Theo thống kê của Sở Xây dựng trong đề án di dời, TP.HCM có gần 40.000 căn nhà, trong đó quận 8 (cũ) là nơi tập trung đông nhất. Dọc theo khu vực bờ bắc Kênh Đôi, rạch Ông, Xáng..., có hàng nghìn căn nhà chỉ che chắn bằng vật liệu như tôn, ván gỗ đã xuống cấp. Ảnh: Duy Hiệu.
Nhiều chất thải sinh hoạt được xả thẳng xuống ven kênh Đôi khiến khu vực này trở nên ô nhiễm. Ảnh: Duy Hiệu.
Có hai nỗi lo lớn thường trực trong người dân ven kênh, rạch quanh năm. Mùa mưa khiến những cây trụ nhà bằng sắt, gỗ dễ bị mục mòn. Trong khi mùa nắng nóng, họ sống chung với tình trạng ô nhiễm, mùi hôi thối bốc lên nồng nặc.
Bên bờ kênh Đôi, dọc theo đường Nguyễn Duy, nhiều căn nhà đã được tháo dỡ để bàn giao mặt bằng cho dự án di dời nhà ven kênh, rạch.
Sống trong căn nhà hẻm số 725 Phạm Thế Hiển hơn 7 năm, ông Dương Văn Long (67 tuổi) làm gạc y tế với thu nhập khoảng 40.000-50.000 đồng mỗi ngày. "Nhà cửa xuống cấp theo thời gian, tôi đã quen với cảnh sống chật chội, thiếu không khí, thiếu ánh sáng như thế này", ông Long nói.
Việc tháo dỡ nhà cửa đang diễn ra tại nhiều khu vực thuộc dự án, ven các con kênh tại quận 8.
Trong giai đoạn 2026-2030, TP.HCM đặt mục tiêu di dời gần 40.000 căn nhà ven kênh, tổng kinh phí dự kiến lên đến hơn 221.000 tỷ đồng.
Gia đình bà Nguyễn Thị Liễu (60 tuổi) "sống tạm" trong căn nhà rộng 18 m2 cho hơn 8 người. Xung quanh bà là các căn nhà đã được phá dỡ. Do vướng mắc giấy tờ, nhà bà Liễu chưa thể di dời được. Bà Liễu gọi tình thế hiện tại là "không thể sửa chữa mà cũng không thể rời đi".
Tại buổi khảo sát thực tế Đề án chỉnh trang đô thị khu vực nhà ở trên và ven kênh, rạch vào tháng 4, Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được từng nhấn mạnh chỉnh trang nhà ven kênh là nhiệm vụ trọng tâm.
Nhiều người dân đang háo hức chờ đợi, cũng không ít người dân cảm thấy bất an, lo lắng về sinh kế trong lúc chờ di dời.
Song song với việc di dời các căn nhà, thành phố sẽ tiến hành nạo vét và xây dựng bờ kè cho khoảng 36,5 km kênh rạch, đồng thời phát triển mảng xanh và không gian công cộng.
