Máy bay chiến đấu tàng hình MiG-1.44 của Nga - một trong những mẫu máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm đầu tiên của Nga, được thiết kế với mục tiêu cạnh tranh với các mẫu máy bay chiến đấu tàng hình của Mỹ như F-22 Raptor. Ảnh: The National Interest.
MiG-1.44 có tốc độ tối đa khoảng Mach 2.35, được trang bị hệ thống điện tử hàng không tiên tiến và khả năng mang nhiều loại vũ khí, từ tên lửa không đối không đến tên lửa không đối đất. Quá trình phát triển bắt đầu từ những năm 1980, nhưng do các vấn đề về kinh phí, dự án đã nhiều lần bị trì hoãn.
Nguyên mẫu MiG-1.44 được lên kế hoạch thực hiện chuyến bay đầu tiên vào năm 2.000, nhưng sau đó đã bị hủy bỏ. Dù vậy, những kinh nghiệm rút ra từ MiG-1.44 đã góp phần định hình các thiết kế máy bay tương lai của Nga, đặc biệt là Sukhoi Su-57. MiG-1.44 vẫn là biểu tượng của những dự án hàng không đầy tham vọng thời Liên Xô nhưng bị gián đoạn bởi khó khăn kinh tế.
MiG-1.44 là máy bay chiến đấu thử nghiệm thế hệ thứ năm do cục thiết kế danh tiếng Mikoyan của Liên Xô phát triển. Được định hướng trở thành một chiến đấu cơ đa nhiệm với khả năng tàng hình tiên tiến, MiG-1.44 được coi là lời đáp trả của Liên Xô trước F-22 Raptor của Mỹ. Về cơ bản, đây chính là chiếc máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm đầu tiên của Liên Xô.
MiG-1.44 là đối thủ đầu tiên của F-22, nhưng cuối cùng đã thất bại. Thất bại này không hẳn là do công nghệ kém, mà chủ yếu là vì thời điểm không thuận lợi, khi Liên Xô tan rã và Chiến tranh Lạnh kết thúc.
MiG-1.44 được tạo ra với mục đích là một mẫu thử nghiệm công nghệ. Tiêm kích này không được thiết kế để trở nên tinh gọn hay dễ dàng sản xuất đại trà. Nếu dự án nhận được sự chấp thuận rộng rãi từ giới lãnh đạo Liên Xô, các yếu tố thiết kế sẽ được Mikoyan phát triển và áp dụng vào một dòng máy bay khác đã được điều chỉnh.
Chiếc máy bay này được chế tạo để đạt tốc độ cao. Thực tế, MiG-1.44 được thiết kế với khả năng "supercruise" (có thể duy trì tốc độ siêu thanh một cách dễ dàng). MiG-1.44 có thể đạt tốc độ tối đa khoảng Mach 2.35.
MiG-1.44 cũng sở hữu một hệ thống vũ khí đầy ấn tượng. Giống như hầu hết các chiến đấu cơ đa nhiệm khác, MiG-1.44 được thiết kế để mang theo nhiều loại vũ khí, bao gồm tên lửa không đối không, tên lửa không đối đất, và bom dẫn đường. Máy bay được trang bị pháo GSh-30-1 30mm và có 12 giá treo bên ngoài để mang thêm vũ khí hoặc thùng nhiên liệu.
MiG-1.44 của Liên Xô được thiết kế vào những năm 1980 và được chế tạo trong những năm 1990 (nguyên mẫu đầu tiên được hoàn thành vào năm 1994). Đến năm 1997, Moscow buộc phải ngừng dự án này.
Chiếc máy bay tiên tiến và mạnh mẽ này, với hệ thống điện tử hàng không hiện đại, công nghệ tàng hình và khả năng bay siêu thanh, đã bị ngừng phát triển trước khi có thể thực sự cất cánh. Tiềm năng của MiG-1.44 đã không bao giờ được khai thác đầy đủ.
Trong những năm sau đó, một số quan sát viên cho rằng Trung Quốc đã vay mượn nhiều chi tiết từ thiết kế của máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm này khi phát triển mẫu máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm của riêng mình. Tuy nhiên, một số chuyên gia khác lại khẳng định đây là một sự hiểu lầm.
Dù không thể đi vào sản xuất, MiG-1.44 vẫn có tầm ảnh hưởng sâu rộng đối với thiết kế máy bay chiến đấu tương lai của Nga. Điều thú vị là MiG-1.44 được cho là đã ảnh hưởng mạnh mẽ đến thiết kế và phát triển các máy bay chiến đấu Nga, đặc biệt là Su-57.
Điều đáng chú ý, Su-57 lại là sản phẩm của Sukhoi, một công ty đối thủ với Mikoyan. Dù Nga nổi tiếng với mô hình kinh tế nhà nước kết hợp tư bản, nhưng Mikoyan và Sukhoi lại không phải là hai công ty có mối quan hệ thân thiết.
MiG-1.44 là một chiến đấu cơ thử nghiệm có thể mang lại khả năng tương tự như F-22 cho Không quân Nga. Tuy nhiên, Moscow không thể tiếp tục đầu tư vào việc phát triển MiG-1.44.
Quyết định này đã làm chậm lại đáng kể sự phát triển của Không quân Nga, vì đến nay họ mới chỉ bắt đầu triển khai máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm, và theo nhiều báo cáo, vẫn còn rất nhiều điều cần cải thiện. Trong khi đó, người Mỹ đã sử dụng F-22 trong suốt 20 năm.
