Dị tật tắc tá tràng bẩm sinh hiếm gặp

Các bác sĩ Khoa Ngoại tổng hợp, Bệnh viện Nhi Hải Phòng vừa phẫu thuật thành công cho một trẻ sơ sinh bị dị tật bẩm sinh đường tiêu hóa, tắc tá tràng do tụy nhẫn.

Đây là một căn bệnh hiếm gặp, khó phát hiện, khó phẫu thuật và gây mê hồi sức nếu không có chuyên môn và kinh nghiệm tốt.

Theo lời kể của gia đình, trong quá trình mang thai, chị N.T.H đã phát hiện con bị tắc tá tràng từ lúc thai 27 tuần qua siêu âm. Bé chào đời sau ca sinh thường, cân nặng thấp chỉ 1900 gram tại Bệnh viện Phụ Sản Hải Phòng. Sau sinh bé liên tục có dấu hiệu nôn trớ, nôn dịch xanh, được chuyển ngay sang Bệnh viện Nhi Hải Phòng.

Khi nhập viện, bé ở trong tình trạng mất nước, thóp lõm, rối loạn điện giải và thiếu máu. Các bác sĩ đã nhanh chóng tiến hành hồi sức tích cực, nuôi dưỡng tĩnh mạch và bù điện giải, quá trình khám và làm các xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh phát hiện trẻ bị tắc tá tràng bẩm sinh.

Sau điều trị hồi sức, sức khỏe bé tạm ổn định các bác sĩ nhanh chóng tiến hành phẫu thuật để lập lại lưu thông đường tiêu hóa bằng phương pháp nối tá – tá tràng.

Ca phẫu thuật đã diễn ra thành công, bé hiện sức khỏe ổn định, bú tốt, tự đại tiện bình thường.

BSCKI Nguyễn Mạnh Toàn, Phó Trưởng khoa Ngoại tổng hợp, Bệnh viện Nhi Hải Phòng cho biết, tắc tá tràng bẩm sinh là nguyên nhân gây tắc nghẽn đường tiêu hóa ngay từ khi trẻ chào đời.

Đây là căn bệnh hiếm gặp với tỷ lệ mắc từ 1/5.000 đến 1/10.000 trẻ. Nguyên nhân cơ bản chưa được biết rõ, di truyền có thể đóng một vai trò nào đó. Không có yếu tố nguy cơ dễ mắc phải ở mẹ được tìm thấy.

Bệnh có thể được phát hiện sớm qua siêu âm từ tuần thai 18-20 với dấu hiệu như mẹ đa ối và hình ảnh dạ dày tá tràng phình lớn do tắc nghẽn, sau sinh trẻ thường có nôn trớ ra dịch xanh, vàng. Trẻ cần được chẩn đoán sớm sẽ giúp điều trị kịp thời sau sinh, ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.

Điều trị sớm tránh biến chứng tử vong

Các bác sĩ Nhi khoa cảnh báo, tắc tá tràng có thể là một tình trạng riêng biệt, hoặc xảy ra cùng với các dị tật bẩm sinh khác liên quan. Mặc dù 25 - 40% bệnh nhân tắc tá tràng bẩm sinh có hội chứng Down nhưng tình trạng này không phải là một yếu tố nguy cơ độc lập để xuất hiện tắc tá tràng.

Tắc tá tràng được điều trị sau khi trẻ sinh ra, nhưng có một số biện pháp can thiệp trước sinh làm giảm nguy cơ biến chứng khi sinh như chọc ối để hút bớt nước trong trường hợp đa ối. Cần theo dõi chặt chẽ để có thể theo dõi thai nhi và mẹ để phát hiện sớm vấn đề cấp cứu.

Trẻ được chẩn đoán mắc tắc tá tràng bẩm sinh có thể sinh thường. Mục tiêu chung là để người mẹ sinh thường càng gần ngày dự sinh càng tốt. Quá trình sinh có thể diễn ra bình thường, nhưng cần đến các can thiệp y tế chuyên sâu sau khi trẻ sinh ra, trẻ sẽ được đưa đến phòng chăm sóc đặc biệt.

Trẻ sinh ra có chẩn đoán tắc tá tràng bẩm sinh được nuôi bằng các chất dinh dưỡng qua đường tĩnh mạch. Ngoài ra, ống thông mũi dạ dày được đưa vào dạ dày của trẻ, giúp loại bỏ khí và dịch bị mắc kẹt trong dạ dày. Trẻ sẽ không được bú bình hoặc bú sữa mẹ cho đến khi phẫu thuật được thực hiện.

Phẫu thuật là phương pháp điều trị dứt điểm chứng tắc tá tràng ở trẻ sơ sinh, có thể thực hiện mở hoặc nội soi. Phẫu thuật là bắt buộc nhưng nhưng phẫu thuật cấp cứu thường là không cần thiết, ngoại trừ khi trẻ có rối loạn chuyển hóa hay tắc ruột. Cho phép trì hoãn 24 đến 48 giờ để tạo điều kiện thuận lợi cho việc đánh giá thêm và bù dịch.

Hơn 50% trẻ sơ sinh bị tắc tá tràng có các dị tật khác kèm theo. Hạn chế phổ biến nhất để tiến hành phẫu thuật bao gồm ổn định cân bằng dịch và điện giải, loại trừ các khuyết tật bẩm sinh khác có thể ảnh hưởng sử dụng thuốc gây mê toàn thân (ví dụ như bệnh tim bẩm sinh phức tạp).

Phẫu thuật có thể bắt đầu bất kỳ lúc nào sau khi các vấn đề này được giải quyết.Tóm lại, trẻ sơ sinh bị tắc tá tràng bẩm sinh và không kèm theo các rối loạn bẩm sinh khác có tiên lượng rất tốt.

Theo Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ, khi tắc tá tràng bẩm sinh được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tiên lượng rất tốt, phần lớn trẻ em lớn lên có cuộc sống bình thường.