Theo báo cáo của Viện Nghiên cứu Chiến tranh Mỹ (ISW), dẫn lời một quan chức cấp cao của Tổng cục Tình báo Ukraine (GUR) trong một cuộc phỏng vấn với tờ The Kyiv Independent cho biết, Nga đã tăng sản lượng tên lửa đạn đạo chiến thuật Iskander-M, từ 250 đạn tên lửa vào năm 2023 lên 700 đạn vào năm 2024.
Sự gia tăng này phản ánh sự chuyển hướng chiến lược của Moscow sang một cuộc chiến tranh kéo dài, tích trữ tên lửa để duy trì chiến dịch chống lại Ukraine. Viện Dịch vụ Thống nhất Hoàng gia (RUSI) cũng xác nhận điều này, lưu ý rằng Nga tập trung vào việc mở rộng kho vũ khí tên lửa của mình, để duy trì áp lực quân sự.
Tình báo Ukraine ước tính Nga hiện đang dự trữ khoảng 600 tên lửa đạn đạo chiến thuật Iskander-M và 300 tên lửa hành trình Iskander-K, một lượng dự trữ đủ cho hai năm tấn công với tốc độ hiện tại. Sự leo thang này, đặt ra những câu hỏi quan trọng về năng lực sản xuất quốc phòng của Nga, khả năng trốn tránh lệnh trừng phạt và những tác động đối với an ninh khu vực.
Tên lửa đạn đạo Iskander-M, được dùng làm vũ khí tấn công chiến thuật theo kiểu “phẫu thuật” của quân đội Nga, thực hiện các cuộc tấn công chính xác với tầm bắn tới 500 km (tương lai gần là phiên bản tới 1.000 km). Tên lửa sử dụng nhiên liệu rắn, giúp triển khai phóng nhanh từ các bệ di động, giảm nguy cơ bị phát hiện.
Tên lửa Iskander-M có thể mang nhiều loại đầu đạn, có trọng lượng từ 480 đến 700 kg, có thể cấu hình với đầu đạn nổ mạnh, nhiệt áp, đầu đạn chùm hoặc đầu đạn hạt nhân. Tên lửa sử dụng phương pháp dẫn đường quán tính và tín hiệu vệ tinh GLONASS, đạt được sai số vòng tròn (CEP) từ 5 đến 7 mét.
Một phiên bản khác của Iskander là biến thể tên lửa hành trình Iskander-K, với đường bay ở độ cao thấp, có thể tránh được phòng không hiệu quả, nhắm vào cơ sở hạ tầng quan trọng. Nga sử dụng tên lửa này để tấn công các mạng lưới năng lượng, căn cứ quân sự và trung tâm hậu cần, làm gián đoạn hoạt động của Kyiv.
Tình báo Ukraine cho biết, có kho dự trữ gồm 600 tên lửa đạn đạo Iskander-M và 300 tên lửa hành trình Iskander-K. Với số lượng tên lửa như vậy và tốc độ tấn công hiện tại, cho phép Nga tổ chức các cuộc tấn công liên tục trong khoảng hai năm; điều này đã được The Kyiv Independent ghi nhận.
Về mặt chiến lược, khả năng cơ động và tốc độ của tên lửa đạn đạo chiến thuật Iskander-M, đạt Mach 6–7, nên rất khó khăn khi đánh chặn, ngay cả với các hệ thống tên lửa phòng không đánh chặn như Patriot hoặc S-300.
Thời gian phóng nhanh (có thể phóng theo thời gian thực, nếu tên lửa ở trong trạng thái chiến đấu), đặc biệt là khả năng linh hoạt của nó hỗ trợ nhiều nhiệm vụ khác nhau, từ vô hiệu hóa các điểm tập trung quân, đến tiêu diệt các sở chỉ huy, trận địa tên lửa phòng không, biến nó thành vũ khí “trừng phạt” của Nga.
Việc Nga triển khai tên lửa gần biên giới Ukraine cũng đe dọa sườn phía đông của NATO, đặc biệt là Ba Lan và các quốc gia vùng Baltic, trong phạm vi 500 km (trong tương lai là 1.000 km). Khả năng này buộc đối thủ phải ưu tiên các hệ thống phòng không tốn kém, với chi phí 1 tỷ USD cho mỗi tiểu đoàn tên lửa phòng không như Patriot, để chống lại mối đe dọa.
Chiến lược của Nga khai thác sự chậm trễ trong các gói viện trợ của phương Tây cho Ukraine, giống như gói viện trợ 61 tỷ USD của Mỹ bị đình trệ vào năm 2024. Tình báo Ukraine cảnh báo về ý định leo thang các cuộc tấn công của Moscow nếu ngoại giao không thành công, tận dụng nguồn dự trữ tên lửa của họ để gây áp lực liên tục.
Việc Nga đầu tư vào các tên lửa này, cũng báo hiệu một học thuyết quốc phòng, về ưu tiên các cuộc tấn công nhanh, chính xác để duy trì ưu thế chiến thuật; định hình lại động lực của cuộc xung đột và thách thức khả năng phục hồi của Ukraine.
Tờ Kyiv Independent cho biết, hiện nay tên lửa Iskander đang được sản xuất tại Nhà máy Votkinsk của Nga, một trụ cột của ngành công nghiệp quốc phòng của Moskva, thúc đẩy sự gia tăng sản xuất Iskander-M. Kể từ khi chiến tranh với Ukraine bùng nổ vào năm 2022, cơ sở này đã bổ sung thêm 2.500 công nhân, xây dựng các nhà máy sản xuất mới và nhập khẩu thiết bị tiên tiến từ Trung Quốc, Đài Loan và Belarus.
Việc mở rộng sản xuất, không những giúp Votkinsk sản xuất không chỉ tên lửa Iskander-M và Iskander-K mà còn cả tên lửa đạn đạo liên lục địa Yars, tên lửa phóng từ tàu ngầm Bulava và có khả năng là tên lửa siêu thanh Oreshnik.
Sự đa dạng hóa này, đã góp phần củng cố kho vũ khí của Nga cả trên lĩnh vực chiến thuật và chiến lược. Việc hiện đại hóa nhà máy Votkinsk, phản ánh nỗ lực của Moskva khi có thể vượt qua được lệnh cấm vận của phương Tây, để tiếp tục mở rộng quy mô sản lượng, đảm bảo nguồn cung ổn định cho các hoạt động chiến đấu kéo dài.
Sự gia tăng sản xuất tên lửa của Nga, đã định hình lại xung đột Ukraine và an ninh khu vực. Kho dự trữ 600 tên lửa Iskander-M và 300 tên lửa Iskander-K cho phép họ tấn công liên tục vào cơ sở hạ tầng của Ukraine, nhắm vào các nhà máy điện, đường sắt và trung tâm chỉ huy.
Những cuộc tấn công này của Nga, trung bình tiêu thụ khoảng 50 tên lửa mỗi tháng, nhằm mục đích làm tê liệt nền kinh tế và tinh thần của Kyiv, buộc phải chuyển nguồn lực từ các tuyến phòng thủ tiền tuyến. Trong khi Ukraine phải phụ thuộc vào tên lửa tầm xa như HIMARS và ATACMS, số lượng có hạn và không thể đối đầu với kho vũ khí tấn công được cHo là “hung thần” của Nga. (nguồn ảnh TASS, Sputnik, Military Review).
