Theo Cục Đăng kiểm Việt Nam, việc chuyển đổi từ xe xăng dầu sang xe điện và phương tiện năng lượng xanh là xu thế tất yếu. Tính đến giữa tháng 7/2025, cả nước đã có hơn 184.000 ôtô điện lưu hành, tăng hơn 20 lần so với năm 2022. Riêng trong 7 tháng đầu năm, gần 54.000 xe điện đã hoàn tất thủ tục đăng kiểm lần đầu, phản ánh tốc độ bùng nổ của thị trường.
Phòng Kiểm định xe cơ giới (VAR) cho biết xe điện, xe hybrid, phương tiện thông minh và xe tự lái có cấu tạo hoàn toàn khác so với xe động cơ đốt trong. Vì vậy, kiểm định trong kỷ nguyên mới không chỉ dừng ở kiểm tra vật lý mà phải kết hợp chẩn đoán phần mềm, giám sát toàn bộ vòng đời công nghệ pin và hệ thống điều khiển. Ngay cả các bản cập nhật phần mềm từ xa của nhà sản xuất cũng cần có cơ chế quản lý phù hợp.
Nếu như xe xăng dầu tập trung kiểm tra động cơ và khí thải, thì với xe điện, quy trình sẽ chú trọng vào ba hạng mục an toàn cốt lõi: pin, hệ thống điện - phanh và phần mềm điều khiển. Cục Đăng kiểm hiện đang tham khảo kinh nghiệm từ châu Âu, Mỹ, Nhật Bản và Trung Quốc để xây dựng tiêu chuẩn riêng cho xe điện.
Để đáp ứng yêu cầu kiểm định mới, các trung tâm đăng kiểm sẽ phải trang bị máy đo điện trở cách điện, thiết bị kiểm tra pin cao áp và máy chẩn đoán chuyên sâu. Cục Đăng kiểm cũng tính đến việc xây dựng các trung tâm đăng kiểm tự động dành riêng cho xe điện và xe tự lái, hoặc bố trí khu vực chuyên biệt trong hệ thống hiện hữu.
Nhằm khuyến khích người dân sử dụng phương tiện xanh, Cục Đăng kiểm đề xuất áp dụng mức phí kiểm định thấp hơn cho xe điện so với xe chạy xăng dầu. Đồng thời, cơ quan này kiến nghị Chính phủ miễn hoặc giảm thuế nhập khẩu linh kiện, giảm thuế tiêu thụ đặc biệt và lệ phí trước bạ cho xe điện.
Một đề xuất quan trọng khác là thành lập Quỹ chuyển đổi giao thông xanh với nguồn vốn từ ngân sách, phí môi trường và các khoản tài trợ quốc tế. Quỹ này sẽ hỗ trợ doanh nghiệp vận tải, taxi đổi mới đội xe sang xe điện hoặc hybrid, đồng thời khuyến khích doanh nghiệp trong nước nghiên cứu công nghệ tiết kiệm nhiên liệu và xử lý khí thải.
