Tại hội nghị triển khai các văn bản pháp luật hướng dẫn Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia do Bộ Y tế tổ chức sáng 28/9, đại diện Vụ Pháp chế (Bộ Y tế) cho biết Nghị định số 117 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế do Thủ tướng vừa ký ban hành có hiệu lực từ ngày 15/11 tới đây (thay thế nghị định 176) có nhiều điểm mới về việc xử phạt hành chính trong lĩnh vực rượu, bia.

Theo đó, tại điều 30 quy định cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 200.000 đến 500.000 đồng đối với người từ đủ 16 tuổi nhưng chưa đủ 18 tuổi uống rượu bia. Phạt tiền từ 500.000 đến 1 triệu đồng đối với một trong các hành vi: Uống rượu bia tại địa điểm không uống rượu, bia theo quy định của pháp luật (cơ sở y tế, cơ sở giáo dục trong thời gian giảng dạy, học tập, làm việc); xúi giục, kích động, lôi kéo người khác uống bia.

Cũng theo quy định này sẽ phạt tiền từ 1 đến 3 triệu đồng đối với các hành vi: Úống rượu, bia ngay trước, trong giờ làm việc, học tập và nghỉ giữa giờ làm việc, học tập; ép buộc người khác uống rượu bia.

Ngoài ra, tại Điều 34 dự thảo Nghị định cũng quy định về trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, tổ chức trong phòng, chống tác hại của rượu, bia. Theo đó, dự thảo nghị định nêu rõ phạt tiền từ 3 đến 5 triệu đồng đối với người đứng đầu cơ quan, tổ chức nếu: Không tổ chức thực hiện các biện pháp phòng, chống tác hại của rượu bia trong cơ quan, tổ chức; không tổ chức thực hiện quy định không uống rượu bia trong thời gian làm việc, tại nơi làm việc của cơ quan, tổ chức; không nhắc nhở, yêu cầu chấm dứt hành vi uống, bán rượu bia trong địa điểm không được uống, bán rượu, bia thuộc quyền quản lý điều hành; không tổ chức thực hiện, hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc mọi người thực hiện đúng quy định về không được uống, không được bán rượu, bia tại địa điểm thuộc quyền quản lý, điều hành.

Đại diện Bộ Y tế cho biết các tổ chức, cá nhân bán rượu, bia theo hình thức thương mại điện tử, bán hàng trực tuyến phải thực hiện biện pháp ngăn ngừa người chưa đủ 18 tuổi tiếp cận, truy cập, tìm kiếm thông tin và mua rượu, bia trong hoạt động bán rượu, bia, bảo đảm các yêu cầu: Có ứng dụng khai báo tên, tuổi của người truy cập trước khi người đó truy cập, tìm kiếm thông tin; khai báo các thông tin về tên, địa chỉ cư trú của người mua, thông tin thanh toán qua tài khoản, thẻ ngân hàng hoặc các phương thức thanh toán không dùng tiền mặt khác khi người đó thực hiện giao dịch mua rượu, bia.

Thông tin về sản phẩm rượu, bia trên website thương mại điện tử của tổ chức, cá nhân bán rượu, bia không được liên kết, quảng bá đến các tài khoản người dùng chưa đủ 18 tuổi; các trang, kênh, phương tiện thông tin khác trên môi trường mạng dành riêng cho người chưa đủ 18 tuổi hoặc có đa số người sử dụng, truy cập chưa đủ 18 tuổi. Tổ chức, cá nhân bán rượu, bia có trách nhiệm kiểm tra tuổi của người nhận hàng trong trường hợp nghi ngờ về độ tuổi của người đó, bảo đảm người nhận hàng phải từ đủ 18 tuổi trở lên khi giao hàng.

Theo Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên, các bằng chứng khoa học đã chỉ ra tác hại của rượu bia như gây tai nạn giao thông… hay một số tác hại lâu dài về sau như ung thư, tim mạch, xơ gan, ngộ độc bào thai do bà mẹ sử dụng bia rượu. Không những thế, rượu, bia còn làm suy giảm nhân lực, phá vỡ mối quan hệ gia đình và xã hội… "Do ảnh hưởng tới sức khỏe cộng đồng, nên rượu, bia ở nước ngoài là loại hàng hóa ở hầu hết quốc gia kiểm soát chặt chẽ không khuyến khích tiêu dùng"- ông Tuyên nhấn mạnh.

Theo báo cáo của Tổ chức Y tế thế giới, mức tiêu thụ rượu, bia của người Việt Nam năm 2018 cao so với nhiều quốc gia trong khu vực. Ước tính, trung bình mỗi người Việt Nam trên 15 tuổi tiêu thụ 8,3 lít cồn nguyên chất trong một năm, nhiều hơn so với người Trung Quốc và cao gấp 4 lần so với người Singapore. Tại Việt Nam, rượu, bia là một trong 3 nguyên nhân hàng đầu làm gia tăng tỷ lệ tai nạn giao thông ở nam giới ở độ tuổi 15-49. Trong khi đó, mức tiêu thụ đồ uống có cồn bình quân đầu người tại Việt Nam (trên 15 tuổi) đã tăng từ 3,8 lít cồn/người/năm giai đoạn 2008-2010. Tỉ lệ uống rượu bia ở cả 2 giới đang ngày càng gia tăng. Năm 2015 có tới 44,2% nam giới uống rượu bia ở mức nguy hại (trong 30 ngày qua có ít nhất 1 lần uống từ 60g cồn trở lên).

Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia năm 2019 được Quốc hội thông qua ngày 14/6/2019, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2020 nhằm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chăm sóc, bảo vệ sức khỏe của nhân dân trong tình hình mới đối với công tác phòng, chống tác hại của rượu, bia. Luật quy định các biện pháp giảm mức tiêu thụ rượu, bia; quản lý việc cung cấp rượu, bia và biện pháp giảm tác hại của rượu, bia; điều kiện bảo đảm cho hoạt động phòng, chống tác hại của rượu, bia. Đặc biệt, để phòng ngừa tai nạn giao thông liên quan đến sử dụng rượu, bia, Luật quy định rõ: “Người điều khiển phương tiện giao thông không uống rượu, bia trước và trong khi tham gia giao thông” đồng nghĩa với việc "đã uống rượu, bia thì không lái xe”.