh, chủ yếu thấy ở châu Phi và có thể nhận biết bởi vòi của chúng. Vòi được sử dụng để hút máu cả người và động vật, đôi cánh của chúng gập lại ở phía trên khi nghỉ. Các bệnh chủ yếu lây lan qua ruồi xê xê ở Châu Phi là bệnh Trypanosomiasis, còn gọi là bệnh ngủ.
Bệnh ngủ Châu Phi không chỉ ảnh hưởng đến con người, mà còn đến gia súc, với khoảng 3 triệu động vật chết mỗi năm. Các vết cắn của ruồi ảnh hưởng đến gần nửa triệu người mỗi năm, trong đó có người bị chết do bệnh ngủ. Không giống như muỗi và các loại ruồi đốt khác, chỉ có con cái hút máu, đối với ruồi xê xê ở Châu Phi thì cả con đực và con cái đều hút máu.
Khi bị ruồi xê xê Châu Phi đốt, nạn nhân sẽ có triệu chứng cúm, mệt mỏi, đau đầu, sưng tấy và trong nhiều trường hợp sốt cao, nói lắp và động kinh.
Trong hình là bộ máy chọc thủng da của ruồi tsetse dưới kính hiển vi quang học. Có thể thấy các đầu vòi của loài này có các mảng răng và dũa dùng để thâm nhập vào da và hút máu. Hình (b) là hình ảnh vòi chụp từ cạnh bên.
Loài ruồi nguy hiểm này "tiêm" nước bọt có chứa chất chống đông máu của mình qua ống tiết nước bọt hẹp nằm phía trong vòi.
Ống tiết nước bọt nằm phía trong vòi của ruồi xê xê với các cấu trúc hình ngón tay kèm bơm hút ở đầu ống.
Không phải muỗi vằn truyền bệnh sốt xuất huyết là mối hiểm nguy kinh dị nhất, ruồi xê xê còn gây ra bệnh chết người kinh hoàng hơn nữa.
Ruồi xê xê sở hữu những chiếc răng và dũa vô cùng sắc nhọn, chúng sử dụng những vũ khí trời ban này để cắn và nhai xuyên qua da, xé toang các mao mạch dưới da để hút máu.
Các vết cắn của ruồi ảnh hưởng đến gần nửa triệu người mỗi năm, trong đó có người bị chết do bệnh ngủ. Bệnh ngủ là một trong những căn bệnh nguy hiểm nhất ở châu Phi.
Bất kỳ dấu hiệu nào của bệnh được phát hiện sớm nên được điều trị ngay để ngăn chặn nguy cơ gây tử vong. Cần tư vấn bác sĩ ngay lập tức để có các phương pháp điều trị y tế. Trong một số trường hợp, triệu chứng có thể không xuất hiện trong vòng vài tháng hoặc thậm chí nhiều năm sau khi nạn nhân bị đốt.
