Tung lò mò. Đặc sản "nghe lạ tai, ăn lạ miệng" này chính là lạp xưởng làm từ thịt bò theo ngôn ngữ của người Chăm, An Giang. Nguyên liệu chính để làm tung lò mò là phần thịt bò vụn. Bằng đôi tay khéo léo, người dân loại bỏ gân, mỡ giắt rồi xắt miếng, băm hoặc xay nhỏ sau khi khử mùi bằng hỗn hợp rượu và gừng.
Ngoài các gia vị như hạt tiêu, tỏi, bột ngọt, đường cùng vài loại gia vị khác, tung lò mò ngon không thể thiếu phần cơm nguội, đại hồi và tiểu hồi. Đây chính là bí quyết để món ăn có được hương vị chua chua lạ miệng, “ăn đứt” loại lạp xưởng được bày bán ở chợ.
Cooc mò. Cooc mò có nghĩa là sừng bò, cái tên lạ lùng bắt nguồn từ hình dáng đặc biệt, có chóp nhọn giống như chiếc sừng bò. Bánh là đặc sản, món truyền thống không thể thiếu trong dịp đầy tháng, thôi nôi của người Tày vùng Võ Nhai, Thái Nguyên.
Nguyên liệu để làm cooc mò gồm lá dong, gạo nếp, lạc và một chút lạt mềm. Làm bánh cooc mò khá đơn giản so với những loại bánh khác song lại đòi hỏi sự cẩn trọng đặc biệt trong công đoạn buộc lạt. Nếu lỏng tay, bánh dễ bị nhiễm nước, trở nên nhão, nhạt, không ngon trong khi buộc chặt hạt nếp khó có thể nở, bánh bị sần, không dẻo và mất đi mùi thơm đặc trưng. Điều đặc biệt của cooc mò là không nhân nhưng càng nhai càng dễ cảm nhận vị thơm, béo, dẻo trong từng hạt nếp.
Pa pỉnh tộp. Pa pỉnh tộp là tên gọi món cá suối nướng của đồng bào Thái vùng Tây Bắc. Nếu như cá sông, cá biển vùng xuôi thường kén con to, đẫy đà thì đồng bào ở đây lại cố gắng chọn những con cá suối chỉ nhỏ bằng ngón tay người lớn, sống ẩn mình trong các hốc đá chảy ra theo nguồn nước suối.
Sau khi làm sạch, cá được ướp bằng ớt bột khô, nhồi vào bụng những loại gia vị, rau thơm thái nhỏ như: gừng, tỏi, sả, hành, rau thơm rừng và mầm măng của cây sa nhân. Pa pỉnh tộp khi chín vàng rộm, thơm lừng, mang đầy đủ vị ngọt béo của cá, cay của ớt, thơm của sả, riềng, cả các loại rau thơm hòa quyện một cách hoàn hảo.
Nậm pịa. Theo tiếng Thái, “nậm” có nghĩa là canh, “pịa” là chất sền sệt ở trong ruột non hay phân non bò. Từ đó, có thể hiểu nậm pịa là món phân non ăn kèm với ngũ tạng đun kỹ.
Dù “kém sắc” và sở hữu hương vị vô cùng khó ngửi nhưng nậm pịa vẫn được người dân nơi đây yêu thích. Khi ăn miếng đầu tiên, bạn có thể cảm nhận vị đắng một cách rõ rệt. Ăn miếng thứ hai, thứ ba thấy mùi mắc khén, vị ngọt của thịt, xương và vị đắng của pịa. Ai vượt qua được ác cảm ban đầu sẽ thích mê món này nhờ vị đắng nhẹ nơi cuống lưỡi; cảm giác tuyệt ngon khi ăn kèm cùng thịt luộc, rau bạc hà, rau chuối và chút rượu cần.
Kính coong. Hiểu theo tiếng Khơ Mú, kính coong có nghĩa là tổng hợp các loại rau củ quả, ớt, hành tỏi, cà rừng, mắc khén... nấu với thịt thối. Dù khá khó ngửi nhưng món ăn này lại được nhiều người thích thú, và là món truyền thống không thể thiếu trong dịp cưới xin, lễ tết.
Để có thể tạo ra mùi thối, Thịt được treo trên gác bếp cả tuần, hàng ngày đều không quên vẩy nước tạo độ ẩm, thu hút ruồi nhặng bay đến làm tổ, sinh dòi. Khi có mùi thối đặc trưng, người ta mang thịt hầm nát nhừ, cho các loại rau củ quả, thêm ít bột gạo cho sóng sánh là có thể thưởng thức ngon lành.
